Aby dbać o stymulowanie funkcji podwzgórza, najważniejsze jest utrzymanie zdrowych nawyków związanych ze stylem życia. To wydaje się proste, ale wymaga zaangażowania, aby utrzymać te zdrowe nawyki na przestrzeni czasu.
Podwzgórze jest centrum regulacyjnym organizmu. Ma bezpośredni związek z przysadką mózgową, kontrolującą wydzielanie większości gruczołów, chociaż jest również w stanie uwalniać hormony bezpośrednio do krwioobiegu.
Pobudzenie funkcji podwzgórza może być kluczem do poprawy deficytów poznawczych związanych z uszkodzeniem mózgu. Według ostatnich badań narząd ten odgrywa kluczową rolę w tworzeniu i aktualizowaniu pamięci.
I pomyśleć, iż tak długo go zaniedbywaliśmy! Pobudźmy go więc, ale najpierw dowiedzmy się więcej o podwzgórzu.
Co to jest podwzgórze?
Podwzgórze to narząd znajdujący się wewnątrz mózgu, powyżej podstawy czaszki i poniżej wzgórza. Od tego wywodzi swoją nazwę.
Uważa się je za centrum integrujące ciała ludzkiego, ponieważ jego ogólna funkcja polega na regulacji homeostazy organizmu. Przez szypułkę przysadki mózgowej łączy się z tym gruczołem i uwalnia hormony, które hamują lub stymulują przysadkę.
Oś, która tworzy podwzgórze z przysadką mózgową, wpływa na inne gruczoły, takie jak:
- Nadnercza
- Jajniki i jądra
- Tarczyca
Ponadto jest w stanie uwalniać neurohormony bezpośrednio do krwi. Stymulowanie podwzgórza wpływa więc zarówno na układ nerwowy, jak i na układ hormonalny, modyfikując następujące funkcje:
- Pragnienie
- Libido
- Głód
- Tętno
- Cykle snu
- Ciśnienie krwi
- Stan emocjonalny
- Temperatura ciała
Co może powodować dysfunkcję podwzgórza?
Kiedy podwzgórze nie działa prawidłowo, nazywa się to dysfunkcją podwzgórza. Może to wynikać z różnych przyczyn:
- Obecność guzów
- Uraz czaszki
- Wady wrodzone
- Choroba naczyń mózgowych
- Zaburzenia odżywiania
- Następstwa operacji mózgu
Oznaki i objawy towarzyszące tej dysfunkcji nazywane są zespołem podwzgórza. Według specjalistycznego magazynu Nature schorzenie to objawia się nadwagą, zmianami stężeń różnych hormonów, problemami z uwagą i pamięcią, a także nagłymi zmianami nastroju.
Najlepsze sposoby na stymulowanie podwzgórza dla zdrowego funkcjonowania
Stymulowanie funkcji podwzgórza może być przydatne, jeżeli istnieje ryzyko wystąpienia zespołu podwzgórza – czyli jeżeli dotyczy cię jedna z wyżej wymienionych przyczyn.
Ale jak zobaczysz, wskazówki dotyczące stymulacji odpowiadają dobrym nawykom prozdrowotnym. Oznacza to, iż każdy może je zastosować w praktyce i przyczynić się do swojego dobrego samopoczucia.
Jedyny sposób bezpośredniej stymulacji podwzgórza został zbadany na myszach i to dzięki wewnątrzczaszkowych wyładowań elektrycznych. Podejrzewa się jednak, iż pewne elementy stylu życia stymulują narząd pośrednio u ludzi. Rzućmy okiem na niektóre z najlepszych opcji.
1. Zwiększ spożycie chromu
Chrom jest niezbędnym pierwiastkiem dla człowieka, ponieważ oprócz udziału w metabolizmie insuliny bierze udział w regulacji metabolizmu tłuszczów. Dlatego mózg potrzebuje go do funkcjonowania. Jego odpowiednie stężenie sprzyja syntezie kwasów tłuszczowych dla neuronów.
Stare badanie (ale wciąż aktualne) wykazało, iż chrom spowalnia starzenie się neuronów. Teoretycznie dzieje się tak, ponieważ poprawia wrażliwość na insulinę w podwzgórzu.
Spożywanie chromu w diecie jest jednym z najlepszych sposobów na stymulowanie funkcji podwzgórza. Ponadto, ze względu na swój udział w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów, pierwiastek ten pomaga regulować apetyt.
Najlepsze naturalne źródła chromu to:
- Czosnek
- Indyk
- Ziemniaki
- Brokuły
- Pomarańcze
- Bazylia
- Jabłko
- Kambur
2. Używaj olejków eterycznych do stymulacji podwzgórza
Stosowanie olejków eterycznych może stymulować funkcję podwzgórza. Według Hiszpańskiego Towarzystwa Fitoterapii niektóre pochodne ziół wykazały pozytywny wpływ na nastrój. Tę korzyść można wytłumaczyć zdolnością niektórych z nich do przekraczania bariery krew-mózg i docierania do podwzgórza.
