Łzy pełnią zapewniają oczom odpowiednie nawilżenie, dostarczają składników odżywczych, chronią je przed drobnoustrojami i zanieczyszczeniami. Bez nich powierzchnia oka nie może działać prawidłowo. A co jeżeli dochodzi do nadmiernego łzawienia?
Co może oznaczać nadmierne łzawienie oczu i jak sobie z nim skutecznie radzić, wyjaśnia lek. Tomasz Tomczyk, specjalista chorób oczu z kliniki Oko-Test.
9 najczęstszych przyczyn nadmiernego łzawienia oczu
Łzawienie oczu (epifora), które nie jest wywołane silnymi emocjami, może mieć wiele przyczyn. Oto najczęstsze z nich.
1. Zespół suchego oka
– To może brzmieć nielogicznie, ale choroba suchego oka często prowadzi do ekstremalnego łzawienia oczu – mówi lek. Tomasz Tomczyk, okulista z Oko-Test w Olkuszu i Nowym Targu. – Przyczynia się do niego np. spędzanie zbyt dużej ilości czasu przed ekranem komputera. Przesuszone oczy są podrażnione. Naturalną reakcją organizmu jest produkowanie przez nie więcej łez, aby złagodzić ten stan. Oprócz nadmiernego łzawienia i ciągłego podrażnienia oczu zespół suchego oka może także powodować problemy ze wzrokiem, kłucie, stan zapalny, zaczerwienienie i pieczenie – dodaje.
2. Ciało obce w oku
Nasze oczy automatycznie produkują łzy również w sytuacji, gdy coś dostanie się na ich powierzchnię, np. kurz, drobinka brudu, rzęsa itp. Gdy drażniąca cząsteczka zostanie wypłukana, oczy przestaną łzawić.
3. Zablokowane kanaliki łzowe
Kanaliki łzowe to naturalny system drenażowy oczu. Są to małe otwory w kącikach oczu. Gruczoły łzowe produkują łzy, które przepłukują powierzchnię oka, a następnie odprowadzają je przez kanaliki łzowe. Przy zablokowanych kanalikach łzowych łzy gromadzą się na powierzchni oka, a następnie przelewają się.
Istnieje kilka czynników, które powodują zablokowanie kanalików łzowych. Należą do nich m.in. starzenie się, stan zapalny, infekcja i uraz. Zablokowanie kanalików łzowych to najczęstsza przyczyna łzawienia oczu u niemowląt.
4. Ektropion i entropion
Kiedy mrugamy, powieki rozprowadzają łzy po powierzchni oka i pozbywają się nadmiaru wilgoci. Problemy z powiekami mogą powodować łzawienie oczu. Ektropium i entropium to dwa stany, w których powieka jest nieprawidłowo ułożona. Oba mogą być przyczyną łzawienia.
– W przypadku ektropium dolna powieka jest wywinięta na zewnątrz. Powoduje to jej opadanie lub zwiotczenie, co utrudnia przetarcie całego oka podczas mrugania. Natomiast entropium to wywinięcie dolnej powieki do wewnątrz w kierunku gałki ocznej. Przy entropium rzęsy mają tendencję do ciągłego ocierania się o oko. Powoduje to jego podrażnienie i czasami może uszkodzić rogówkę – wyjaśnia okulista.
5. Zapalenie spojówek
Łzawienie oczu jest częstym objawem zapalenia spojówek. Inne objawy tego stanu to zaczerwienienie powieki i niewyraźne widzenie. Główną przyczyną większości przypadków zapalenia spojówek są wirusy, ale mogą powodować je również alergie. Wyleczenie tego stanu może zająć kilka dni, a choćby tygodni.
6. Alergie
Prawie 20 proc. populacji ma co najmniej jeden rodzaj alergii. Narażenie na potencjalne alergeny, takie jak pyłki, kurz, niektóre alergeny zwierzęce i pokarmowe, może wywołać objawy także w zakresie oczu. Nadmierne łzawienie oczu jest jedną z wielu powszechnych reakcji alergicznych. Oprócz tego alergie mogą również powodować zaczerwienienie, obrzęk i podrażnienie oczu.
