Alergia na mleko, a dokładniej na białka mleka krowiego, jest jedną z najczęstszych alergii pokarmowych.
Alergia na mleko objawia się zmianami skórnymi i problemami żołądkowymi i często jest mylona z nietolerancją laktozy.
W przypadku alergii na mleko konieczne jest całkowite wyeliminowanie z diety produktów zawierających białka mleka krowiego – nie tylko nabiału, ale też niektórych rodzajów pieczywa czy przekąsek.
Alergia na mleko
Alergia na mleko, podobnie jak inne alergie pokarmowe, to nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego po kontakcie z alergenem – w tym wypadku są nim białka mleka, zwykle krowiego. Najczęściej uczulające białka zawarte w mleku to:
kazeina – stanowi 80 proc. wszystkich białek mleka, występuje zarówno w mleku krowim i jego przetworach, jak i w mleku kozim;
glikoproteina – obecna w mleku, maśle i w śmietanie;
laktoalbumina – występuje wyłącznie w świeżym mleku;
laktoglobulina – występuje w mleku krowim i jego przetworach, ale nie znajdziemy jej w mleku kozim, które może stanowić alternatywę dla mleka krowiego;
beta-laktoglobulina – obecna nie tylko w mleku krowim, ale także w wołowinie i cielęcinie, które powinny być wyeliminowane z diety osób uczulonych na ten rodzaj białka.
Uczulenie na mleko może się pojawić w każdym wieku. Najczęściej występuje u niemowląt – mowa wtedy o alergii na mleko modyfikowane, które zawiera w składzie białka mleka krowiego – i dzieci do 3. roku życia. U starszaków, nastolatków i dorosłych uczulenie na mleko również może się rozwinąć.
Alergia na białko mleka krowiego: objawy
Tak jak inne rodzaje alergii, alergia na mleko może dawać objawy ze strony różnych układów i narządów. Najczęściej spotykane są objawy ze strony układu pokarmowego (biegunka, zaparcia, ból brzucha, nudności, a u niemowląt ulewanie i kolki) oraz zmiany skórne.
Rzadziej pojawiają się zmiany ze strony układu oddechowego (nieżyt nosa, świszczący oddech, kaszel, astma) oraz reakcje ogólnoustrojowe takie jak zaburzenia koncentracji, drażliwość i płaczliwość u dzieci, zaburzony sen.
Najgroźniejszym objawem alergii na mleko jest wstrząs anafilaktyczny, który może prowadzić do śmierci.
Alergia na mleko u niemowląt
Uczulenie na białka mleka krowiego najczęściej występuje u niemowląt i małych dzieci, ponieważ ich układ odpornościowy nie pozostało w pełni rozwinięty. W
U niemowląt mogą pojawić się zarówno alergia na mleko modyfikowane (na bazie białek mleka krowiego), jak i tzw. alergia na mleko matki, a dokładniej na białka mleka zawarte w spożywanych przez matkę pokarmach. W obu przypadkach konieczna jest wizyta u pediatry i wykluczenie z diety uczulających białek. Najczęściej w przypadku alergii na mleko u niemowląt (skazy białkowej) zaleca się karmienie preparatem mlekozastępczym, w którym białka krowie są zastąpione innymi białkami.
Poza wyżej wymienionymi objawami u dzieci z alergią na mleko mogą pojawić się problemy z wypróżnianiem, śluz w kale, problemy z przybieraniem na wadze.
Jak wygląda alergia na mleko?
Po spożyciu białek mleka mogą wystąpić alergiczne zmiany skórne takie jak:
wysypka w postaci grudek w kolorze skóry lub czerwonych plamek,
pokrzywka,
atopowe zapalenie skóry.
Najczęściej zmiany obejmują twarz (w tym okolice ust), kończyny (również dłonie, zgięcia rąk i nóg), rzadziej dekolt i tułów czy plecy. Zdarza się, iż wysypce i innym zmianom skórnym towarzyszy świąd.
Alergia na mleko: wysypka (zdjęcia)
Na poniższych zdjęciach możesz zobaczyć, jak wygląda wysypka przy alergii na białka mleka. U tej dziewczynki wysypka w postaci czerwonych plamek pojawiła się na rękach i twarzy:
Na tym zdjęciu widać reakcję alergiczną na klatce piersiowej i brzuchu u małego dziecka:
Alergia na mleko: leczenie
Diagnozę alergii na mleko należy rozpocząć od wizyty u pediatry lub lekarza rodzinnego, który wystawi skierowanie do alergologa. Można również od razu umówić się do alergologa w prywatnym gabinecie (wizyta i dalsze badania będą płatne).
Alergolog przeprowadzi dokładny wywiad i zleci testy na alergię pokarmową, by potwierdzić lub wykluczyć uczulenie. Leczenie alergii na białka mleka polega na wyeliminowaniu z diety produktów zawierających uczulające białka.
Ważne, by dokładnie czytać etykiety: mleko może znajdować się w składzie produktów, o których choćby byśmy nie pomyśleli, iż mogą zawierać mleko. To m.in. chipsy i słone przekąski, gorzkie czekolady, pieczywo (z dodatkiem serwatki albo maślanki), wysoko przetworzone produkty mięsne typu mielonka, parówki.
Alergia na białko mleka krowiego: co jeść?
Dieta eliminacyjna przy alergii na mleko polega na wykluczeniu produktów zawierających uczulające białka. W zależności od rodzaju białka, które wywołuje nieprawidłową reakcję układu odpornościowego, różnić się będą dozwolone produkty. Dla przykładu: osoba uczulona wyłącznie na laktoalbuminę może spożywać przegotowane mleko, w przeciwieństwie do osoby z alergią na kazeinę, która powinna całkowicie wyłączyć z diety nabiał.
Poniższa lista zawiera roślinne alternatywy produktów mlecznych, które są całkowicie bezpieczne dla osób uczulonych na mleko:
Napoje roślinne – sojowy, owsiany, ryżowy, migdałowy, kokosowy, orzechowy (zamiast mleka krowiego),
jogurty roślinne – sojowy, kokosowy, owsiany (zamiast jogurtów nabiałowych),
masła roślinne, miksy tłuszczowe, oleje roślinne (zamiast masła na bazie mleka),
"śmietanki" roślinne na bazie ryżu lub migdałów (zamiast tradycyjnej śmietany dodawanej do zup czy sosów),
mleczko kokosowe w puszce (zamiast bitej śmietany).
