Coraz więcej młodych ludzi zdobywa doświadczenie zawodowe w trakcie nauki, uczestnicząc w praktykach zawodowych. W Polsce obowiązkowe badania lekarskie odgrywają istotną rolę w tym procesie, ale wiele osób nie wie, kto dokładnie odpowiada za ich przeprowadzenie. W artykule wyjaśniamy, jak to wygląda w świetle prawa oraz jakie obowiązki spoczywają na poszczególnych instytucjach.
Obowiązek przeprowadzenia badań lekarskich
W Polsce każdy uczeń lub student przed rozpoczęciem praktyki zawodowej musi przejść badania lekarskie, które mają na celu określenie jego umiejętności pracy w danym zawodzie. Badania te są obowiązkowe i stanowią podstawę do podjęcia pracy przez ucznia czy studenta. W przypadku uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów, którzy odbywają praktyki zawodowe lub staże, badanie lekarskie musi być zrealizowane nie wcześniej niż 30 dni przed rozpoczęciem praktyki.
Kto ponosi odpowiedzialność za badania lekarskie?
Odpowiedzialność za przeprowadzenie badań lekarskich uczniów i studentów kierowanych na praktyki dzieli się na kilka podmiotów. Jak tłumaczy nasz rozmówca, lekarz medycyny pracy z Przychodni Lekarskiej MEDAN w Jarocinie:
Pierwszym z podmiotów odpowiedzialnych za badania lekarskie są sami uczniowie lub studenci, którzy mają obowiązek zgłosić się na badanie lekarskie oraz przedstawić lekarzowi wszelkie niezbędne dokumenty, takie jak karta zdrowia czy karta szczepień.
Drugi podmiot odpowiedzialny za badania to placówki oświatowe – szkoły czy uczelnie, które zobowiązane są do skierowania ucznia lub studenta na badanie lekarskie. Szkoła lub uczelnia ma również obowiązek poinformować ucznia czy studenta o konieczności przeprowadzenia badań oraz o terminie ich wykonania.
Wreszcie, trzecią stroną odpowiedzialną jest zakład pracy, w którym uczeń lub student będzie odbywał praktykę zawodową. To pracodawca ponosi koszty związane z realizacją badań medycyny pracy, chyba iż w umowie o praktykę wyraźnie zaznaczono inaczej.
Jak wyglądają badania lekarskie studentów?
Badania lekarskie uczniów i studentów obejmują przede wszystkim dokładny wywiad medyczny oraz ogólne badanie stanu zdrowia. Lekarz analizuje, czy dana osoba nie cierpi na żadne schorzenia uniemożliwiające jej pracę w danym zawodzie, a także sprawdza stan szczepień wymaganych w przypadku pracy związanej z zagrożeniem biologicznym.
Na podstawie wyników badań lekarz wydaje orzeczenie o zdolności ucznia lub studenta do pracy w danym zawodzie, które jest następnie przedstawiane zarówno szkole lub uczelni, jak i zakładowi pracy.
Obowiązki uczniów i studentów po przejściu badań lekarskich
Po uzyskaniu orzeczenia o umiejętności pracy uczeń lub student ma obowiązek zachowania dokumentu oraz przedłożenia go odpowiednim osobom w szkole lub w uczelni oraz w zakładzie pracy. Ważne jest również, aby zdawać sobie sprawę, iż badanie lekarskie ma określoną ważność (zazwyczaj 6 miesięcy) i może być wymagane jego odnowienie w przypadku przedłużenia praktyki zawodowej.