Czy istnieją solidne i powtarzalne związki między składem mikrobioty jelitowej u pacjentów przyjmowanych do szpitala z powodu ostrego zapalenia trzustki (OZT)? Sprawdzili to holenderscy naukowcy, a wyniki badania opublikowali w „BMJ Open Gastroenterology”.
Coraz więcej badań sugeruje, iż skład mikrobioty jelitowej u pacjentów przyjmowanych do szpitala z powodu ostrego zapalenia trzustki (OZT) może przewidywać ciężkość przebiegu choroby i ryzyko powikłań, a odkrycie wiarygodnych biomarkerów bakteryjnych mogłoby zrewolucjonizować opiekę nad tymi chorymi. Dotychczasowe badania w tej dziedzinie przynosiły jednak często sprzeczne i trudne do powtórzenia w kolejnych analizach wyniki. Najnowsze, prospektywne badanie z Holandii opublikowane w „BMJ Open Gastroenterology” miało na celu rygorystyczną weryfikację, czy istnieją solidne i powtarzalne związki między mikrobiotą a ciężkością OZT hospitalizowanych pacjentów.
Do prospektywnego badania włączono 276 pacjentów z ostrym zapaleniem trzustki z 20 holenderskich szpitali. W momencie przyjęcia pobrano od nich próbki śliny i kału w celu szczegółowej analizy składu mikrobioty. W poszukiwaniu wiarygodnych sygnałów prognostycznych, zastosowano niezwykle rygorystyczne podejście statystyczne: za solidne i wiarygodne uznano tylko te związki między obecnością danej bakterii a ciężkością choroby, które były istotne statystycznie w co najmniej dwóch lub trzech różnych, niezależnych modelach analitycznych. Wyniki porównano również z danymi z wcześniejszych publikacji naukowych.
Stwierdzono, iż u pacjentów z cięższą, martwiczą postacią OZT różnorodność mikrobioty jelitowej była niższa niż w łagodniejszej, obrzękowej formie. Wstępna analiza wskazała na setki potencjalnych związków między poszczególnymi rodzajami bakterii a ciężkością OZT, jednak po zastosowaniu rygorystycznych kryteriów weryfikujących jedynie 3 z nich okazały się wysoce wiarygodne (dwa w ślinie: bakterie z rodzajów Anaeroglobus i Finegoldia oraz jeden w kale: Lachnospiraceae_FE2018_group). Co jeszcze bardziej istotne, badanie ujawniło brak powtarzalności wyników w stosunku do wcześniejszych doniesień naukowych. Spośród 14 wcześniej zgłoszonych bakteryjnych biomarkerów OZT, w obecnym badaniu potwierdzono istotność statystyczną tylko dwóch, a aż 10 powiązań okazało się mieć przeciwny kierunek (np. bakteria wcześniej opisywana jako ochronna, w tym badaniu wiązała się z gorszym rokowaniem).
Badanie to stanowi ważny głos rozsądku w dynamicznie rozwijającej się dziedzinie badań nad mikrobiomem. Chociaż zidentyfikowano trzy nowe biomarkery bakteryjne, to jego głównym przesłaniem jest krytyka obecnego stanu wiedzy i podkreślenie braku powtarzalności wyników w tej dziedzinie.
