Bruksizm to schorzenie, którego możesz być zupełnie nieświadomy. Szybciej zauważy to osoba, z którą śpisz w jednym łóżku, niż ty mógłbyś się zorientować. Nie lekceważ tej informacji, ale wykorzystaj ją jako sygnał do dokładniejszego przyjrzenia się swoim zębom i najważniejszym objawom bruksizmu. Może on bowiem prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Sprawdź, czym jest bruksizm, jak go leczyć oraz co powinno cię skłonić do wizyty u stomatologa.
Czym jest bruksizm i jakie są jego przyczyny?
Bruksizm to nawykowe zaciskanie i zgrzytanie zębami. Dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, choć najczęściej występuje u osób pomiędzy 25. a 45. rokiem życia. Co ciekawe, zdecydowanie częściej dotyka kobiet. Polega na mimowolnym napinaniu mięśni żwaczy, co prowadzi do szybkich i niepotrzebnych ruchów żuchwą.
Zaburzenie to może występować zarówno w ciągu dnia (bruksizm dzienny), jak i podczas snu (bruksizm nocny). To drugie jest nieświadome dla samego pacjenta, jednak może być uciążliwe dla bliskiej mu osoby.
Bruksizm nie jest klasyfikowany jako choroba w sama w sobie. Uznawany jest bowiem za zaburzenie o charakterze psychosomatycznym i traktowany jako zespół objawów, które w konsekwencji wpływają na ogólny stan zdrowia.
Bruksizm może mieć wiele przyczyn, a do najczęstszych zalicza się:
- długotrwały stres i napięcie emocjonalne,
- wady zgryzu,
- problemy ze stawem skroniowo-żuchwowym,
- zaburzenia hormonalne,
- choroby układu pokarmowego,
- niedobory witamin i minerałów,
- zaburzenia snu.
Warto również wspomnieć, iż przyczyną bruksizmu może być przerost mięśni żwaczy. Może go powodować na przykład zbyt częste żucie gumy, dlatego osoby z podejrzeniem zaburzenia jakim jest bruksizm, powinny zrezygnować z jej spożywania.
Czym są dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego?
Dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego to zaburzenia w ruchomości stawu, mogące powodować ból i ograniczenia funkcji żucia.
Najczęstsze objawy bruksizmu
Choć samo zgrzytanie zębami i mocne ich zaciskanie, które należą do najbardziej znanych objawów bruksizmu mogą ci się wydać niegroźnym schorzeniem, to nie powinieneś ich lekceważyć. jeżeli dokładnie przyjrzysz się dolegliwościom, które od jakiegoś czasu utrudniają ci codzienne funkcjonowanie, może się okazać, iż to właśnie bruksizm stoi u ich źródła. Oto jego najczęstsze objawy poza już wspomnianymi:
- starte powierzchnie zębów,
- nadwrażliwość zębów,
- przygryzione policzki lub dziąsła,
- uszkodzone szkliwo,
- krwawienie dziąseł,
- przewlekłe bóle szyi i głowy,
- bóle szczęki,
- trzask i przeskakiwanie żuchwy,
- nawracające stany zapalne i bóle uszu,
- zaburzenia słuchu i szumy uszne,
- masywniejsza i bardziej kwadratowa żuchwa, co jest wynikiem ciągłego napięcia mięśni towarzyszącemu zaciskaniu zębów,
- bóle karku i pleców oraz napięcie w okolicy barku.
Przyjrzyj się dobrze tej liście objawów i w najbliższym czasie poobserwuj swoje ciało pod kątem ich obecności. W razie wątpliwości umów się na wizytę do swojego dentysty, który je rozwieje lub potwierdzi, stawiając odpowiednią diagnozę. Wówczas zaproponuje ci odpowiednie leczenie i w zależności od przyczyny, skieruje do innych specjalistów.
Bruksizm – dlaczego powinieneś go leczyć
Choć sam bruksizm mocno związany jest z zębami i szczęką, to jego konsekwencje dla innych narządów mogą być bardzo poważne. Ucierpieć może twój:
- narząd wzroku – przez co możesz doświadczać suchości oka, bólu w okolicy oczodołów, nieostrego widzenia i uczucia wysadzania oka,
- narządu słuchu – co może objawiać się szumem w uszach, bólem ucha i zaburzeniami równowagi.
Możesz również coraz częściej zacząć odczuwać bóle głowy, a także ból w obrębie twarzy. Dolegliwości tego typu ograniczając codzienne funkcjonowanie, na przykład utrudniając skupieniem, powodując wahania nastrojów, a także problemy ze snem.