Olejki eteryczne wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające, dzięki czemu oprócz stymulacji układu limbicznego mogą również zwiększać dotlenienie neuronów. Można je stosować używając dyfuzora, wdychać bezpośrednio z butelki lub mieszać z olejkami do ciała i nakładać na skórę.
Sądzimy, iż spodoba Ci się również ten artykuł: Jak czytanie zmienia mózg i korzystnie wpływa na zdrowie psychiczne
3. Jedz zdrowe tłuszcze
Zdrowe tłuszcze, takie jak te zawarte w oliwie z oliwek i łososiu, pomagają utrzymać odpowiedni poziom dobrego cholesterolu, czyli HDL. Jednocześnie stymulują funkcję podwzgórza, ponieważ tłuszcz jest potrzebny do syntezy hormonów i części błon plazmatycznych komórek, jak już wspomnieliśmy.
Cholesterol nie jest substancją zakazaną – nic bardziej mylnego. Jest naturalnym przeciwutleniaczem i prekursorem ważnych cząsteczek, takich jak neuroprzekaźniki. W związku z tym zaleca się zwiększenie spożycia oliwy z oliwek, awokado, łososia i masła o niskiej zawartości soli.
Nie należy jednak przesadzać z ilością tłuszczów, choćby jeżeli są one zdrowe. Według publikacji w International Journal of Obesity, diety z nadmiarem tłuszczów rozpalają neurony w podwzgórzu.
4. Zwiększ spożycie witamin
Zwiększenie spożycia witamin może stymulować podwzgórze, szczególnie w przypadku witaminy C i kompleksu B.
Witamina B1 czyli tiamina może sprzyjać podwzgórzu, ponieważ bierze udział w utrzymaniu apetytu, a także reguluje pracę układu nerwowego. Ten mikroelement występuje obficie w nasionach słonecznika, wieprzowinie i różnych zboża.
Witamina B12 bierze udział w regulacji nastroju i poziomu energii organizmu. Utrzymanie odpowiedniego poziomu tej witaminy jest najważniejsze dla funkcji poznawczych, a także dla zmniejszenia objawów depresji. Występuje w czerwonym i białym mięsie, rybach i produktach mlecznych.
Witamina C natomiast działa jako przeciwutleniacz. Ma funkcję ochrony podwzgórza przed stresem oksydacyjnym, podobnie jak w przypadku innych narządów. Zdaniem ekspertów jej rola w modulowaniu ośrodkowego układu nerwowego jest fundamentalna. Aby ją dostarczać, należy jeść owoce cytrusowe (cytrynę, pomarańczę i grejpfruta), a także truskawki, ziemniaki i czerwoną paprykę.
5. Ćwiczenia to świetny sposób na stymulowanie podwzgórza
Regularne ćwiczenia są w stanie stymulować funkcję podwzgórza, jak informuje badanie naukowe z 2015 roku. Przyczyniają się do utrzymania równowagi energetycznej i aktywności metabolicznej. Ćwiczenia mogą modyfikować ekspresję genów i aktywność neuronów w podwzgórzu.
Nawiasem mówiąc, jeżeli masz nadwagę, ćwiczenia również przyczynią się do pozbycia się nadmiernych kilogramów. Przy mniejszej ilości dodatkowej tkanki tłuszczowej w organizmie, podwzgórze poprawia swoją funkcję.
Podoba Ci się ten artykuł? Możesz także przeczytać: Korzyści z Sudoku dla mózgu według nauki
6. Zadbaj o odpowiednią rutynę snu i zmniejsz stres
Podwyższony poziom kortyzolu, hormonu stresu, jest szczególnie szkodliwy dla mózgu. W celu stymulacji funkcji podwzgórza zaleca się utrzymywanie produkcji kortyzolu na odpowiednim poziomie poprzez redukcję stresujących wydarzeń oraz prawidłowy cykl snu i czuwania.
Zbyt mało snu i życie w przewlekłym stresie wiążą się z wysokim poziomem kortyzolu. Ponadto pojawia się stan prozapalny, który jest szkodliwy dla mózgu i może prowadzić do zmian w stężeniu różnych hormonów, takich jak katecholaminy, prolaktyna i hormon wzrostu.
Stymulowanie funkcji podwzgórza opiera się na zdrowych nawykach
Posiadanie dobrych nawyków przynosi korzyści na wiele sposobów. Poprawia pracę podwzgórza, ale również przyczynia się do dobrego samopoczucia organizmu jako całości.
Te strategie, którymi się z Tobą podzieliliśmy, nie mają żadnych negatywnych skutków, a wręcz przeciwnie, generują korzyści dla ogólnej jakości życia. Więc na co czekasz? Nadszedł czas, aby zmusić podwzgórze do wydajniejszej pracy!
