Kryteria Ottawskie

Kryteria Ottawskie wykorzystuje się celem wykluczenia lub potwierdzenia złamań kości przede wszystkim w obrębie stawów kończyn dolnych. Docelowo zostały stworzone po to, aby zapobiec zbyt częstemu wykonywaniu zdjęć RTG na oddziałach ratunkowych. W ortopedii Kryteria Ottawskie odnoszą się do stawu kolanowego, stawu skokowo-goleniowego oraz kości śródstopia.

Kryteria Ottawskie – staw skokowo-goleniowy i stopa

Zgodnie z definicją Kryteriów Ottawskich, RTG stawu skokowego należy wykonać wyłącznie wtedy, gdy u pacjenta występują dolegliwości bólowe w okolicy stawu skokowo-goleniowego oraz którykolwiek z następujących objawów:

• bolesność uciskowa tylnego brzegu lub wierzchołka kostki bocznej (na długości około 6 cm);
• bolesność uciskowa tylnego brzegu lub wierzchołka kostki przyśrodkowej (na długości około 6 cm);
• brak możliwości pełnego obciążenia kończyny po urazie.

Z kolei RTG stopy (kości śródstopia) jest wskazane tylko wtedy, gdy u pacjenta występują dolegliwości bólowe w okolicy śródstopia oraz którykolwiek z następujących objawów:

• bolesność uciskowa podstawy V kości śródstopia;
• bolesność uciskowa kości łódkowatej;
• brak możliwości pełnego obciążenia kończyny po urazie.

Najczęściej Kryteria Ottawskie wykorzystuje się właśnie w odniesieniu do stopy i stawu skokowo-goleniowego.

Kryteria Ottawskie – staw kolanowy

Zgodnie z założeniami Kryteriów Ottawskich, zdjęcie RTG w przypadku stawu kolanowego jest wskazane w przypadku ostrych urazów, czemu powinno towarzyszyć spełnienie przynajmniej jednego kryterium z poniższych:

• wiek osoby poszkodowanej powyżej 55 lat po urazie (w związku z obniżeniem gęstości kości);
• tkliwość w okolicy głowy kości strzałkowej;
• izolowana tkliwość rzepki;
• niemożność zgięcia stawu kolanowego powyżej 90 stopni;
• niezdolność pełnego obciążenia kończyny po urazie.

Źródła podają, iż czułość Kryteriów Ottawskich dla stawu kolanowego wynosi aż 98%.

Kryteria Ottawskie – kręgosłup

W przypadku urazów kręgosłupa RTG obowiązkowo wykonuje się w następujących przypadkach:

• wiek powyżej 65. roku życia;
• niebezpieczny mechanizm urazu;
• niemożność wykonania ruchów rotacyjnych w odcinku szyjnym kręgosłupa w 45 stopniach w obu kierunkach;
• dolegliwości bólowe w obrębie kręgosłupa;
• parestezje w obrębie kończyn dolnych po urazie.

Kryteria Ottawskie mają duże znaczenie w diagnostyce ortopedycznej.

Znaczenie kryteriów Ottawskich

Ottawska zasada diagnostyki dolegliwości w obrębie kostki i stopy może znacząco zmniejszyć liczbę niepotrzebnych badań RTG zarówno u dzieci, jak i u pacjentów dorosłych. W literaturze i badaniach niejednokrotnie potwierdza się przydatność tych reguł w przewidywaniu potrzeb oceny radiograficznej. To z kolei wpływa na zmniejszenie kosztów diagnostycznych służby zdrowia oraz wpływa pozytywnie na płynność całej terapii u danego pacjenta.

Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Okoński M., Jakubowski P., Okoński P., Skręcenie stawu skokowego – postępowanie i zapobieganie nawrotom, Pediatria po Dyplomie, 5/2022.
2. Bachmann L., Kolb E., Koller M., Steurer J., Riet G., Accuracy of Ottawa ankle rules to exclude fractures of the ankle and mid-foot: systematic review, BMJ, 22/2003.
3. Brant W., Helms C., Klein J., Vinson E., Podstawy diagnostyki radiologicznej, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2020.