Mało kto lubi podróżować na stojąco, trzeba to przyznać. W gdańskiej komunikacji miejskiej normą stało się, iż miejsca siedzące zajmują uczniowie i studenci, a seniorzy stoją obok. Na problem ten zwrócili uwagę m.in. radni Gdańskiej Rady Seniorów. Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku szykuje więc kampanię społeczną.
To temat, który każe nam wszystkim zastanowić się, jaką społeczność chcemy tworzyć: egoistyczną i brutalną, czy empatyczną, nastawioną na zauważanie potrzeb osób słabszych. Mówiąc krótko: „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”.
Młodzi siedzą, starsi muszą stać
Kilkunastoletni uczeń siedzący wygodnie na fotelu w tramwaju, pochłonięty treściami w swoim telefonie, to widok nierzadki. Podobnie jak stojąca obok starsza osoba, która stara się utrzymać równowagę w jadącym pojeździe. Są tacy, którzy reagują na widok stojącego seniora i ustępują miejsce, są tacy, którzy nie widzą lub udają, iż nie widzą stojącego obok starszego człowieka. A starszy człowiek często ma mniej siły niż młody, bywa mocno schorowany i stanie choćby przez kilka, kilkanaście minut bywa dla niego ogromnym wysiłkiem. Nie każdy o tym pamięta.
Gdańscy radni – seniorzy reagują
Problemem tym zajęli się członkowie Gdańskiej Rady Seniorów. Już w pierwszej kadencji podjęli uchwałę w sprawie działań na rzecz ustępowania miejsca w komunikacji publicznej starszym pasażerom. Teraz postanowili wdrożyć ją w życie.
W grudniu 2024 r. Aleksander Żubrys, przewodniczący Gdańskiej Rady Seniorów, w trwającej już w drugiej kadencji, spotkał się w tej sprawie z szefami Zarządu Transportu Miejskiego oraz spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje.
– Tę kwestię sygnalizowali nasi radni, ale jest to temat, o którym rozmawia się także w gdańskich klubach seniora. Nie jest to wielki, nagminny problem, ale czasami dokuczliwy. Kiedyś młodzież “z automatu” wstawała, kiedy widziała starszą osobę. Dzisiaj młodzi ludzie siedzą ze słuchawkami, często patrzą w okno lub w telefon, nie widzą stojących obok ludzi, także tych starszych – zaznacza przewodniczący Żubrys.
Radni seniorzy zaproponowali, by pojawiały specjalne komunikaty głosowe w pojazdach komunikacji miejskiej, podobne do tych informujących pasażerów m.in. o tym, by ze względów bezpieczeństwa odsunęli się od drzwi, a także by wyświetlały się komunikaty na ekranach – tych, znajdujących się głównie w tramwajach.
Rada Seniorów ma też pomysł, by poprowadzić taką kampanię w gdańskich szkołach, np. na lekcjach wychowawczych, w których chętnie wezmą udział jej członkowie.
ZTM szykuje kampanię społeczną
Zarząd Transportu Miejskiego zareagował na głos gdańskich radnych. realizowane są w tej chwili ostatnie przygotowania do kampanii społecznej, która rozpocznie się w najbliższych tygodniach. W autobusach i tramwajach miejskich pojawią się plakaty informacyjne. Planowane są też m.in. artykuły w lokalnych mediach, a także posty informacyjne w mediach społecznościowych.
Dagmara Szajda, rzeczniczka ZTM, przyznaje, iż to reakcja nie tylko na głos radnych – do Zarządu trafiały bowiem prośby, pomysły także od samych pasażerów, by właśnie taką kampanię przeprowadzić.
ZTM sceptycznie podchodzi natomiast do propozycji, by wykorzystać w niej komunikaty głosowe w autobusach i tramwajach. W ocenie jednostki byłoby ich po prostu zbyt dużo. Takie komunikaty mają przede wszystkim służyć do informowania o zbliżających się przystankach.
Nowy Dział w mieście: Mobilności Aktywnej i Dostępności
Od 1 stycznia br. w struktury gdańskiego ZTM włączono Referat Mobilności Aktywnej i Referat Dostępności, działające dotychczas w strukturach Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Oznacza to, iż ZTM jest w tej chwili odpowiedzialny nie tylko za transport publiczny, ale również za kwestie związane z ruchem pieszym, rowerowym oraz dostępnością dla osób z niepełnosprawnościami. Zamiast oddzielnych jednostek zajmujących się poszczególnymi aspektami mobilności, działają teraz razem w ramach jednej struktury. Nowe działy ZTM to Dział Mobilności Aktywnej i Dział Dostępności.
– Zależy nam na poprawie różnych aspektów związanych z transportem publicznym. Dlatego m.in. przygotowujemy kampanię promującą pozytywne zachowania młodszych pasażerów względem seniorów. Planujemy też ułatwienia dla pasażerów ze szczególnymi potrzebami – zapowiada Łukasz Kłos, dyrektor Zarządu Transportu Miejskiego w Gdańsku.
Nowe rozwiązania dla osób słabowidzących
Zarząd Transportu Miejskiego, wraz z miejską spółką Gdańskie Autobusy i Tramwaje, pracują też nad rozwiązaniami ułatwiającymi korzystanie z pojazdów komunikacji miejskiej osobom niepełnosprawnym, w tym słabowidzącym, w tym nad dodatkowym oznakowaniem przycisków służących pasażerom.
– Chodzi głównie o przyciski umożliwiające otwieranie drzwi. Są różne typy pojazdów w naszej flocie i zdajemy sobie sprawę, iż pasażerowie czasem są zagubieni i nie wiedzą, gdzie przycisnąć, by móc otworzyć drzwi, a osoby niedowidzące mają kłopot, by w ogóle namierzyć taki przycisk – przyznaje Maciej Lisicki, prezes spółki Miejskie Autobusy i Tramwaje. – Na razie nowe rozwiązania są w fazie testów.
