Ból gardła bardzo często skutecznie utrudnia normalne funkcjonowanie. Co więcej, pogarsza jakość życia chorego. Tym, czego w takich sytuacjach poszukują pacjenci jest preparat, który efektywnie zredukuje i ograniczy nieprzyjemne objawy. Pomocna w takich sytuacjach może być benzydamina.
OSTRY I SILNY BÓL GARDŁA – SKĄD SIĘ BIERZE?
Ból gardła to problem, będący wynikiem rozwoju reakcji zapalnej w obrębie nabłonka jamy ustnej [1]. Pojawia się ona zwykle w odpowiedzi na obecność obcych cząsteczek w gardle. W okresie jesienno-zimowym są nimi nie kto inny, jak patogeny. W zdecydowanej większości przypadków czynnikiem sprawczym reakcji zapalnej, a tym samym ostrego bólu gardła są patogeny wirusowe [1,2]. I choć infekcje wirusowe mają tendencję do samoograniczania się, to jednak zbyt silna reakcja zapalna lub fakt jej przedłużania się wymuszają konieczność zastosowania odpowiedniego leczenia.
Substancjami, które doskonale wpisują się w terapię stanu zapalnego gardła są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) [2,3]. Grupa tych związków jest niezwykle szeroka, a tym samym występują wśród nich różnice. Zarówno pod względem mechanizmu działania, jak i możliwych działań niepożądanych. W tym miejscu skupmy się na benzydaminie. Jest ona szczególnym przedstawicielem NLPZ-ów.
BENZYDAMINA – DLACZEGO JEST TAKA SZCZEGÓLNA?
Benzydamina to lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Należy jednak podkreślić, iż w odróżnieniu od innych przedstawicieli tych związków benzydamina nie hamuje działania cyklooksygenaz (COX-1 i COX-2) [4]. I choć hamowanie cyklooksygenazy to jeden z podstawowych mechanizmów warunkujących redukcję stanu zapalnego, to przy dużej nieselektywności innych przedstawicieli NLPZ hamowanie COX-1 może wywoływać niepotrzebne działania niepożądane [5,6]. W jaki zatem sposób działa benzydamina?
- Hamuje i ogranicza aktywność niektórych cytokin prozapalnych. Przyczynia się tym samym do rozwoju i podtrzymywania stanu zapalnego (zwłaszcza hamuje aktywność TNF-α i IL-1β).
- Wywiera efekt stabilizujący na błony komórkowe (patogeny wirusowe mają zdolność do uszkadzania błon komórkowych, a tym samym uszkadzania komórek – stabilizacja błon komórkowych wzmacnia umiejętności obrony przed drobnoustrojami, a także ogranicza uwalnianie z cytoszkieletu kwasu arachidonowego będącego substratem do produkcji kolejnych cytokin prozapalnych) [4,7].
Reasumując – benzydamina ogranicza stan zapalny, redukując tym samym ostry ból gardła przy jednoczesnym ograniczeniu ewentualnych działań niepożądanych, które mogą towarzyszyć stosowaniu innych substancji z grupy NLPZ, np. flurbiprofenu [4,8,9].
BENZYDAMINA A FLURBIPROFEN – DLACZEGO WARTO WYBRAĆ BENDYZAMINĘ?
Porównując te 2 związki z grupy miejscowych NLPZ należy podkreślić różnice pomiędzy nimi, które jak się okazuje decydują o przewadze benzydaminy nad flurbiprofenem. Dlaczego?
- Benzydamina nie wpływa na aktywność cyklooksygenazy COX-1. Zmniejsza to ryzyko ewentualnych działań niepożądanych, jakie mogą towarzyszyć stosowaniu flurbiprofenu. Chociażby w kontekście ochrony błony śluzowej przewodu pokarmowego.
- Poza hamowaniem aktywności cytokin prozapalnych, benzydamina stabilizuje także błony komórkowe. Pozwala to dodatkowo wzmocnić ochronę przed patogenami.
- Benzydamina wykazuje wysoki profil bezpieczeństwa po podaniu miejscowym. Mniej niż 10% dawki wchłania się do krążenia ogólnego.
