Zachowane w skamieniałościach szkliwo zębów prehistorycznych ssaków pozwoliło ocenić, jak przystosowywały się one do zmian klimatu w Azji Południowo-Wschodniej w okresie od około 150 000 do 13 000 lat temu. Praca opisująca wyniki badań ukazała się w październiku w czasopiśmie „Science Advances”.
Zespół naukowców z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku i Instytutu Geoantropologii im. Maxa Plancka w Jenie oraz innych instytucji naukowych w Niemczech, Francji i Wietnamie przeanalizował zachowane zęby zwierząt, odnalezione na terenach dzisiejszego Wietnamu i Laosu.
Zęby – archiwum informacji
Dzięki analizie izotopów węgla, tlenu, azotu i cynku naukowcy byli w stanie odtworzyć reakcje różnych gatunków zwierząt na zmiany środowiskowe oraz określić, w jaki sposób zmiany w diecie mogły wpływać na przetrwanie bądź wymarcie poszczególnych gatunków.
Zęby zachowują się zwykle znacznie dłużej niż kości, choćby w ekstremalnych warunkach. Dzięki temu stanowią prawdziwe archiwum informacji biologicznych. W badaniach naukowych zęby pełnią rolę swoistych „kapsuł czasu”, umożliwiających rekonstrukcję dawnych ekosystemów i sposobów przetrwania gatunków żyjących przed tysiącami lat.
Sygnatury izotopowe zębów
Zęby zachowują unikalne sygnatury izotopowe, czyli wzorce proporcji różnych izotopów, które pozwalają na uzyskanie informacji na temat m.in. diety, siedliska i warunków środowiskowych, w których dane osobniki żyły. – Analizując chemiczne ślady w szkliwie zębów, możemy niezwykle dokładnie odtworzyć dietę i środowisko życia organizmów z przeszłości. Porównanie różnych gatunków w kolejnych okresach pozwala zrozumieć, dlaczego jedne przetrwały, a inne wyginęły – wyjaśnił główny autor badania, dr Nicolas Bourgon z Wydziału Archeologii i Geoantropologii w Jenie.
Naukowcy potwierdzili, iż dużą zdolność adaptacji wykazywały zwłaszcza gatunki takie jak znane do dziś jelenie aksis, makaki oraz dzikie świnie, co odzwierciedlają szerokie zakresy wartości izotopowych.
Dla porównania – gatunki silniej wyspecjalizowane, takie jak orangutany, tapiry czy nosorożce, miały znacznie węższe profile izotopowe, co wskazuje na silne powiązanie z określonymi typami siedlisk. Wraz ze zmianami środowiska gatunki o szerokim spektrum pokarmowym potrafiły przystosować się do nowych warunków, podczas gdy wyspecjalizowane były bardziej zagrożone wyginięciem.
– Nasze badanie nie dotyczy jedynie zwierząt żyjących w przeszłości. Chodzi o to, by uczyć się z przeszłości, aby chronić przyszłość – podkreślili autorzy badania pt. „Faunal persistence and ecological flexibility in Pleistocene Southeast Asia revealed through multi-isotope analysis”.
Źródła: https://www.zm-online.de/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/