W przypadku nieleczenia bruksizmu, poważne problemy zaczną się pojawiać w samej jamie ustnej. Coraz bardziej starte powierzchnie zębów oraz popękane szkliwo znacznie zwiększa ryzyko pojawienia się próchnicy, a także może prowadzić do ich nadwrażliwości. Zanikać będzie też przyzębie i pojawiać się mogą ubytki klinowe, co prowadzi do obniżenia dziąseł oraz rozchwiania zębów i ich przemieszczania. Tym samym pojawiać się mogą nie tylko problemy stomatologiczne, ale i estetyczne. Starte zęby przekładają się bowiem na wygląd uśmiechu. Natomiast braki w uzębieniu oraz długotrwałe zaciskanie mięśni skroniowo-żuchwowych mogą prowadzić do zmiany kształtu całej twarzy. Może ona bowiem stać się bardziej kwadratowa, wyglądać na zmęczoną, a przez to o wiele starszą niż w rzeczywistości.
Również inne dolegliwości, o których wspomniano wcześniej, będą się nasilać i skutecznie utrudniać ci codzienne funkcjonowanie. Dlatego właśnie nie powinieneś lekceważyć bruksizmu. Nie tylko z bolącym zębem należy pójść do dentysty, ale też z tego rodzaju schorzeniem.
Nieleczony bruksizm może prowadzić nie tylko do nadmiernego ścierania szkliwa i uszkodzeń zębów, ale także do bólu mięśni, problemów ze wzrokiem i słuchem oraz innych nieprzyjemnych konsekwencji zdrowotnych.
Leczenie bruksizmu – czy wystarczy pomoc dentysty
Jeśli zauważysz u siebie objawy bruksizmu, swoje pierwsze kroki skieruj do dentysty. jeżeli rzeczywiście cierpisz na tę dolegliwość i potwierdzi on twoją wstępną diagnozę, może zaproponować ci wykonanie szyny relaksacyjnej. Zakładać ją będziesz na noc, by zapobiec zgrzytaniu zębami, tarciu ich powierzchni oraz nieświadomym ruchom szczęki i żuchwy. Ze względu na to, iż nakładka ta musi przylegać bardzo dokładnie do powierzchni zębów, powinna być dobrana indywidualnie przez stomatologa i wykonana na zamówienie.
To jednak często tylko pierwsza faza leczenie bruksizmu, a dokładnie ograniczanie jego objawów. jeżeli chcesz uwolnić się na stałe z bruksizmu, jako niezbędna może się okazać pomoc psychoterapeuty, neurologa i fizykoterapeuty. Wskazane jest to przede wszystkim ze względu na to, iż jednym z głównych powodów bruksizmu jest silny i długotrwały stres. Dlatego warto do problemu podejść kompleksowo i skorzystać z pomocy specjalistów oraz znaleźć najlepsze i najbardziej skuteczne metody radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Zwłaszcza, jeżeli nie masz możliwości, by całkowicie wyeliminować je ze swojego życia.
W leczeniu bruksizmu wykorzystywane są również terapie manualne, stosowane przede wszystkim w celu rozluźnienia mięśni. Wykonuje się je w ramach fizjoterapii stomatologicznej. Odpowiednio dobrane zabiegi, wykonane przez specjalistę, pomagają nie tylko pozbyć się uciążliwego napięcia mięśni, ale również przywrócić prawidłową pracę stawów skroniowo-żuchwowych.
Istnieje również możliwość leczenia objawowego, w postaci wstrzyknięcia w okolice mięśni żwaczy toksyny botulinowej. Zabieg ten wpływa również na zmniejszenie napięcia mięśni żwaczy, co sprawia, iż ograniczona zostaje ich aktywność. Niestety efekt utrzymuje się krótko i zwykle ustępuje po 3 miesiącach, a powracające objawy mogą być silniejsze.
Jak widzisz, bruksizm to złożone zaburzenie, którego nie należy lekceważyć. Znając jego przyczyny i objawy, a także dostępne metody leczenia, możesz podjąć działania, które nie tylko pomogą ci poprawić jakość życia i uniknąć poważnych problemów zdrowotnych. Bruksizm może wydawać się błahym problemem, ale w rzeczywistości jego skutki mogą być bardzo poważne. Dlatego, jeżeli zauważasz u siebie niepokojące objawy, nie zwlekaj i koniecznie skonsultuj się ze stomatologiem.
