Zespół policystycznych jajników to stan, w którym dieta i sposób odżywiania odgrywają bardzo istotną rolę. W szczególności konieczne jest kontrolowanie podwyższonego poziomu insuliny i stanu zapalnego. I chociaż wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, jedzenie jest kluczowym czynnikiem.
Najbardziej odpowiedni schemat żywieniowy to taki, który zawiera dużo warzyw, owoców, roślin strączkowych, produktów pełnoziarnistych, chudego białka i nabiału o umiarkowanej zawartości tłuszczu. Przestrzeganie tego rodzaju diety może złagodzić objawy i niektóre stany związane z chorobą. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Koniecznie czytaj dalej!
Zespół policystycznych jajników – sposób odżywiania
Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest bardziej powszechny, niż mogłoby się wydawać. Szacuje się, iż dotyka jedną na pięć kobiet w wieku rozrodczym. Wiele innych pozostaje jednak niezdiagnozowanych.
Przy PCOS dochodzi do dysfunkcji owulacji i nadprodukcji androgenów niewiadomego pochodzenia. W konsekwencji pojawiają się zmiany w cyklu miesiączkowym i inne objawy od trądziku i tłustej skóry po problemy z płodnością.
W tej chwili nie ma na to lekarstwa, ale istnieją leki kontrolujące objawy. Eksperci zwracają jednak uwagę na znaczenie nawyków związanych ze stylem życia w radzeniu sobie z chorobą.
Dzięki odpowiedniej diecie i ćwiczeniom możliwe jest uregulowanie nienormalnie podwyższonego poziomu glukozy i insuliny. Nawiasem mówiąc, poprawia to objawy i problemy z płodnością. Zmniejsza też ryzyko chorób układu krążenia, nadciśnienia i hiperlipidemii.
Zespół policystycznych jajników można złagodzić poprzez zmianę stylu życia, zwłaszcza w zakresie diety.
Zalecenia dietetyczne i żywieniowe
W tej chwili nie ma standardowego planu diety dla osób cierpiących na tę chorobę. Jednak powszechnie wiadomo, iż niektóre pokarmy są bardziej zalecane niż inne. Oto niektóre z odpowiednich cech i wytycznych w zalecanej diecie dla osób z PCOS.
Zapewnij obecność błonnika
Pokarmy zawierające błonnik poprawiają oporność na insulinę. Spowalniają trawienie, regulując w ten sposób skoki glukozy we krwi. W tym celu wiele z tych opcji można włączyć na co dzień:
- Rośliny strączkowe
- Chleb pełnoziarnisty
- Zróżnicowane nasiona
- Warzywo
- Jagody
- Migdały, orzeszki ziemne, orzeszki piniowe
Przeczytaj również: Torbiele dermoidalne jajnika: objawy i kiedy zgłosić się do lekarza
Pamiętaj o spożywaniu pokarmów przeciwzapalnych
Ostatnie badania wskazują, iż zespół policystycznych jajników jest związany z przewlekłym stanem zapalnym o niskim stopniu złośliwości. Niektóre pokarmy, takie jak oliwa z oliwek, tłuste ryby, orzechy, jagody lub zielone warzywa liściaste mają działanie przeciwzapalne, które może poprawić ten stan.
Wybieraj produkty pełnoziarniste zamiast rafinowanych węglowodanów
Pełne ziarna dostarczają błonnika, witamin i minerałów, które straciły białe zboża. Ponadto te ostatnia nasilają insulinooporność i mogą generować stan zapalny. Dotyczy to również cukru i żywności z nadmiarem cukrów dodanych.
Pokarmy bogate w składniki odżywcze
W związku z tym najlepiej zapełniać spiżarnię świeżymi produktami i unikać dań gotowych, przekąsek, słodyczy i fast foodów. Często są one wytwarzane ze składników niskiej jakości i zawierają znaczne dawki dodanego cukru, uwodornionych tłuszczów, rafinowanych mąk i soli.
Z drugiej strony owoce, rośliny strączkowe, orzechy i warzywa dostarczają interesujących ilości witamin i minerałów. Dlatego stają się najlepszym wyborem zarówno do posiłków, jak i przekąsek.
