Czym są bóle kości i stawów?
Bóle kości i stawów to dolegliwości bólowe ze strony układu ruchu, które mogą być zlokalizowane punktowo (w konkretnym miejscu), lub obejmować całe ciało. Charakter bólu może być przewlekły, czyli utrzymujący się przez długi czas, albo ostry - ból pojawia się nagle i najczęściej jest ściśle powiązany z jakimś incydentem (przeciążeniem albo urazem).
Oprócz bólu w obrębie kości lub stawów, pacjenci mogą mieć uczucie sztywności w stawach, a tym samym ograniczenia ruchowe (objaw ten najczęściej pojawia się rano, po przebudzeniu). W zależności od podłoża dolegliwości bólowych, mogą towarzyszyć im "trzeszczenia" w stawach, obrzęki i zaczerwienienie, przewlekłe zmęczenie a także gorączka, jeżeli podłoże ma charakter infekcji. Reklama
Najczęstsze przyczyny bólu kości i stawów
Najczęstszą przyczyną bólu stawów i kości są zmiany zwyrodnieniowe. Pojawiają się one na skutek stopniowej degeneracji tkanek układu ruchu, najczęściej w obrębie stawów ale także i więzadeł czy mięśni.
Zmiany zwyrodnieniowe najczęściej diagnozowane są w obrębie kręgosłupa na całym jego odcinku, a także w obrębie stawów kolanowych, biodrowych oraz stawów ręki.
Kolejną, najczęstszą przyczyną bólu w obrębie układu ruchu, są choroby kości i stawów - reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, ale także osteoporoza. Zmiany zapalne czy zanikanie kości, jak w przypadku osteoporozy, mogą powodować przewlekłe bóle.
Inną przyczyną są choroby układu nerwowego, jak np. zapalenie nerwu kulszowego. Rwa kulszowa to dolegliwość, która obejmuje dolny odcinek kręgosłupa, wywołująca ból pleców, promieniujący do jednej kończyny dolnej, mrowienia i drętwienia kończyny dolnej, osłabienie siły mięśniowej, ograniczenie ruchomości w obrębie kręgosłupa. Bóle w rwie kulszowej mają charakter przemijający.
Bóle kości i stawów mogą towarzyszyć infekcjom przebiegającymi z gorączką. Grypa, zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli czy infekcje bakteryjne, którym towarzyszy podniesiona temperatura ciała mogą powodować bóle kości całego organizmu. Odczuwalne są także bóle mięśni i jest to reakcja na silną odpowiedź układu odpornościowego, który "walczy" z patogenami. Ból ten także ma charakter przemijający i zwykle utrzymuje się przez 2-3 dni, do momentu ustąpienia gorączki.
Nietypowe przyczyny bólu kości i stawów
Oprócz typowych przyczyn bólu mięśni i stawów, jakie zostały wymienione powyżej, objawy te mogą występować w innych jednostkach chorobowych, które początkowo trudno powiązać z układem ruchu.
Cukrzyca
Cukrzyca, jako choroba metaboliczna, zaburza funkcjonowanie całego organizmu, w tym uszkadza ona komórki nerwowe. Neuropatia cukrzycowa może objawiać się silnym bólem, najczęściej występującym w nocy, któremu często towarzyszy uczucie mrowienia lub pieczenia. Chorzy na cukrzycę mogą także zauważać u siebie postępujące osłabienie siły mięśniowej, a choćby zanik mięśni.
Cukrzyca wymaga odpowiedniego leczenia, zmiany stylu życia i zwiększenia aktywności fizycznej. Prawidłowe postępowanie w tej chorobie może ograniczać jej - liczne i poważne - konsekwencje zdrowotne.
Choroby tarczycy
Zaburzenia hormonalne, jakie występują w przypadku chorób tarczycy, mogą objawiać się właśnie bólem. W przypadku nadczynności tarczycy dochodzi do resorpcji kości, czyli zaniku tkanki kostnej, a to z kolei powoduje dolegliwości bólowe. Wysoki poziom hormonów tarczycy powoduje także obrzęki stawów, zapalenia w obrębie dużych stawów, np. kolanowych czy barkowych. Pacjenci z nadczynnością tarczycy częściej doświadczają także bólu nóg oraz bólu ze strony kręgosłupa.
