Czym są haluksy?
O haluksach słyszy się dość często, ponieważ to przypadłość dotykającą wielu osób, a w szczególności kobiet noszących buty na wysokim obcasie. Zwyrodnienie ujawnia się jako wyniosłość w okolicy palucha po przyśrodkowej stronie stopy, stąd inna nazwa tej deformacji, to paluch koślawy. Uważa się, iż występowaniu haluksów sprzyjają: czynniki genetyczne, koślawość tyłostopia, zwiększone napięcie ścięgna Achillesa, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), osłabienie aparatu więzadłowego stopy i kumulujące się przeciążenia.
Należy zaznaczyć, iż gdy głowa pierwszej kości śródstopia przemieści się na zewnątrz, a paluch jest ciągnięty przez więzadło poprzeczne i mięśnie przywodziciele, następuje jego skręt do wewnątrz, w związku z czym stabilność nie zostaje zachowana. Dochodzi do zmian w rozkładzie nacisku w stopie i związanych z tym zaburzeń biomechaniki, co skutkuje trudnościami w utrzymaniu adekwatnej postawy oraz modyfikacją sposobu chodu.
Jak objawiają się haluksy?
Jednym z najważniejszych objawy haluksów jest ból – deformacja powoduje rotację w kierunku drugiego palca stopy i jest przyczyną powstawania stanu zapalnego, który odpowiada za występowanie nieprzyjemnych odczuć. Z tego powodu bardzo często niemal niemożliwe staje się noszenie wąskiego obuwia. W wielu przypadkach w poszczególnych częściach stopy dochodzi do występowania obrzęków i zwyrodnień w obrębie innych stawów.
Metody leczenia haluksów
Sposoby zachowawcze dedykowane są zwłaszcza dla tych pacjentów, u których zwyrodnienie nie jest bardzo zaawansowane. Niewątpliwie to rozwiązanie ma szereg korzyści – przede wszystkim nie wiąże się z ryzykiem, a uzyskany efekt może okazać się zadowalający. Należy jednak pamiętać, iż nasilone objawy, są wskazaniem do operacji. Poza tym to właśnie interwencja chirurgiczna minimalizuje ryzyko nawrotu deformacji. Warto rozpocząć leczenie jak najszybciej – gdy tylko pojawią się pierwsze symptomy paluchów koślawych.
Nieoperacyjne metody leczenia haluksów
Do najważniejszych metod zachowawczych wykorzystywanych w leczeniu haluksów zalicza się produkty korygujące, czyli:
- szynę — blokując ruch w stawie śródstopno- paliczkowym, możliwe staje się odciągnięcie palucha od pozostałych palców;
- aparat aktywny — działa na staw śródstopno- paliczkowy, umożliwiając ruch, redukując koślawość paluch i zapewniając efekt przeciwbólowy;
- klin — zakładany pomiędzy palce chroni przed otarciami i uśmierza ból, chociaż nie koryguje kształtu palucha. Zwykle jest wykonany z sylikonu lub żelu.
oraz metody fizjoterapeutyczne:
- masaż — żeby dowiedzieć się, jak wykonywać go poprawnie w warunkach domowych należy skonsultować się z fizjoterapeutą;
- kinezyterapię — czyli ćwiczenia przywracające ruchomość palucha poprzez wzmocnienie mięśni;
- taping — tj. używanie specjalnych taśm medycznych korygujących koślawość;
- fizykoterapię — procedurę wykonuje się z zastosowaniem jonoforezy lub fonoforezy z wykorzystaniem żelu, Jej celem jest uzyskania efektu przeciwbólowego;
- terapię manualną — przeprowadza ją fizjoterapeuta, po to, by uaktywnić uszkodzony staw.
Kiedy konieczna jest operacja?
Wskazaniami do operacji są m.in.: nieprawidłowa postawa ciała spowodowana trudnościami w poruszaniu się, sztywność palucha, ból w biodrze lub kolanie, zniekształcenie palucha umożliwiające noszenie standardowego obuwia, a także przewlekły stan zapalny i opuchlizna nieustępujące po stosowaniu leków.
Chirurgiczne sposoby leczenia haluksów
Operacje haluksów mają na celu kompleksową korekcję kości i więzadeł, po to, żeby stopa mogła działać prawidłowo. Do najczęściej przeprowadzanych rodzajów zabiegów, zalicza się:
- osteotomię — czyli przecięcie kości, w tym wypadku pierwszej kości śródstopia, która ulega zniekształceniu, tworząc obraz palucha koślawego. Wykonuje się ją na różnej wysokości i przy użyciu przeznaczonych do tego narzędzi. Wyróżniamy osteotomię techniką SCARF i metodą Chevron;
- egzostektomia — tę technikę stosuje się u pacjentów bez skrzywienia palucha, ale z przerostem kości;
- naprawa ścięgien i więzadeł palucha — polega na rozluźnieniu ściśniętych tkanek i skróceniu tych, które są zbyt luźne;
- artrodeza — podczas zabiegu usuwa się uszkodzone powierzchnie stawowe, a pozostałe utrzymuje się przy użyciu płytek, drutów lub specjalnych śrub;
- artroplastyka z resekcją — znajduje zastosowane głównie u seniorów lub tych, którzy w już przebyli operację haluksów. Po resekcji uszkodzonej części stawu należy poczekać na zabliźnienie się rany i powrót ruchomości.
Więcej informacji pod adresem: www.cmmedicum.com/operacje-palucha-koslawego-operacje-haluksow/
Rehabilitacja po operacji
Pacjenci zwykle wychodzą do domu już dzień po operacji. Przez około 6 tygodni zaleca się noszenie obuwia ortopedycznego, co ma na celu odciążyć stopę. Należy przestrzegać zaleceń lekarza i dbać o higienę, by nie doprowadzić do zakażenia opóźniającego gojenie.
Zdjęcie szwów następuje ok miesiąc od zabiegu, po tym czasie pacjenci zwykle mogą wrócić do swoich codziennych aktywności.
