Nieoczekiwany efekt szczepionki przeciw COVID-19
Zespół naukowców przeanalizował dane ponad tysiąca pacjentów z zaawansowanym rakiem, leczonych immunoterapią w latach 2019-2023. Zaskakujące było to, iż osoby zaszczepione preparatem mRNA przeciw COVID-19 w okresie 100 dni od rozpoczęcia terapii onkologicznej przeżywały znacznie dłużej niż te, które nie przyjęły szczepionki.
Mediana przeżycia u chorych na raka płuc wzrosła z 20,6 do 37,3 miesięcy, a u pacjentów z przerzutowym czerniakiem wydłużyła się z 26,7 do aż 40 miesięcy. Wartym podkreślenia jest fakt, iż inne szczepienia, na przykład przeciw grypie czy pneumokokom, nie wykazywały podobnego wpływu na wyniki leczenia.
– Konsekwencje są niezwykłe – stwierdził dr Elias Sayour z University of Florida, główny autor badania. – To może zrewolucjonizować podejście do onkologii.
Wziewna szczepionka na koronawirusa? Dr Karauda o zaletach
Dr Sayour przekazał, iż prace nad stworzeniem uniwersalnej szczepionki przeciwnowotworowej opartej na technologii mRNA już trwają. Taki preparat miałby wspomagać immunoterapię w leczeniu różnych nowotworów i znacznie zwiększać jej skuteczność.
„Iskra” dla układu odpornościowego
Poprzednie badania zespołu wskazywały, iż szczepionki mRNA nie muszą być skierowane na konkretny antygen nowotworowy, aby aktywować układ odpornościowy. Przypominają one organizmowi reakcję na infekcję wirusową, co ułatwia zwalczanie komórek nowotworowych.
Jak wyjaśnił dr Sayour, podanie szczepionki działa niczym raca, która mobilizuje komórki odpornościowe do przemieszczania się z miejsc, gdzie występuje guz, do tych sprzyjających, na przykład do węzłów chłonnych.
Samo wstrzyknięcie szczepionki potrafi “zresetować” odpowiedź immunologiczną, dzięki czemu walka organizmu z rakiem staje się skuteczniejsza.
Analizę przeprowadzono na 180 pacjentach z niedrobnokomórkowym rakiem płuca oraz 210 osobach z czerniakiem, którzy rozpoczęli immunoterapię między 2019 a 2023 rokiem. Około 20% z nich otrzymało szczepionkę mRNA na COVID-19 w ciągu 100 dni od rozpoczęcia leczenia – to właśnie ta grupa wykazała blisko dwukrotne wydłużenie mediany przeżycia.
– Choć nie potwierdzono jeszcze bezpośredniego związku przyczynowego, widzimy efekt terapeutyczny, który rzadko kiedy udaje się zaobserwować – mówi dr Duane Mitchell, współautor badania i dyrektor UF Clinical and Translational Science Institute.
Nowa nadzieja w walce z nowotworami
Plany naukowców zakładają przeprowadzenie dużego badania klinicznego, które pozwoli zweryfikować opisane obserwacje. Realizacja projektu odbędzie się w ramach konsorcjum OneFlorida+ Clinical Research Network, łączącego ośrodki medyczne oraz szpitale w USA.
Eksperci podkreślają, iż jeżeli wyniki potwierdzą się, technologia mRNA może zrewolucjonizować onkologię na wzór tego, co stało się w przypadku walki z pandemią COVID-19.
Dr Sayour zaznaczył, iż choćby poprawa wyników leczenia o kilka procent w skali populacji pacjentów może mieć ogromne znaczenie. Szczególnie jeżeli możliwe będzie zastosowanie takiej strategii w wielu rodzajach nowotworów i u różnych pacjentów.
To przełomowe odkrycie otwiera nowe możliwości w immunoonkologii i może doprowadzić do stworzenia pierwszej na świecie uniwersalnej szczepionki przeciwrakowej, łączącej leczenie onkologiczne z technologią mRNA.