Unikaj zaawansowanych produktów glikujących
Czynniki środowiskowe wydają się odgrywać istotną rolę w rozwoju zespołu policystycznych jajników. Wśród nich znajdziemy produkty zaawansowanej glikacji. Zaawansowane produkty glikacji występują normalnie zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz organizmu. Jednak dieta jest jednym z głównych czynników, które w tym przypadku mają znaczenie.
Kiedy produkty te występują w nadmiarze, organizm nie radzi sobie z nimi i mają tendencję do generowania problemów zdrowotnych. Na poziomie diety ich udział można zmniejszyć, postępując zgodnie z poniższymi wytycznymi:
- Unikaj gotowania w bardzo wysokich temperaturach, jak w przypadku grillowania lub pieczenia.
- Ogranicz spożycie żywności bardziej podatnej na ich generowanie, takiej jak jajka, smażone ziemniaki, żywność przetworzona lub fast food.
Ogranicz źródła glutenu i nabiału
W tej chwili nie ma naukowych dowodów na potrzebę wycofywania pokarmów zawierających gluten i nabiał. Czasami jednak ich odstawienie może poprawić zwalczanie stanów zapalnych.
Jeśli nie ma poprawy po wprowadzonych zmianach w diecie, można spróbować diety bezglutenowej i pomijającej nabiał. W takim przypadku warto skonsultować się z dietetykiem, aby znaleźć odpowiednie zamienniki bez uciekania się do kiepskiej jakości przetworzonych produktów.
W niektórych przypadkach ograniczenie spożycia nabiału poprawia stan zapalny u pacjentek z PCOS.
Kiedy konieczna jest konsultacja ze specjalistą?
Jednym z problemów z rozpoznaniem zespołu policystycznych jajników jest to, iż występujące objawy mogą być bardzo ogólne i mało specyficzne. Dlatego wiele kobiet może myśleć, iż ma inne problemy zdrowotne lub nie uważa ich za wystarczająco poważne, aby porozmawiać z lekarzem.
Czasami problemy z zajściem w ciążę zauważa się dopiero po długim czasie. Inne objawy to między innymi:
- Trądzik, cera tłusta i łupież
- Przybieranie na wadze
- Wzrost włosów na twarzy, plecach lub klatce piersiowej
- Nieregularne miesiączki lub krwawienia
- Dyskomfort lub ból w okolicy miednicy
- Trudności w zajściu w ciążę
Dlatego w przypadku wystąpienia któregokolwiek lub kilku z nich warto skonsultować się z lekarzem. Im szybciej można ją zdiagnozować i leczyć, tym szybciej objawy i samopoczucie chorych kobiet ulegną poprawie.
Ponadto możliwe jest uniknięcie niektórych chorób związanych z PCOS. Jak wskazuje Amerykańska Akademia Żywienia i Dietetyki, stan ten zwiększa ryzyko insulinooporności, cukrzycy typu 2, wysokiego ciśnienia krwi, lęku i depresji.
Zobacz też: Co to jest skręt jajnika i jak się go leczy?
Ostateczne zalecenia
Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest częstą patologią wśród kobiet. Ma różne implikacje kliniczne, które mogą obejmować problemy metaboliczne, reprodukcyjne i psychologiczne.
Leczeniu farmakologicznemu powinna towarzyszyć zmiana stylu życia. Stosowanie środków dietetycznych i związanych z aktywnością fizyczną jest kluczem do poprawy tych problemów oraz poprawy jakości życia i zdrowia emocjonalnego.
Ogólnie rzecz biorąc, najlepsze pokarmy to warzywa, owoce, orzechy, produkty pełnoziarniste, oliwa z oliwek i tłuste ryby. Ponadto konieczne jest ograniczenie obecności słodkich napojów, soków, przetworów mięsnych, słodyczy i gotowych potraw.
Jednak przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą dietetykiem. Każda diagnoza jest inna i każdy przypadek może wymagać ułożenia planu żywieniowego o określonej charakterystyce.