7. Jęczmień
Te czerwone, bolesne guzki, pojawiające się wzdłuż powieki mogą również być przyczyną nadmiernego łzawienia oczu. Jęczmienie są zwykle wywoływane przez bakterie i naturalnie znikają po kilku dobach. Przyłożenie ciepłego kompresu do oka może pomóc złagodzić ból.
8. Leki
Niektóre leki mogą również powodować łzawienie oczu, jako efekt uboczny. Wśród nich znajdują się chemioterapeutyki, epinefryna, jodek echotiofatu i pilokarpina.
9. Inne potencjalne przyczyny nadmiernego łzawienia oczu
Warunki pogodowe, takie silny wiatr, promieniowanie UV mogą również przyczyniać się do zwiększonej produkcji łez przez oczy. Zbyt duże obciążenie oczu, np. w pracy, może również powodować nadmierne łzawienie oczu. Inne czynniki środowiskowe, takie jak jasne światło, smog, klimatyzacja i narażenie na ciała obce, takie jak chemikalia, gazy lub ciecze, mogą wywoływać podrażnienie oczu, co następnie prowadzi do łzawienia oczu.
Kiedy należy zgłosić się do okulisty
Jak mówi specjalista Oko-test, łzawienie oczu jest zwykle tymczasowe i ustępuje samoistnie lub gdy zostanie usunięta przyczyna. jeżeli jednak ten stan utrzymuje się dłużej lub jeżeli występuje którykolwiek z poniższych objawów, najlepiej skonsultować się z okulistą:
- zaczerwienione, nadmiernie łzawiące oczy, z których wydobywa się również wydzielina;
- bolesne łzawienie oczu;
- łzawienie oczu w połączeniu z bólem zatok;
- zaburzenia widzenia;
- utrata wzroku;
- łzawienie oczu w połączeniu z silnym bólem głowy;
- zasinienia wokół oczu;
- narażenie na działanie chemikaliów.
Zdiagnozowanie objawów i przyczyn łzawienia oczu może także pomóc w ustaleniu najlepszego leczenia konkretnego schorzenia.
Diagnoza
W sytuacji, gdy łzawienie oczu nie ustąpi samoistnie, okulista przeprowadzi badanie fizykalne i badanie wzroku. Przeprowadzi również testy łez, sprawdzając ich jakość i ilość. Zapyta o niedawne urazy oczu i stan zdrowia oraz przyjmowane leki. Ważne jest, aby odpowiedzieć lekarzowi tak dokładnie, jak to możliwe.
Po postawieniu diagnozy lekarz może przepisać leki łagodzące łzawienie oczu lub zaproponować inne metody leczenia w celu wyeliminowania pierwotnej przyczyny problemu.
Leczenie łzawienia oczu
Leczenie łzawienia oczu zależy od jego pierwotnej przyczyny i stopnia zaawansowania. W niektórych sytuacjach okuliści mogą zalecić po prostu monitorowanie postępu choroby. W innych przypadkach mogą zalecić jedno z następujących zabiegów i środków zaradczych:
- krople do oczu na receptę;
- leki na alergię;
- antybiotyki na infekcje oczu;
- ciepły kompres – pozwala leczyć zatkane kanaliki łzowe;
- usunięcie rzęs rosnących do wewnątrz lub ciał obcych, które utkwiły w oku;
- zabieg chirurgiczny mający na celu korektę położenia powieki spowodowanego ektropionem lub entropionem;
- dakryocystorhinostomia (DCR) – zabieg chirurgiczny polegający na stworzeniu nowego układu drenującego łzy, omijającego zablokowaną część kanalika łzowego.
Łzawienie oczu może wydawać się prostą dolegliwością, która nie wymaga specjalnej uwagi, ale dla niektórych osób może stać się naprawdę uciążliwe, zwłaszcza jeżeli przerodzi się w problem przewlekły. Skonsultuj się z okulistą, jeżeli łzawienie oczu nie ustąpi po kilku dniach, zwłaszcza jeżeli występują inne objawy.
