Zetki nie takie straszne. Jak pracować z pokoleniem Z?

Pokolenie Z wkracza na rynek pracy głośno zaznaczając swoje oczekiwana. Choć wielu pracodawców widzi w nich wyzwanie, w rzeczywistości mogą być cennym zasobem firmy.

Kim są Zetki i o co tak naprawdę im chodzi?

Pokolenie Z, to osoby urodzone po 1995 roku. w tej chwili jest to jedna z najliczniejszych grup wchodzących na rynek pracy. Postrzegane mylnie jako, osoby „z telefonem w ręku i TikTokiem w tle” czy te roszczeniowe i wymagające. W rzeczywistości to pokolenie świadome, cyfrowe, ale też pełne niepokoju – o przyszłość, planetę i własne zdrowie psychiczne.

W 2024 roku ruszył ogólnopolski projekt badawczy, którego celem było lepsze zrozumienie potrzeb, oczekiwań i motywacji pokolenia Z w miejscu pracy. Raport został opracowany przez platformę badawczą Enpulse przy współpracy z 16 uczelniami wyższymi oraz organizacjami pracodawców, takimi jak Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan
i Pracodawcy RP

Z raportu wynika, iż najważniejsze dla Zetek są:

• stabilność zatrudnienia – aż 74% oczekuje umowy o pracę,
• atrakcyjne wynagrodzenie – 59% wskazuje je jako priorytet,
• możliwość rozwoju i poczucie sensu w pracy – 57% respondentów uważa je za istotne,
• równowaga między życiem zawodowym a prywatnym – dla 53% to najważniejszy czynnik.

Dlaczego kooperacja z Zetkami uważana jest za trudną?

Zderzenie dwóch, a czasem choćby trzech pokoleń w jednej organizacji to trudność, która polega tylko na różnicach w sposobie ubierania się czy ulubionym lunchu. To ogromna różnica
w podejściu do pracy i w rozumieniu tego, czym praca w ogóle powinna być.

Starsze pokolenia, często lojalne wobec jednego pracodawcy przez dekady, zarzucają Zetkom brak cierpliwości czy konsekwencji. Trudno im zrozumieć, iż młodzi zmieniają miejsce zatrudnienia nie dlatego, iż są kapryśni, ale dlatego, iż aż 43% z nich nie widzi sensu w pracy, która nie daje rozwoju ani wartościowych doświadczeń. Dla pokolenia Z lojalność wobec firmy nie jest oczywistością, trzeba na nią zapracować.

Zetki mają inne tempo, często bardziej zadaniowe niż godzinowe. Różni je także język komunikacji, który uwzględnia raczej krótkie komunikaty i dodatkowo emoji, memy czy gify.
Dla 53% z nich kluczowa jest równowaga między życiem prywatnym a zawodowym, dlatego nie godzą się na nadgodziny ani nie uznają ilości pracy jako wyznacznika sukcesu.

Ich autorytetem jest menedżer który:

• potrafi słuchać i udzielać regularnego feedbacku,
• ma poczucie humoru, dystans i empatię,
• angażuje zespół w procesy decyzyjne, a nie tylko egzekwuje zadania z góry.

Dla wielu starszych pracowników takie podejście wydaje się zbyt „miękkie” lub nieprofesjonalne. Tymczasem dla Zetki, to właśnie kultura organizacyjna oparta na partnerstwie i otwartości buduje zaufanie i zaangażowanie.

Z kolei z perspektywy Zetki, niezrozumiałe są oczekiwania lojalności „na zapas” czy bezkrytyczne wykonywanie poleceń. Jak pokazuje raport, aż 70% młodych pracowników ocenia rozwój osobisty jako warunek konieczny do pozostania w firmie.

Zetki nie chcą powtarzać schematów starszych pokoleń, które często stawiały karierę ponad zdrowie, relacje i życie prywatne. Dla nich praca jest ważna, jednak nie najważniejsza. Traktują pracę jako jeden z wielu elementów życia.

Co możesz zrobić jako pracodawca, żeby dogadać się z Zetkami?

1. Zadbaj o przejrzystość i sens pracy

Zetki chcą wiedzieć, dlaczego coś robią, jak ich działania wpływają na firmę i społeczeństwo. Transparentność celów i wartości firmy działa na plus. Dziel się celami firmy, angażuj ich
w procesy decyzyjne, pytaj o zdanie i słuchaj ich pomysłów.

2. Oferuj rozwój

Rozwój to nie tylko awans na wyższe stanowisko. Szkolenia, kursy, projekty rozwojowe, mentoring, wszystko, co daje nowe umiejętności i poczucie progresu, to silny motywator.

3. Stawiaj na elastyczność

Praca hybrydowa, elastyczne godziny pracy, możliwość pracy zdalnej. Dla pokolenia Z nie jest to już tylko benefit ale konieczność, która pozwoli im łączyć w zdrowy sposób pracę z życiem osobistym.

4. Mów językiem feedbacku

Liczy się bieżący, konkretny i konstruktywny feedback, najlepiej oparty na zaufaniu i faktach. Roczne oceny rozwojowe to za mało.

5. Zadbaj o zdrowie psychiczne

Pokolenie Z jest narażone na wypalenie, lęk i presję – zarówno społeczną, jak i ekonomiczną. Raport Work War Z wskazuje, iż aż 47% młodych pracowników doświadczyło objawów wypalenia zawodowego już w pierwszych latach pracy. Dobry pracodawca powinien zatem oferować dostęp do psychologa lub platform wsparcia ale także mieć otwartość na rozmowy o samopoczuciu czy emocjach.

Zamiast traktować pokolenie Z jako zagrożenie dla kultury organizacyjnej, warto potraktować je jak szansę. Ich świeżość, kreatywność, etyka wartości i cyfrowa sprawność mogą być czynnikiem wpływającym na pozytywne zmiany. I jeżeli dobrze się przyjrzeć… to kto z nas nie oczekuje stabilność zatrudnienia, atrakcyjnego wynagrodzenia, rozwoju czy równowagi miedzy życiem prywatnym a zawodowym? Zetki po prostu mają śmiałość mówić o tym głośno.

Podsumowanie najważniejszych kwestii:

• Zetki oczekują stabilności, sensu i rozwoju. Ważna jest dla nich umowa o pracę, godne wynagrodzenie, możliwości nauki i poczucia, iż ich praca ma znaczenie.
• Równowaga między życiem prywatnym a zawodowym ma najważniejsze znaczenie. Niechętnie będą godzić się na nadgodziny i chcą oddzielać życie zawodowe od prywatnego.
• Nie zostaną w firmie tylko z przyzwyczajenia. Do pozostania zmotywuje ich poczucie sensu pracy i rozwój kompetencji.
• Liczy się styl komunikacji – wolą konkrety, feedback, krótki przekaz i partnerskie relacje.
• Zdrowie psychiczne jest priorytetem dla wielu młodych pracowników,

Nie są zagrożeniem, ale szansą. Wnoszą świeżość, cyfrowe kompetencje i odwagę, by mówić głośno o tym, co ważne.

Cześć, mam na imię Zuza.

Studiowałam psychoonkologię na Uniwersytecie SWPS. Na co dzień mieszkam w lesie, gdzie wolny czas spędzam na spacerach z psem. Moje zainteresowanie psychologią zrodziło się z potrzeby zrozumienia, jak umysł i emocje wpływają na nasze życie, szczególnie w obliczu trudnych sytuacji. Pasjonuje mnie pomaganie innym w radzeniu sobie z wyzwaniami emocjonalnymi i psychicznymi. Zawodowo od 16 lat jestem związana z NGO a od 8 pełnię rolę lidera zespołu.