Dzieci, które są wysoko wrażliwe (WWO, HSP), to jednostki o wyjątkowych zdolnościach i wrażliwości na otaczający świat. To dzieci, które potrafią zauważyć choćby najdrobniejsze szczegóły, odczuwają emocje intensywniej niż inni i często przeżywają świat w nieco inny sposób. Jednakże, choć te cechy mogą być darem, towarzyszą im także wyzwania, szczególnie w kontekście edukacji szkolnej. W niniejszym artykule przyjrzymy się problemom, z jakimi wysoko wrażliwe dzieci mogą się spotykać w szkole oraz jak można im pomóc rozwijać pełny potencjał.
Czym jest wysoka wrażliwość?
Wysoko wrażliwe dzieci, nazywane również dziećmi nadwrażliwymi, charakteryzują się wyjątkową wrażliwością na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne. Mają bardziej rozwiniętą empatię, potrafią rozpoznawać subtelne zmiany w otoczeniu i odczuwają emocje intensywniej niż ich rówieśnicy. Ta wyjątkowa wrażliwość może być zarówno błogosławieństwem, jak i przekleństwem w kontekście edukacji. Wysoka wrażliwość nazywana jest często wysoką empatią.
Problemy, z jakimi wysoko wrażliwe dzieci mogą się spotykać w szkole:
- Przeciążenie bodźcami: Szkoła to miejsce pełne bodźców – hałasu, jasnych świateł, interakcji społecznych. Dla wysoko wrażliwych dzieci to może być przytłaczające i prowadzić do znużenia.
- Trudności w regulacji emocji: Wysoko wrażliwe dzieci mogą mieć trudności z kontrolą swoich emocji w sytuacjach stresowych, co może prowadzić do napadów lęku czy złości.
- Brak zrozumienia otoczenia: Niestety, wysoko wrażliwe dzieci często napotykają na brak zrozumienia ze strony nauczycieli i rówieśników, którzy nie do końca rozumieją, dlaczego reagują tak, jak reagują.
- Trudności w adaptacji społecznej: Wrażliwość na subtelne sygnały społeczne może sprawić, iż dziecko ma trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami.
- Przemęczenie: Dzieci te mogą łatwiej się męczyć, zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie, co wpływa na ich zdolność do koncentracji i efektywnego uczenia się.
Jak można pomóc wysoko wrażliwym dzieciom w szkole?
- Zrozumienie i akceptacja: Nauczyciele i rówieśnicy powinni być świadomi cech dziecka i próbować zrozumieć, iż reaguje ono inaczej, ale to nie jest coś złego.
- Indywidualizacja nauczania: Dla wielu wysoko wrażliwych dzieci indywidualne podejście do nauki jest kluczowe. To oznacza dostosowanie tempo, styl nauczania i ilość bodźców do potrzeb dziecka.
- Wsparcie emocjonalne: Dzieci te potrzebują wsparcia w radzeniu sobie z emocjami. Warto uczyć ich technik relaksacyjnych i samoregulacji.
- Środowisko sprzyjające koncentracji: Tworzenie spokojnego środowiska w klasie może pomóc wysoko wrażliwym dzieciom skupić się na nauce.
- Rozwijanie mocnych stron: Wysoko wrażliwe dzieci często mają unikalne talenty i zdolności, które warto rozwijać i doceniać.
Wysoko wrażliwe dzieci to grupa, która ma wiele do zaoferowania, ale także stawiająca czoła wyzwaniom w kontekście edukacji. Ważne jest, abyśmy starali się zrozumieć ich potrzeby i umożliwili im rozwijanie pełnego potencjału. Wspierając wysoko wrażliwe dzieci w szkole, możemy pomóc im stać się pewniejszymi siebie, kreatywnymi i empatycznymi uczniami. Wiele ciekawych wątków wysoko wrażliwości wyjaśnia psychiatra Judith Orloff w „Poradniku dla wrażliwych. Dla tych, co za dużo myślą i czują” oraz w niestarzejącym się bestselerze „Wolność emocjonalna” .
źródło: opracowanie własne
Pakiet „Uczucia i emocje” dla uczniów ze spektrum autyzmu. Scenariusze zajęć 15 zł