Naukowcy z D’Or Institute for Research and Education (IDOR) przeprowadzili badanie, które dostarcza cennych informacji na temat wpływu COVID-19 na układ nerwowy. Jest to pierwszy projekt łączący badania obrazowe i objawy neurologiczne z biomarkerami neurozapalnymi.
COVID-19 a objawy neurologiczne
Wirus COVID-19 kojarzymy powszechnie przede wszystkim z infekcją układu oddechowego. Już od dawna wiadomo jednak, iż choroba może dotknąć również inne obszary naszego organizmu. Naukowcy z IDOR postanowili przyjrzeć się dokładniej procesom odpowiadającym za wystąpienie objawów neurologicznych towarzyszących infekcji COVID-19. Najczęściej zgłaszanymi objawami były bóle głowy, zmęczenie oraz utratę węchu.
Niestety u niektórych pacjentów choroba powodowała poważne następstwa neurologiczne w postaci encefalopatii lub udaru mózgu. Markery neurozapalne zidentyfikowane podczas badania mogą pomóc w przewidywaniu i leczeniu długotrwałych skutków infekcji COVID-19.
Skutki COVID-19 – badanie
Naukowcy przeanalizowali dane z dokumentacji medycznej 35 osób w wieku od 26 do 87 lat. Wszyscy uczestnicy podczas infekcji COVID-19 prezentowali znaczące objawy neurologiczne. Przypadki pacjentów zostały podzielone na te o przebiegu umiarkowanym oraz ciężkim. Analizie poddano badania neuroobrazowe, wyniki badań krwi oraz płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF) uczestników. Naukowcy pobrali również próbki CSF od 10 niezakażonych pacjentów (stanowili oni grupę kontrolną). Uczestnicy badania byli hospitalizowani z powodu infekcji COVID-19 między kwietniem a listopadem 2020 roku.
Zmiany w mózgu po COVID-19
Okazało się, iż u 28,6 % pacjentów badania obrazowe mózgu wykazały ogniskowe lub rozproszone zmiany związane z COVID-19. Zmiany te obejmowały między innymi demielinizację, zapalenie mózgu oraz udar. Dodatkowo analiza wyników badań krwi ujawniła oznaki zaostrzonej reakcji zapalnej u 66 % pacjentów. Również zmiany w we wzorze białek w płynie mózgowo-rdzeniowym świadczyły o rozregulowaniu układu odpornościowego oraz procesów metabolicznych.
Szczególną uwagę zwrócić należy na rolę dwóch cytokin prozapalnych: IL-6 i TNFα. Naukowcy stwierdzili podwyższony ich poziom w płynie mózgowo-rdzeniowym pacjentów z COVID-19. Poziom IL-6 był szczególnie wysoki w przypadkach ciężkiego przebiegu choroby. Opisane cytokiny prozapalne można więc określić jako biomarkery neurozapalne, które odzwierciedlają ciężkość choroby.
Wyniki badań świadczą więc o tym, iż neurozapalenie jest częstym zjawiskiem występującym w organizmach osób z tą infekcją. Co ciekawe, również wśród pacjentów z łagodniejszym przebiegiem choroby, badanie płynu mózgowo-rdzeniowego ujawniło zmiany świadczące o procesie zapalnym. Może to rodzić podejrzenie, iż nie znamy jeszcze wszystkich konsekwencji neurologicznych wynikających z reakcji zapalnej organizmu.
Powikłania neurologiczne
Wyniki badań wskazują na konieczność długotrwałej obserwacji pacjentów po przebytym COVID-19, szczególnie tych, którzy są narażeni na ryzyko trwałych powikłań neurologicznych. Głębsze zrozumienie tych procesów może przyczynić się do opracowania bardziej efektywnych metod leczenia oraz strategii zapobiegania w przyszłości.