- Ponadto wykazuje miejscowe działanie znieczulające, czego nie można powiedzieć o flurbiprofenie.
- Benzydaminę można stosować już u dzieci powyżej 6 roku życia. Flurbiprofen dopiero od 12 lub 18 roku życia, w zależności od zastosowanej dawki substancji leczniczej.
- Co więcej, można ją stosować do 7 dni bez konsultacji lekarskiej. Z kolei flurbiprofen jedynie przez 3 dni, co ma związek m.in. z ewentualnymi działaniami niepożądanymi [3,4,8,9,10,11].
BENZYDAMINE NEO-ANGIN FORTE – AEROZOL NA OSTRY BÓL GARDŁA
Przedstawicielem produktów, w składzie których znaleźć można benzydaminę jest aerozol do stosowania w jamie ustnej Benzydamine neo-angin i Benzydamine neo-angin Forte [10,12]. Pierwszy może być stosowany już u dzieci powyżej 6 roku życia. Wersja forte dedykowana jest osobom dorosłym [10,12]. Produkty wskazane są do stosowania w leczeniu ostrego bólu gardła z towarzyszącymi mu objawami, typowymi dla stanu zapalnego, tj. zaczerwienienie, ból lub obrzęk. Wartym odnotowania jest fakt, iż nie są znane interakcje benzydaminy z innymi substancjami leczniczymi. To szczególnie istotne, biorąc pod uwagę, iż flurbiprofen należy ostrożnie stosować np. z lekami przeciwpłytkowymi, lekami diuretycznymi czy też doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi [9,10].
Literatura:
- Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ, Andrzej M. Fal, Mateusz Babicki, Eliza Brożek-Mądry, Paweł Dobrzyński, Ewa Jaźwińska-Tarnawska, Piotr Karniej, Ernest Kuchar, Agnieszka Mastalerz-Migas, Piotr Rzymski, Anna Wiela-Hojeńska, Lekarz POZ 2021; 7(5).
- Efficacy of flurbiprofen 8,75mg spray in patients with sore throat due to an upper respiratory tract infection: a randomised controlled trial, Ferdinandus de Looze, Marc Russo, Mark Bloch, Barney Montgomery, Adrian Shephard, Gary Smith, Sue Aspley, Journal of General Practice, 22:2, 111-118.
- Oral health-related quality of life and the use of oral and topical nonsteroidal anti0inflammatory drugs for pericoronitis, Abdullah Alalwani, Oguz Buhara, Mustafa Senol Tuzum, Med Sci Monit, 2019;25: 9200-9206.
- Benzydamina – korzyści i zagrożenia, Katarzyna Dominiak, Julia Bartkiewicz, Katarzyna Dettlaff, Farm Pol 2021, 77(1): 25-33.
- Niesteroidowe leki przeciwzapalne – fakty, mity i kontrowersje dotyczące ryzyka sercowo-naczyniowego oraz ryzyka powikłań ze strony przewodu pokarmowego, Małgorzata Zaremba, Anna Staniszewska, , Maciej Niewada, Choroby Serca i Naczyń 2012, 9(3), 119-136.
- Leczenie ostrych stanów zapalnych gardła, Ernest Kuchar, Monika Karlikowska-Skwarnik, Zakażenia XXI wieku 2018; 1(4).
- Mechanizm działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, Anna Goździalska, Jerzy Jaśkiewicz, Państwo i Społeczeństwo 2014 (XIV), nr 1.
- Systematic review of anti-inflammatory agents for the management of oral mucositis in cancer patients, Ourania Nicolatou-Galitis, et.al., Support Care Cancer (2013) 21: 3179-3189.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Strepsils intensive direct.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Benzydamine neo-angin forte.
- Flurbiprofen therapy and CYP2C9 genotype, Laura Dean, National Center for Biotechnology Inrofmation (US), 2012.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Benzydamine neo-angin.
Artykuł sponsorowany przez MCM Klosterfrau Healthcare
NEO.2024.09.07