Holter - co to za badanie?
Badanie holterem, zwane również monitorowaniem metodą Holtera, to sposób na długoterminową obserwację pracy serca. Wyróżnia się dwa główne rodzaje badania holterem: Reklama
holter EKG to badanie, które rejestruje rytm serca i jego aktywność elektryczną przez 24 godziny lub dłużej. Do klatki piersiowej pacjenta przyklejane są elektrody połączone z niewielkim rejestratorem. Urządzenie zapisuje dane przez cały czas: zarówno podczas pracy, jak i odpoczynku; holter ciśnieniowy (ABPM) mierzy ciśnienie tętnicze krwi w regularnych odstępach - zwykle co 15 minut w dzień i co 30 minut w nocy. Składa się z mankietu zakładanego na ramię i małego urządzenia rejestrującego dane. Wyniki pozwalają ocenić, jak zmienia się ciśnienie w ciągu doby i jakie są reakcje organizmu w różnych sytuacjach.
Jak widać, holter EKG i holter ciśnieniowy, to nie to samo badanie: pierwszy z nich monitoruje czynność elektryczną serca, natomiast drugi mierzy ciśnienie tętnicze krwi.
Kto powinien wykonać badanie Holter EKG?
Badanie metodą Holtera to narzędzie diagnostyczne, które warto uruchomić wtedy, gdy serce daje znaki, iż coś jest nie tak. jeżeli zdarza ci się odczuwać duszność, szczególnie przy wysiłku, serce bije jak oszalałe bez wyraźnej przyczyny, pojawiają się bóle w klatce piersiowej, nagłe osłabienia albo wręcz omdlenia - nie warto czekać. To mogą być sygnały ostrzegawcze: objawy arytmii, niedokrwienia mięśnia sercowego albo innych zaburzeń pracy układu krążenia. I choć często podczas wizyty lekarskiej wszystko wygląda książkowo, to właśnie holter EKG daje szansę "przyłapać serce na gorącym uczynku".
Z badania powinny skorzystać także osoby, które doświadczają niepokojących objawów pomimo prawidłowego zapisu standardowego EKG. Przewaga holtera polega na tym, iż całodobowy zapis pozwala na ujawnienie nieprawidłowości, które mogą uwidaczniać się dopiero w naturalnych warunkach: podczas stresu, snu, wysiłku czy zwykłego dnia pracy.
Wskazania do badania holterem ciśnieniowym
A co z holterem ciśnieniowym? Ten przydaje się do diagnostyki nadciśnienia tętniczego lub monitorowania efektów wdrożonego leczenia. Całodobowe pomiary są znacznie dokładniejsze niż te wykonywane jednorazowo w gabinecie, przede wszystkim dlatego, iż eliminują wpływ czynników działających chwilowo, do których należy m.in. stres. Warto wiedzieć, iż aż 1 na 5 osób może mieć tzw. nadciśnienie białego fartucha, czyli podwyższone ciśnienie wyłącznie podczas wizyty lekarskiej. I choć to nie pozostało choroba, należy zachować czujność, ponieważ, może to oznaczać, iż serce w przyszłości będzie bardziej podatne na potencjalne problemy.
Poza tym lekarz może zlecić badanie holterem ciśnieniowym także w innych szczególnych sytuacjach: u kobiet w ciąży, osób z cukrzycą czy wtedy, gdy wyniki pomiarów z gabinetu nie pasują do obrazu klinicznego pacjenta.
Jak przebiega badanie holterem?
Badanie Holterem, czy to EKG, czy ciśnieniowym, jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. W gabinecie lekarz przykleja do klatki piersiowej kilka elektrod, połączonych z małym urządzeniem wielkości telefonu. Całość można przypiąć do paska albo schować do kieszeni, sprzęt jest dyskretny i nie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu. Właśnie o to chodzi: z założonym holterem należy żyć normalnie, dzięki temu lekarz może ocenić, jak serce zachowuje się w naturalnych warunkach, a nie tylko w sterylnym gabinecie.
W przypadku holtera ciśnieniowego dodatkowo co kilkanaście minut pompowany jest mankiet na ramieniu, pomiar ciśnienia odbywa się automatycznie, w dzień zwykle co 15 minut, w nocy co pół godziny. Aparat zapisuje nie tylko wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, ale także rytm serca. Żeby dane były jak najbardziej wiarygodne, dobrze jest zanotować, jakie godziny przypadały na wypoczynek, a jakie na intensywną pracę lub momenty stresu. Po zdjęciu urządzenia wszystkie informacje są zgrywane i analizowane przez lekarza.
Jak przygotować się do badania holterem?
Badanie holterem EKG lub ciśnieniowym nie wymaga specjalnych przygotowań. Nie trzeba być na czczo, a codzienne leki należy przyjąć jak zwykle, chyba iż lekarz zaleci inaczej. Warto jedynie zadbać o kilka drobiazgów, jak np. nieużywanie żadnych balsamów czy kremów na klatkę piersiową w dniu badania - skóra musi być sucha i czysta, żeby elektrody dobrze się trzymały. Ponadto osoby z bujnym owłosieniem w okolicach klatki piersiowej powinny wcześniej ją ogolić. Co więcej, po założeniu holtera nie można się kąpać ani korzystać z basenu. Lepiej też unikać zbliżania się do urządzeń emitujących silne pole elektromagnetyczne. jeżeli któraś z elektrod przypadkiem się odklei, można przykleić ją z powrotem w to samo miejsce, najlepiej dzięki zwykłego plastra.
Podczas zakładania holtera ciśnieniowego należy mieć na sobie koszulkę z krótkim rękawem, co ułatwi to dostęp do ramienia i poprawne założenie mankietu. W przypadku przebierania się w ciągu doby należy zadbać o to, by nakładana odzież była luźna, tak by nie zakłócać pracy urządzenia. W trakcie pomiaru ciśnienia ręka powinna być wyprostowana co może być wyzwaniem zwłaszcza nocą, dlatego najlepiej spać na plecach, z rękami ułożonymi wzdłuż ciała.
Źródła:
Interna Szczeklika 2024, red. P. Gajewski, Medycyna Praktyczna, Kraków 2024.A.Krawczyńska, B. Średniawa, S. Cebula, A. Długoterminowe monitorowanie holterowskie - rodzaje i znaczenie kliniczne. "Folia Cardiologica Excerpta". 5 (6), s. 353-360, 2010. [dostęp 2018-02-04].
CZYTAJ TAKŻE:
