Zmęczenie i nietolerancja wysiłku
Żelazo jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania hemoglobiny - cząsteczki odpowiadającej za przenoszenie tlenu z krwią: stanowi jej centralną część. Bez żelaza transport tlenu byłby niemożliwy. Tlen niezbędny jest tkankom i komórkom do prawidłowego funkcjonowania, bez niego spada tolerancja na wysiłek i pojawia się poczucie przemęczenia. Z tego względu niedobór żelaza prowadzić może do upośledzonej tolerancji wysiłku i poczucia ciągłego zmęczenia, na które nie pomaga odpoczynek.
Bóle i zawroty głowy
Niski poziom żelaza może prowadzić do bólu i zawrotów głowy. Dzieje się tak, ponieważ wraz z obniżonym poziomem żelaza spada stopień dotlenienia organizmu, w tym mózgu, co z kolei prowadzi do upośledzenia produkcji takich związków chemicznych, jak serotonina czy dopamina, mających bezpośredni wpływ na samopoczucie. Może to prowadzić do bólu i zawrotów głowy.Reklama
Zespół niespokojnych nóg
Naukowcy łączą niedobór żelaza z zespołem niespokojnych nóg. Dolegliwość ta polega w dużym skrócie na tym, iż mamy ciągłą potrzebę poruszania nogami, gdy znajdujemy się w spoczynku. Z dużym prawdopodobieństwem, zespół niespokojnych nóg bierze się z zaburzenia produkcji i działania dopaminy, co z kolei ma bezpośredni związek z niedoborem żelaza w organizmie.
PICA, czyli spaczone łaknienie
Spaczone łaknienie, inaczej PICA, obejmuje stan, w którym pragniemy jedzenia rzeczy, które nie są pożywieniem, np. ziemi, papieru, kredy, kosmetyków. Naukowcy upatrują jego przyczyn w niedoborze substancji odżywczych, które próbujemy uzupełnić, instynktownie wybierając rzeczy, które będą je zawierać. Niedobór żelaza również może powodować rozwinięcie się spaczonego łaknienia, najczęściej na rzeczy wykonane z żelaza, choć nie tylko.
Zmiany na skórze, włosach i paznokciach
Niedobór żelaza może powodować zmiany w wyglądzie i stanie włosów, skóry i paznokci. Skóra staje się blada lub żółtawa w odcieniu, paznokcie i włosy stają się łamliwe i kruche, a kąciki ust zaczynają pękać. To niechybnie znaki, iż może nam brakować właśnie żelaza.
Uczucie zimna
Niedobór żelaza może spowodować, iż będziemy doświadczać nietolerancji na zimno. Niski poziom żelaza związany jest bowiem z ubogą cyrkulacją tlenu. Organizm próbuje zachować natlenowaną krew dla najważniejszych organów, z tego względu peryferyjne naczynia krwionośne, takie jak te w rękach czy nogach kurczą się, powodując uboższą cyrkulację w tych obszarach, a co za tym idzie - poczucie zimna. Odczuciu temu mogą towarzyszyć także parestezje, ból i dyskomfort, osłabienie siły kończyn czy dreszcze.
Uczucie duszności
Niski poziom żelaza prowadzi do upośledzonego natlenowania krwi, co wiązać się może z poczuciem duszności. Niski poziom tlenu we krwi może powodować uczucie konieczności "złapania powietrza". Badania sugerują, iż niski poziom żelaza prowadzi do zwężania się naczyń krwionośnych w płucach w odpowiedzi na hipoksemię (ograniczony poziom tlenu we krwi), co również może być związane z poczuciem duszności.
Kołatanie serca
Ponieważ przy niskim poziomie żelaza natlenowanie krwi spada, serce musi pracować intensywniej, aby dostarczyć tlen do wszystkich tkanek i narządów organizmu. Możemy wówczas odczuwać tzw. kołatanie serca, które będzie tym intensywniejsze, im większy niedobór żelaza będzie nas dotyczył.
Anemia
Choć może się to wydawać oczywiste, warto wspomnieć, iż niski poziom żelaza może manifestować się także w badaniach krwi jako anemia, czyli spadek ilości hemoglobiny lub spadek liczby erytrocytów. Anemia z niedoboru żelaza jest jedną z najczęściej występujących form. Z tego względu warto pamiętać o regularnym wykonywaniu morfologii krwi, zwłaszcza w obecności niepokojących objawów.
Wahania nastroju
Ponieważ żelazo bierze udział w procesach syntezy i prawidłowym funkcjonowaniu takich substancji jak dopamina, serotonina czy norepinefryna, jego niedobór może skutkować zaburzeniami nastroju i obniżonym nastrojem. Możemy odczuwać wówczas przygnębienie, nerwowość, irytację i zmniejszoną zdolność do koncentracji. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza jeżeli objawy te pojawiają się bez wyraźnej przyczyny, i wykonać badania poziomu żelaza.
Żelazo jest nieodzownym mikroelementem, od którego zależy funkcjonowanie całego organizmu. Uczestniczy ono w transporcie tlenu, produkcji energii, pracy mózgu i układu odpornościowego i w wielu innych procesach biologicznych. Jego niedobór może manifestować się na wiele sposobów i prowadzić do różnych konsekwencji zdrowotnych. Z tego względu warto pamiętać o tym, żeby regularnie sprawdzać poziom żelaza, a także jego „wewnętrzny magazyn" - ferrytynę. Pamiętajmy, iż zbilansowana dieta, bogata w różne źródła żelaza oraz dbałość o jego prawidłowe wchłanianie, stanowią profilaktykę wszystkich wyżej wymienionych dolegliwości.
Źródła:
https://www.verywellhealth.com/low-iron-symptoms-11802492https://www.cureus.com/articles/145071-the-association-between-pica-and-iron-deficiency-anemia-a-scoping-review#!/