Niedobory witaminowe
Bóle kości i stawów mogą być sygnałem, iż w organizmie brakuje ważnych witamin i składników odżywczych. Najczęściej ból pojawia się w niedoborach witaminy D, C, ale także, gdy brakuje wapnia, fosforu albo magnezu.
Brak witaminy D powoduje, iż kości nie są dostatecznie twarde, dochodzi do ich osłabienia (osteomalacja).
Niedobór witaminy C prowadzi do osłabienia struktury kości, co zwiększa ryzyko złamań. Witamina ta odgrywa istotną rolę w syntezie kolagenu, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania tkanki łącznej, w tym właśnie kości.
Wapń, fosfor oraz magnez to pierwiastki. Wapń jest głównym budulcem kości, natomiast fosfor pomaga w ich mineralizacji. Magnez to z kolei pierwiastek, który odgrywa rolę w stabilizacji struktury kości i ich mineralizacji, a także wspomaga wchłanianiu wapnia.
Nowotwory
Bóle kości mogą być objawem związanym z chorobą nowotworową. Rzadko choroba pierwotnie rozwija się w kościach, a częściej jest wynikiem przerzutów z guza początkowego. Przerzuty do kości najczęściej daje nowotwór prostaty, piersi a także płuc.
Zatrucie metalami ciężkimi
Bóle stawów i kości mogą być także objawem zatrucia metalami ciężkimi, takimi jak ołów czy rtęć. Pierwiastki te mogą kumulować się w organizmie latami, a następnie dawać objawy ze strony całego organizmu. Na zatrucie ołowiem czy rtęcią narażone są przede wszystkim osoby pracujące w przemyśle metalowym, przy obróbce ołowiu, zajmujące się usuwaniem starych farb czy rur, a także osoby mieszkające w starych budynkach.
Na zatrucie rtęcią narażone są głównie osoby pracujące w branżach związanych z rtęcią oraz konsumujący duże ilości ryb bogatych w metylortęć.
Szczególnie wrażliwe na zatrucia są kobiety w ciąży oraz dzieci.
Zażywanie leków
Niektóre leki mogą powodować bóle kości i stawów, jako skutek uboczny. Stosowane w leczeniu wysokiego cholesterolu statyny lub bisfosfoniany, które zalecane są chorym z osteoporozą.
Leki z grupy retinoidów, takie jak izotretynoina czy acytretyna, przepisywane są pacjentom w celu leczenia trądziku, jednak ich skutkiem ubocznym także są możliwe bóle kostno-stawowe.
Chemioterapia i immunoterapia również może wiązać się ze skutkami ubocznymi w postaci bólu kości, jednak zawsze jest to indywidualna reakcja na dany lek i nie występuje u wszystkich pacjentów zażywających powyższe farmaceutyki.
Borelioza
Bóle stawowe mogą występować także w przebiegu boreliozy, a pierwsze objawy pojawiają się po około 3 miesiącach od ugryzienia. W przypadku boreliozy ból obejmuje najczęściej jeden staw, zwykle w okolicy miejsca rumienia wędrującego. W późniejszej fazie choroby borelioza może objawiać się napadowym bólem stawów, trwającym od kilku tygodni do kilku miesięcy z następującymi po nim okresami poprawy. Oprócz bolesności stawów, boreliozie towarzyszy przewlekłe zmęczenie i osłabienie siły mięśniowej.
Źródła:
https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/view/20100/15803https://podyplomie.pl/system/products/sample_pdfs/000/002/617/original/8_reumatologia_wyd2.pdf?srsltid=AfmBOor91rcwjZKb2TYxj8WDwdq37Ak0k48J2QvRrttxrXizi4LkBvE1https://journals.viamedica.pl/rheumatology_forum/article/download/51090/40738https://www.mp.pl/pacjent/objawy/64576,bol-stawow
CZYTAJ TAKŻE: