Czym jest retinol i skąd jego popularność?
Retinol to pochodna witaminy A - jednej z najważniejszych substancji wspierających zdrowie i funkcjonowanie skóry. W kosmetologii należy do grupy związków nazywanych retinoidami. W tej samej rodzinie znajdują się również tretinoina (kwas retinowy), retinal czy retinyl palmitate. Część z tych substancji, jak tretinoina, dostępna jest wyłącznie na receptę ze względu na swoją moc. Retinol, choć łagodniejszy, ma udowodnione działanie, a przy tym może być stosowany samodzielnie w domowej pielęgnacji, co znacząco wpłynęło na jego popularność.
To, co czyni retinol wyjątkowym, to jego zdolność do wnikania w głębsze warstwy skóry, gdzie przekształca się w kwas retinowy - formę aktywną, która oddziałuje bezpośrednio na komórki skóry. W ten sposób retinol nie tylko złuszcza naskórek, ale przede wszystkim wpływa na przebudowę skóry od wewnątrz. Reklama
Mechanizmy działania - jak retinol poprawia stan skóry?
Retinol oddziałuje na wiele poziomów funkcjonowania skóry. Jego najważniejszą cechą jest stymulacja fibroblastów do produkcji kolagenu i elastyny. Te dwa białka są odpowiedzialne za sprężystość, elastyczność i gładkość skóry, a ich niedobór objawia się utratą jędrności i pojawieniem się zmarszczek. Retinol działa więc bezpośrednio na przyczynę starzenia się skóry, nie tylko na jego objawy.
Dodatkowo regularne stosowanie retinolu przyspiesza cykl odnowy komórkowej. Usuwa zrogowaciały naskórek, odkrywając gładszą i jaśniejszą skórę. Dzięki temu cera zyskuje świeży wygląd, staje się bardziej promienna i jednolita. Retinol hamuje również nadmierną produkcję melaniny, redukując przebarwienia posłoneczne i hormonalne. Nie bez znaczenia jest też jego działanie antyoksydacyjne - chroni komórki przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki, które przyspieszają starzenie.
Potwierdzenie naukowe skuteczności
Skuteczność retinolu potwierdziło wiele niezależnych badań. Już w 1995 roku na łamach "Journal of Investigative Dermatology" opublikowano wyniki badania dowodzącego, iż stosowanie pochodnych witaminy A prowadzi do wzrostu ilości kolagenu i zmniejszenia zmarszczek. W kolejnym badaniu, opublikowanym w "Archives of Dermatology" w 2007 roku, analizowano wpływ retinolu o stężeniu 0,4 proc. na skórę osób w podeszłym wieku. Efekty były jednoznacznie pozytywne - poprawa elastyczności, wygładzenie zmarszczek i wyraźne odmłodzenie skóry. Dalsze obserwacje, m.in. z 2016 roku, potwierdziły, iż choćby niższe stężenia retinolu (0,1 proc.) stosowane systematycznie wpływają korzystnie na strukturę i wygląd cery. Efekty nie są natychmiastowe - wymagają czasu i konsekwencji. Zwykle pierwsze widoczne zmiany pojawiają się po około 6-12 tygodniach, a pełne rezultaty są zauważalne po kilku miesiącach.
Dla kogo retinol jest odpowiedni?
Retinol to składnik, po który mogą sięgać osoby o różnych potrzebach skórnych. Najczęściej rekomenduje się go jako profilaktykę przeciwzmarszczkową od około 30. roku życia. Jest również skuteczny w redukcji widocznych oznak starzenia - zarówno tych wynikających z naturalnego procesu, jak i przedwczesnego, wywołanego np. przez ekspozycję na słońce.
Pomaga osobom z przebarwieniami, nierównym kolorytem skóry, rozszerzonymi porami, a także z trądzikiem osób dorosłych. Może znacząco poprawić kondycję cery szarej, ziemistej, matowej i pozbawionej blasku.
Bezpieczne stosowanie - jak uniknąć podrażnień?
Mimo swojej skuteczności, retinol jest składnikiem, który wymaga ostrożnego wprowadzania. Początki kuracji mogą wiązać się z przejściowym pogorszeniem stanu skóry - suchością, zaczerwienieniem, łuszczeniem. Kluczem jest powolne przyzwyczajanie cery do nowego składnika. Warto rozpocząć od niskiego stężenia (np. 0,1 proc.) i stosować kosmetyk co drugi lub trzeci dzień. Gdy skóra zacznie tolerować preparat, można zwiększyć częstotliwość stosowania, a z czasem także stężenie.
Retinol powinien być stosowany wyłącznie wieczorem, ponieważ w kontakcie ze światłem traci swoje adekwatności, a ponadto zwiększa wrażliwość skóry na promieniowanie UV. Rano obowiązkowo należy stosować krem z filtrem - najlepiej SPF 30 lub 50.
Bardzo ważne jest także utrzymywanie odpowiedniego poziomu nawilżenia skóry - równoczesne stosowanie serum lub kremów z kwasem hialuronowym, ceramidami, alantoiną czy pantenolem pomoże zminimalizować uczucie suchości i przyspieszy regenerację.
Kiedy pojawiają się efekty kuracji?
Już po około czterech tygodniach można zauważyć, iż skóra staje się gładsza i bardziej miękka w dotyku. Drobne zmarszczki zaczynają się spłycać. Po dwóch-trzech miesiącach stosowania poprawia się elastyczność skóry, zmniejszają się przebarwienia, pory stają się mniej widoczne.
Efekty długoterminowe, takie jak wyraźna redukcja zmarszczek mimicznych i poprawa jędrności skóry, widoczne są po około pół roku systematycznego stosowania. Warunkiem jest jednak regularność i przestrzeganie zasad pielęgnacji towarzyszącej.
Kiedy lepiej zrezygnować z retinolu?
Retinol, mimo wielu zalet, nie jest składnikiem dla wszystkich. Nie zaleca się jego stosowania kobietom w ciąży i karmiącym ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu. Osoby z aktywnymi stanami zapalnymi skóry, takimi jak ciężki trądzik, atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca, powinny najpierw skonsultować się z dermatologiem. Retinol może również nasilać objawy u osób z bardzo wrażliwą i reaktywną skórą. W takich przypadkach lepszym rozwiązaniem mogą być alternatywne składniki, np. bakuchiol - naturalna, roślinna substancja.
CZYTAJ TAKŻE: