Matura dla uczniów z autyzmem i zespołem Aspergera – praktyczny przewodnik krok po kroku. Jakie dostosowania przysługują uczniom i jak je uzyskać.
Egzamin maturalny jest kluczowym momentem w edukacji każdego ucznia, decydującym o dalszej ścieżce akademickiej i zawodowej. Dla uczniów z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, standardowe warunki egzaminacyjne mogą stanowić dodatkowe wyzwanie. Dlatego istotne jest wprowadzenie odpowiednich dostosowań, które umożliwią tym uczniom pełne wykorzystanie ich potencjału i zapewnią równe szanse w procesie egzaminacyjnym.
Podstawy prawne dostosowań
Zgodnie z Komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 17 sierpnia 2023 r., dotyczącym egzaminu maturalnego w 2024 roku, uczniowie z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, mają prawo do dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Możliwe formy dostosowań
Dostosowania mogą obejmować:
- Przygotowanie odrębnych arkuszy egzaminacyjnych: Arkusze są modyfikowane, aby uwzględnić specyficzne potrzeby uczniów, takie jak eliminacja wyrażeń wieloznacznych czy dostosowanie edycyjne tekstu. Na przykład, w arkuszu z języka polskiego temat wymagający interpretacji tekstu poetyckiego może zostać zastąpiony tematem zawierającym rozprawkę.
- Przedłużenie czasu egzaminu: Uczniowie mogą mieć wydłużony czas na rozwiązanie zadań, co pozwala na spokojniejsze przetwarzanie informacji i odpowiedzi.
- Możliwość nieprzenoszenia odpowiedzi na kartę odpowiedzi: Uczniowie mogą zaznaczać odpowiedzi bezpośrednio w arkuszu egzaminacyjnym, co eliminuje dodatkowy stres związany z koniecznością przenoszenia odpowiedzi.
- Obecność nauczyciela wspomagającego: W uzasadnionych przypadkach możliwa jest obecność nauczyciela wspomagającego, który może pomóc w czytaniu lub pisaniu, bez podpowiadania odpowiedzi.
- Przystąpienie do egzaminu w oddzielnej sali: Umożliwia to zminimalizowanie bodźców rozpraszających i stworzenie komfortowych warunków dla ucznia.
Procedura uzyskania dostosowań
- Informowanie rodziców i uczniów: Dyrektor szkoły informuje uczniów i ich rodziców o możliwych sposobach dostosowania egzaminu.
- Wniosek ucznia lub rodziców: Uczeń lub jego rodzice składają wniosek o dostosowanie warunków egzaminu, dołączając niezbędne dokumenty, takie jak orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
- Decyzja rady pedagogicznej: Rada pedagogiczna, na podstawie złożonych dokumentów oraz zaleceń zawartych w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym (IPET), ustala konkretne dostosowania dla ucznia.
- Pisemna informacja dla ucznia i rodziców: Dyrektor szkoły przekazuje uczniowi i jego rodzicom pisemną informację o przyznanych dostosowaniach.
Znaczenie dostosowań
Odpowiednie dostosowanie warunków egzaminacyjnych pozwala uczniom z autyzmem i zespołem Aspergera na:
- Zmniejszenie stresu: Eliminacja czynników mogących wywoływać lęk, takich jak presja czasu czy hałas.
- Lepsze skupienie: Umożliwienie koncentracji na zadaniach poprzez minimalizację bodźców rozpraszających.
- Równe szanse: Zapewnienie uczniom z trudnościami możliwości wykazania się wiedzą na równi z rówieśnikami.
Podsumowanie
Dostosowanie egzaminu maturalnego do potrzeb uczniów z autyzmem i zespołem Aspergera jest nie tylko wymogiem prawnym, ale przede wszystkim działaniem na rzecz równości w edukacji. kooperacja rodziców, nauczycieli i specjalistów jest kluczowa w procesie przygotowania ucznia do egzaminu w warunkach dostosowanych do jego indywidualnych potrzeb.
📚 Źródła
- Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) – Komunikat o dostosowaniach egzaminu maturalnego w 2024 roku:
👉 https://cke.gov.pl - Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku (OKE Gdańsk) – Dostosowania egzaminu maturalnego w 2024 roku dla uczniów ze spektrum autyzmu:
👉 https://www.oke.gda.pl - Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) – Wytyczne dotyczące egzaminów dla uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego:
👉 https://www.gov.pl - Poradnia psychologiczno-pedagogiczna Metis – Jak przygotować ucznia z zespołem Aspergera do egzaminu maturalnego:
👉 https://www.metis.pl - Portal edukacyjny OKNO.edu.pl – Praktyczne wskazówki dotyczące dostosowań egzaminów dla uczniów z ASD:
👉 https://okno.edu.pl
Integracja, Akceptacja, Tolerancja – Scenariusze zajęć na Światowy Dzień Świadomości Autyzmu eBook 18 zł
Ebook: Zajęcia rewalidacyjne dziecka ze spektrum autyzmu 16 zł
eBook Trening Umiejętności Społecznych dla dziecka ze spektrum autyzmu: Praktyczny przewodnik z ćwiczeniami – 17 zł