De bouw van ongeveer 500.000 woningen dreigt de komende jaren vast te lopen, zo waarschuwen provincies. Het Interprovinciaal Overleg (IPO) stelt dat vooral de stikstofimpasse en het overvolle elektriciteitsnet roet in het eten gooien. Afspraken over waar en hoeveel woningen tot 2030 gebouwd moeten worden komen hierdoor in gevaar.
Via regionale woondeals spraken provincies en gemeenten af tot 2030 bijna een miljoen nieuwe huizen te bouwen. In de eerste drie jaar werden circa 260.000 woningen neergezet, maar vorig jaar liepen de aantallen terug tot 84.000. Terwijl die juist hadden moeten stijgen richting de 100.000, aldus het IPO.
Hoofdoorzaken van vertraging
Stikstof vormt het grootste probleem voor de woningbouw. Ruim de helft van alle nieuwbouw ligt binnen vijf kilometer van stikstofgevoelige natuur, waardoor het amper mogelijk is een vergunning te krijgen. Het IPO meldt dat minstens 50 procent van de resterende woningbouwopgave flinke vertraging oploopt of dat de realisatie in het geding komt.
Ook heeft bijna een derde van de woningbouw last van netcongestie. Projecten vallen stil doordat bouwers niet zeker weten of een woning aangesloten kan worden op het stroomnet. In Utrecht, Gelderland en Flevoland is dat probleem het grootst en is het zonder ruimte op het net "goed mogelijk" dat in 2027 een groot deel van de nieuwbouw stilvalt.
Financiële knelpunten
Bij meer dan de helft van de bouwprojecten zijn de kosten hoger dan de opbrengsten, bijvoorbeeld door hoge aankoopprijzen voor grond. Het gaat al snel om tekorten van 10.000 tot 35.000 euro per woning. Gemeenten dekken die kosten vaak zelf, volgens het IPO.
Andere knelpunten zijn de beperkte investeringscapaciteit van woningcorporaties en het tekort aan menskracht en deskundigheid bij gemeenten. Het gaat dan om planeconomen en projectleiders die gemeenten missen voor woningbouwprojecten.
Oproep aan het Rijk
Provincies en gemeenten kunnen problemen als netcongestie en het stikstofdossier niet zelf oplossen, stelt het IPO. De organisatie roept de regering op jaarlijks minstens drie tot vier miljard euro extra uit te trekken voor de woningbouw. Ook moet wetgeving worden aangepast om de problemen aan te pakken.
"Provincies doen er alles aan om de woningnood te verlichten, maar echte doorbraken bereiken we alleen samen met het Rijk", zegt Liesbeth Grijsen, gedeputeerde in Overijssel en IPO-bestuurder. Het IPO noemt de woningnood "wat veel mensen zien als het grootste probleem van Nederland".
Bronnen gebruikt: "ANP" Let op: Dit artikel is gemaakt met Kunstmatige Intelligentie (KI).
