Choroba Parkinsona - co to za choroba?
Choroba Parkinsona to jedna z najczęstszych chorób neurozwyrodnieniowych. U jej podłoża leży m.in. obumieranie komórek nerwowych w istocie czarnej mózgu. Odpowiadają one za produkcję dopaminy - neuroprzekaźnika, którego działanie warunkuje prawidłową pracę mięśni, postawę i ruch.
Choroba Parkinsona pojawia się zwykle u osób powyżej 50. roku życia, ale eksperci zauważą, iż coraz częściej wykrywana jest u ludzi młodych i aktywnych zawodowo - chorują trzydziesto-, a choćby dwudziestolatkowie. Początek choroby jest jednak trudny do uchwycenia, dlatego chorzy nierzadko trafiają do lekarza bardzo późno. Tymczasem, im wcześniej parkinson zostanie zdiagnozowany, tym skuteczniejsze może być jego leczenie. Reklama
Objawy występujące w chorobie Parkinsona dzieli się zwykle na zaburzenia czynności ruchowej oraz objawy niemotoryczne. Choroba ma przebieg wieloletni o charakterze postępującym (przebieg może być różny u różnych osób, jest uzależniony od konkretnego przypadku). Zmiany, które występują wskutek zaniku komórek istoty czarnej, nie manifestują się zawsze w taki sam sposób, istotną rolę przypisuje się też indywidualnym problemom zdrowotnym pacjentów, dlatego osoby z chorobą Parkinsona nie muszą doświadczać identycznych objawów.
Poniżej wymienimy kilka wczesnych symptomów, które często umykają uwadze, a które mogą świadczyć o początkach parkinsona.
Drżenie w chorobie Parkinsona
Drżenie jest często pierwszym objawem motorycznym choroby Parkinsona. W tym przypadku ma ono charakter drżenia spoczynkowego. To znaczy, iż drżenie występuje wtedy, kiedy chory nie wykonuje ręką lub nogą żadnych ruchów czynnych (jest to dobrze widoczne np. w sytuacji, gdy osoba chora stoi z opuszczonymi kończynami górnymi). W początkowym stadium choroby drżenie ustępuje w momencie sięgania po przedmioty albo wykonywania jakiejś czynności (np. przy wyciąganiu ręki na powitanie - gdy chcesz uścisnąć komuś dłoń, drżenie jest mniej zauważalne lub całkowicie ustępuje). Nie musi jednak dotyczyć tylko ręki czy nogi, ale też np. brody. Wraz z postępem choroby obecne jest również w trakcie ruchu. Zwykle zaczyna się asymetrycznie, dotykając tylko jednej strony ciała.
Zmiana charakteru pisma a parkinson
Do wczesnych objawów choroby Parkinsona należy również zmiana charakteru pisma. Objaw ten często bywa przypisywany starzeniu się (może mieć bowiem związek z pogorszeniem wzroku czy sztywnością dłoni), jednak parkinson też wpływa na to, jak piszemy. Pismo u osoby chorej staje się drobne, wielkość liter zmniejsza się w miarę pisania i jest to tzw. mikrografia. Zmiany związane są m.in. z nasiloną sztywnością mięśni i problemami z poruszaniem. Szacuje się, iż mikrografia występuje choćby u 75 proc. pacjentów.
Zaburzenia węchu niedocenianym objawem
Jak wskazuje Parkinson’s Foundation, zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów lub utrata węchu są często wczesnym, ale niedocenianym przez lekarzy objawem choroby Parkinsona. Szacuje się, iż osłabienie węchu lub jego utrata mogą występować u więcej niż 90 proc. chorych. Eksperci zauważają też, iż mogą występować na wiele lat przed typowymi dla choroby Parkinsona zaburzeniami motorycznymi.
Zauważysz podczas chodzenia
Obok drżenia ręki lub nogi do najwcześniejszych objawów ruchowych w chorobie Parkinsona zalicza się brak balansowania kończyny górnej podczas chodzenia, a także zaczepianie jedna nogą o nierówności podłoża. Chory wolniej się porusza, ma problemy z rozpoczęciem ruchu i z jego przyspieszeniem. Podczas chodu zostaje często z tyłu i nie może nadążyć za osobą zdrową. Trudności z utrzymaniem równowagi to także istotny sygnał.
Zaparcia to też wczesny objaw choroby Parkinsona
Dość częstym problemem u pacjentów z chorobą Parkinsona są zaburzenia funkcjonowania przewodu pokarmowego, w tym m.in. zaparcia. Badania wykazały, iż zaparcia często pojawiają się przed objawami motorycznymi. "W jednym badaniu naukowcy odkryli, iż wypróżnianie się rzadziej niż raz dziennie oznacza czterokrotnie wyższe ryzyko rozwoju choroby Parkinsona" - podaje Parkinson’s Foundation.
Zmiana sposobu mówienia
U osób dotkniętych chorobą Parkinsona można zauważyć zmiany w sposobie mówienia. Mają one tendencję do nasilania się w miarę postępu choroby. Do najczęściej zgłaszanych problemów zalicza się: słaby, zachrypnięty, nosowy lub monotonny głos, nieprecyzyjną artykulację, wolną lub szybką mowę, trudności ze znalezieniem słów.
Maskowata twarz może utrudniać komunikowanie emocji związanych z tym, o czym chory mówi.
Inne wczesne objawy choroby Parkinsona
Do objawów choroby Parkinsona, które występują na wczesnym etapie jej rozwoju, zalicza się również:
problemy ze snem - trudności w zasypianiu, budzenie się niewyspanym, częste przebudzenia w nocy. Osoby z chorobą Parkinsona mogą skarżyć się też na zespół niespokojnych nóg, który dodatkowo utrudnia zasypianie;zaburzenia poznawcze - problemy z koncentracją, zaburzenia pamięci krótkotrwałej, problemy z planowaniem i wykonywaniem zadań;ból barku - niekiedy jest przypisywany zmianom zwyrodnieniowym.
Źródła:
https://www.parkinson.org/understanding-parkinsons/10-early-signs.
https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151060,choroba-parkinsona.
https://www.nia.nih.gov/health/parkinsons-disease/parkinsons-disease-causes-symptoms-and-treatments.
CZYTAJ TAKŻE:
