Skrzy polny - co to za roślina
Skrzyp polny to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny skrzypowatych (Equisetaceae). Choć dla wielu pozostaje jedynie uporczywym chwastem, w rzeczywistości jest wyjątkową rośliną o bogatych adekwatnościach. Rośnie niemal wszędzie, od pól uprawnych, przez ogrody, aż po pobocza dróg i nieużytki.
Skrzyp polny swoim wyglądem przypomina miniaturową choinkę. Roślina ta posiada zielony, bezkwiatowy pęd, który może dorastać do 40 cm wysokości. Z głównej łodygi wyrastają odgałęzienia ułożone okółkowo i delikatnie uniesione ku górze. Charakterystycznym elementem budowy jest także jasnobrązowy lub czerwonawy pęd zarodnionośny, zakończony kłosem, w którym rozwijają się zarodniki.Reklama
Skrzyp kojarzony jest głównie z kosmetycznym działaniem - wzmacnia włosy, poprawia kondycję paznokci, działa przeciwłojotokowo. Ale badania pokazują, iż to zaledwie wierzchołek jego potencjału.
Skrzyp polny - adekwatności
Skrzyp polny zawiera różnorodne związki chemiczne, w tym kwas krzemowy, kwasy tłuszczowe takie jak linolowy, oleinowy, stearynowy i linolenowy, a także śladowe ilości alkaloidów. Ponadto roślina ta zawiera glikozydy, flawonoidy, saponiny, triterpenoidy, fitosterole oraz składniki mineralne, takie jak węglan wapnia, siarczan i chlorek potasu, chlorek manganu, żelazo, mangan oraz fosforan wapnia.
W skrzypie znajdziemy aż do 10 proc. krzemionki - organicznego źródła krzemu, niezbędnego dla syntezy kolagenu. To tłumaczy jego działanie "upiększające", ale także wpływ na regenerację tkanek łącznych, kości i skóry.
Skrzyp polny - działanie moczopędne
Najbardziej znanym gatunkiem skrzypu wykorzystywanym w celach leczniczych jest Equisetum arvense L., który wykazuje liczne adekwatności biologiczne, takie jak działanie przeciwutleniające, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne, rozkurczowe (na mięśnie gładkie), przeciwdrgawkowe, uspokajające, przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, moczopędne, czy przeciwagregacyjne (hamujące zlepianie się płytek krwi).
Działanie moczopędne rośliny (Equisetum arvense L.) zostało potwierdzone zarówno w badaniach na zwierzętach, jak i w badaniach klinicznych z udziałem ludzi.
Przykładem jest badanie Carneiro i in., którzy sprawdzali działanie moczopędne standaryzowanego, suszonego ekstraktu z E. arvense (EADE) u 36 zdrowych mężczyzn. Przez cztery dni podawano im na zmianę ekstrakt EADE (900 mg/dobę), placebo (skrobię kukurydzianą w tej samej dawce) lub hydrochlorotiazyd (25 mg/dobę), z 10-dniowymi przerwami między kolejnymi etapami. Wyniki pokazały, iż EADE znacząco zwiększał wydalanie moczu - w sposób porównywalny do hydrochlorotiazydu, ale nie powodował zmian w poziomie wydalanych elektrolitów. Badania kliniczne i laboratoryjne nie wykazały żadnych niepożądanych efektów przed ani po zastosowaniu ekstraktu, co sugeruje, iż jest on bezpieczny przy krótkotrwałym stosowaniu. Mimo pozytywnych wyników, potrzebne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć, jak dokładnie działa jego efekt moczopędny.
Skrzyp polny wspomaga także krzepliwość krwi, co czyni go pomocnym w przypadku drobnych krwawień. W mniejszym stopniu wspiera także procesy krwiotwórcze, może podnosić poziom hemoglobiny i zwiększać liczbę czerwonych krwinek. Roślina ta działa również przeciwbakteryjnie, hamując rozwój drobnoustrojów, a dzięki adekwatnościom moczopędnym pomaga w oczyszczaniu organizmu z toksyn.
Oczywiście, nie można pominąć jego działania na włosy i paznokcie. Krzem zawarty w roślinie odgrywa istotną rolę w poprawie kondycji włosów i paznokci. W połączeniu z antyoksydantami i bogactwem minerałów, wykazuje ona zatem wielokierunkowe działanie pielęgnacyjne. Przede wszystkim wspiera naturalny wzrost włosów, wzmacnia osłabione cebulki, pomaga regenerować przesuszone i zniszczone kosmyki oraz chronić skórę głowy przed łupieżem. Regularne stosowanie może również opóźniać proces siwienia.
Skrzyp nadaje włosom sprężystość, elastyczność i zdrowy wygląd. Co istotne, badania wykazały, iż suplementacja krzemem przynosi zauważalne efekty - wiele kobiet odczuło, iż ich włosy stały się wyraźnie grubsze, mocniejsze i bardziej odporne na uszkodzenia.
Skrzyp polny - o tym warto pamiętać
Pamiętaj, iż skrzyp polny zawiera związek określany jako antywitaminy B1 (tiaminazy) - enzym, który rozkłada tiaminę, czyli właśnie witaminę B1. Jego długotrwałe stosowanie, wprowadzania bez przerw, może prowadzić do jej niedoboru, co objawia się m.in. osłabieniem, drażliwością, zaburzeniami koncentracji czy pogorszeniem pracy układu nerwowego. Aby temu zapobiec, kuracje suplementami z tej rośliny powinny być cykliczne - po kilku tygodniach stosowania należy zrobić przynajmniej kilkutygodniową, a najlepiej kilkumiesięczną przerwę.
Równocześnie ważne jest, by zadbać o odpowiednią podaż witaminy B1 w codziennej diecie - sięgając po produkty takie jak pełnoziarniste pieczywo, rośliny strączkowe, orzechy, mięso (szczególnie wieprzowina), jaja czy nasiona słonecznika.
Co więcej, zanim sięgniesz po suplementy, herbatki czy wyciągi ze skrzypu polnego, skonsultuj się z lekarzem, zwłaszcza jeżeli cierpisz na choroby przewlekłe lub przyjmujesz leki. Skrzyp może być niewskazany w przypadku niektórych schorzeń, takich jak zaburzenia pracy serca, niewydolność nerek czy niedobory elektrolitowe. Jako środek moczopędny może wpływać na gospodarkę wodno-mineralną, dlatego jego stosowanie musi być rozsądne i dostosowane do indywidualnych potrzeb organizmu.
Źródło:Thaise Boeing i in.: Phytochemistry and Pharmacology of the Genus Equisetum (Equisetaceae): A Narrative Review of the Species with Therapeutic Potential for Kidney Diseases (https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7954623/)Carneiro D. M., Freire R. C., Honório T. C. D. D., et al. Randomized, double-blind clinical trial to assess the acute diuretic effect of equisetum arvense (field horsetail) in healthy volunteers. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2014;2014 doi: 10.1155/2014/760683.
CZYTAJ TAKŻE:
