Światowa Organizacja Zdrowia od kilku generacji ostrzega przed rosnącą liczbą dzieci, które zmagają się ze zdrowotnymi skutkami zbędnych kilogramów noszonych na delikatnym, nie w pełni wykształconym układzie kostnym. Ograniczona aktywność fizyczna i mała ruchliwość spowodowana przez niepełnosprawne narządy ruchu, ma druzgocący wpływ nie tylko na psychikę dziecka, ale także układ krążeniowy i wydolnościowy. Dlatego tak ważne jest, by od najmłodszych lat kształcić zdrowe nawyki żywieniowe u całej rodziny i nie dopuszczać, by nadwaga dziecka przerodziła się w otyłość.
Z raportu badań HBSC (“Health Behaviour School-aged Children”- polskie tłumaczenie: Zachowania Zdrowotne Dzieci w Wieku Szkolnym) przeprowadzonych w Polsce w roku szkolnym 2009/2010 według wartości referencyjnych Światowej Federacji Otyłości wynika, iż wśród Dzieci w przedziale wiekowym:
– 11-12 lat – 18,3% ma nadwagę, a 3,4 % jest otyłych.
– 13-14 lat – 14,9% ma nadwagę, a 3,4% jest otyłych.
– 15-16 lat – 11,6% ma nadwagę, a 2,7% jest otyłych.
– 17-18 lat – 10,9 % ma nadwagę, a 2,5 % jest otyłych.
Z raporty wynika również, iż problem nadwagi i otyłości dotyczy częściej chłopców niż dziewcząt
Na czym polega różnica między nadwagą, a otyłością?
Nadwaga to nagromadzenie zbyt dużej ilości tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczającej optymalne ilości zdrowotne. Związana jest m.in. z małą ruchliwością, wysokokaloryczną dietą obfitującą w słodycze i żywność przetworzoną, siedzącym trybem życia, gdy dziecko przenosi się z ławki szkolnej przed ekran telewizora czy monitor komputera lub genetycznymi predyspozycjami do przybierania na wadze. W przypadku, gdy zauważyliśmy, iż waga dziecka gwałtownie rośnie i wystąpiły u niego tzw. “boczki” czy “oponka”na brzuchu, należy udać się do dietetyka. Im szybciej podejmiemy profilaktykę, tym większa jest szansa na zdrowe życie dziecka w przyszłości.
Otyłość jest to patologiczne zwiększanie masy tkanki tłuszczowej w organizmie, co prowadzi do upośledzania funkcji narządów wewnętrznych i w rezultacie zwiększa ryzyko chorób układu krążeniowego, układu kostnego, cukrzycy oraz nowotworów. Stan ten jest chorobą, a nie tylko defektem kosmetycznym!
Coraz więcej dzieci cierpi na nadwagę
Nieustający wzrost nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży stanowi znaczący problem, któremu powinno się przeciwdziałać już w zalążku. Interwencja powinna być skierowana na redukcję nadmiernej ilości masy ciała (poprzez dietę), zachęcanie do zmiany stylu życia na aktywny oraz szeroko pojętą edukację prozdrowotną (np. przykład starszych członków rodziny).
Wszystkie zmiany powinny dotyczyć nie tylko dziecka, ale i całej rodziny. Zmniejszona ilość aktywności fizycznej bądź jej brak wpływają negatywnie na samopoczucie dziecka, jak również sprzyjają otyłości. Problemem jest niewłaściwe wykorzystanie czasu w odpoczynek (przeważnie przed telewizorem lub tabletem). Doprowadza to do zmniejszenia wykorzystywania aparatu ruchu, wzrostu poziomu otłuszczenia, a w efekcie do przeciążenia układu kostno-stawowego, co może sprzyjać zaburzeniom statyki ciała i rozwijaniu się wad postawy.
Test Eurofit
Ewa Barańska i współautorzy przeprowadzili badania na grupie 55- ro dzieci z pomocą testu Eurofit. Próba miała na celu ustalenie czynników, które mogą pogarszać sprawność fizyczną mierzoną dzięki ww. testu. Dzieci sprawdzono z użyciem 9 prób, dzięki, którym można było scharakteryzować zdolności motoryczne, takie jak: szybkość, wytrzymałość, gibkość, siłę, koordynację i zwinność.
Wyniki testu opublikowane w “Nowinach lekarskich” wykazały największy problem z równowagą, gibkością i siłą funkcjonalną, natomiast siła ręki wzrastała razem ze wzrostem masy ciała.
Duży wpływ na wykonanie testu miały takie czynniki jak:
- pogłębienie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa,
- plecy okrągłe,
- plecy wklęsłe,
- osłabienie mięśni brzucha,
- stopy płaskie,
- kolana koślawe,
- odstające łopatki,
- ból stóp.
Powyższe wady wynikają z nadmiaru masy ciała. Nieprawidłowa waga ciała może zaburzać rozwój sprawności motorycznych lub je upośledzać. Nadwaga czy otyłość przyczynia się do wzrostu siły, spowodowanej przyrostem także masy mięśniowej, ale jednocześnie upośledza zdolności fizjologiczne organizmu, a także zaburza kontrolę ciała.
Wzrastający stopień otyłości u dzieci wpływa negatywnie na ich aktywność fizyczną, co predysponuje do powstawania licznych wad postawy i problemów narządu ruchu.