Zgaga, czyli problem wymagający często szybkiej, ale i długotrwałej terapii

Zgaga to palący ból lub dyskomfort w klatce piersiowej, który może promieniować w górę dróg oddechowych, aż do gardła, występujący zwykle po posiłkach lub w pozycji leżącej. Jest to główny objaw choroby refluksowej przełyku (GERD), która dotyczy choćby 20% populacji państw zachodnich [1]. Mechanizm powstawania zgagi polega na nieprawidłowym cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku przez niewydolny lub patologiczny dolny zwieracz przełyku [2].

Czym jest zgaga? Objaw czy choroba?

Główne przyczyny rozwoju GERD obejmują przede wszystkim dysfunkcję dolnego zwieracza przełyku, zaburzenia motoryki przełyku, opóźnione opróżnianie żołądka oraz obecność przepukliny rozworu przełykowego [3]. Czynnikami ryzyka są z kolei: otyłość, ciąża, palenie tytoniu, spożywanie alkoholu oraz niektóre leki (takie jak chociażby niesteroidowe leki przeciwzapalne czy antagoniści kanału wapniowego) [2].

Dlaczego zgaga jest tak uciążliwa? I dla kogo szczególnie?

Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, iż zgaga znacząco wpływa na jakość życia pacjentów, powodując choćby zaburzenia snu, ograniczenia w diecie oraz problemy w funkcjonowaniu społecznym czy też zawodowym [4]. Badania pokazują, iż osoby cierpiące na GERD mają istotnie obniżoną jakość życia w porównaniu do osób zdrowych, szczególnie w zakresie codziennego funkcjonowania fizycznego i społecznego [5].

Problem ten dotyka szczególnie często osoby po 40. roku życia, kobiety w ciąży (u których częstość występowania sięga choćby kilkudziesięciu %) oraz osoby z nadwagą i otyłością [1]. Zgaga może prowadzić do poważnych powikłań, w tym m.in. przełyku Barretta lub też zwężeń przełyku, dlatego też tak istotne jest efektywne leczenie [2].

Jak leczyć zgagę gwałtownie i długotrwale?

Współczesne leczenie farmakologiczne GERD opiera się głównie na dwóch grupach leków: inhibitorach pompy protonowej (IPP) oraz antacydach. IPP, takie jak omeprazol czy lansoprazol stanowią niejako „złoty standard” terapii długoterminowej [3]. Mechanizm ich działania polega na nieodwracalnym blokowaniu pompy protonowej w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do znacznego zmniejszenia produkcji kwasu żołądkowego [6]. Skuteczność IPP w leczeniu objawów refluksowych wynosi 80-90%, a w gojeniu zapalenia przełyku sięga choćby 85-95% po 8 tygodniach terapii [3]. Jednak rozpoczęcie działania IPP może trwać kilka dni, co jest ich główną wadą w kontekście szybkiej ulgi objawowej.

Z kolei antacydy, będące lekami zobojętniającymi kwas żołądkowy, zapewniają szybką ale krótkotrwałą ulgę w objawach zgagi. Działają poprzez bezpośrednią neutralizację kwasu solnego, podnosząc pH treści żołądkowej powyżej [7]. Ich działanie rozpoczyna się w ciągu kilku minut.

Pacjent poszukujący szybkiej, ale i długotrwałej pomocy? Omeprazol w połączeniu z wodorowęglanem sodu!

Wielu pacjentów poszukuje w aptekach nie tylko szybkiego, ale i długotrwałego rozwiązania na problem zgagi. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na leki dwuskładnikowe. Połączenie omeprazolu z wodorowęglanem sodu reprezentuje innowacyjne podejście terapeutyczne, łączące zalety obu mechanizmów działania. Wodorowęglan sodu pełni podwójną rolę – działa jako substancja zobojętniająca (zapewniająca natychmiastową ulgę) oraz zwiększa rozpuszczalność i absorpcję omeprazolu w środowisku alkalicznym [6].

Badania kliniczne wykazały, iż to połączenie zapewnia znacząco szybsze rozpoczęcie działania w porównaniu do standardowych preparatów omeprazolu. Już pierwszej doby terapii obserwuje się istotną poprawę objawową, podczas gdy tradycyjne IPP wymagają kilku dni do osiągnięcia podobnego efektu [7]. Dodatkowo alkaliczne środowisko utworzone przez wodorowęglan sodu chroni omeprazol przed degradacją w kwaśnym środowisku żołądka, co zwiększa jego biodostępność.

Najnowsze badania nad połączeniem substancji zobojętniającej kwas z omeprazolem potwierdzają przewagę tej kombinacji nad konwencjonalnymi preparatami. Ramesh i współpracownicy wykazali, iż ta innowacyjna formulacja charakteryzuje się znacząco szybszym uwalnianiem i absorpcją leku w porównaniu do standardowych postaci omeprazolu [8]. Tego typu połączenie jest szczególnie korzystne dla pacjentów wymagających zarówno natychmiastowej ulgi objawowej, jak i długotrwałej kontroli produkcji kwasu żołądkowego, co czyni ją optymalnym wyborem w terapii GERD.

Helicid Rapid to połączenie omeprazolu i wodorowęglanu sodu

Szybkim i długotrwałym rozwiązaniem problemu zgagi może być produkt leczniczy Helicid Rapid [9]. Produkt leczniczy Helicid Rapid zawiera połączenie 20 mg omeprazolu z wodorowęglanem sodu. Zaletą preparatu jest niepowlekana formuła omeprazolu, dzięki czemu produkt zapewnia praktycznie natychmiastowe uwalanianie – maksymalne stężenie omeprazolu we krwi występuje już po 30 minutach od przyjęcia [9]. Dodatkowo – hamowanie wydzielania kwasu w żołądku utrzymuje się stabilnie przez 24 godziny – aż do przyjęcia kolejnej dawki leku. Dodatek wodorowęglanu sodu zabezpiecza omeprazol przez degradacją kwasową oraz umożliwia jego wchłanianie. Z kolei sam dodatek wodorowęglanu sodu sprawia, iż neutralizacja kwasów żołądkowych rozpoczyna się już po 5 minutach od przyjęcia leku – a zatem gwałtownie i długotrwale [5]!

Bibliografia:

1. Vakil N, van Zanten SV, Kahrilas P, et al. The Montreal definition and classification of gastroesophageal reflux disease. Am J Gastroenterol. 2006;101(8):1900-20.
2. Katz PO, Gerson LB, Vela MF. Guidelines for the diagnosis and management of gastroesophageal reflux disease. Am J Gastroenterol. 2013;108(3):308-28.
3. Kahrilas PJ, Shaheen NJ, Vaezi MF. American Gastroenterological Association Medical Position Statement on the management of gastroesophageal reflux disease. 2008;135(4):1383-91.
4. Revicki DA, Wood M, Maton PN, Sorensen S. The impact of gastroesophageal reflux disease on health-related quality of life. Am J Med. 1998;104(3):252-8.
5. Dimenas E, Glise H, Hallerback B, et al. Quality of life in patients with upper gastrointestinal symptoms. Scand J Gastroenterol. 1993;28(8):681-7.
6. Sachs G, Shin JM, Howden CW. Review article: the clinical pharmacology of proton pump inhibitors. Aliment Pharmacol Ther. 2006;23(Suppl 2):2-8.
7. Gerson L.B., et al. Control of intra-oesophageal pH in patients with Barrett’s oesophagus on omeprazole-sodium bicarbonate therapy. Aliment Pharmacol Ther. 2012;35:803-809.
8. Ramesh S, Zvoníček V, Pěček D, et al. Acid-Neutralizing Omeprazole Formulation for Rapid Release and Absorption. 2025;17:161.
9. Charakterystyka Produktu Leczniczego Helicid Rapid.