Emisja głosu jest procesem, w którym głos jest wytwarzany oraz wyprowadzany z krtani na zewnątrz aparatu mowy. Aby zjawisko to mogło zaistnieć muszą zostać skoordynowane czynności oddychania, fonacji, rezonansu i artykulacji. O ile współdziałanie układów biorących udział w produkcji mowy jest podświadome i niezależne od naszej woli, o tyle sposób, w jaki tych układów używamy, może być już przez nas kontrolowany.
Aby mówić o adekwatnej emisji głosu należy przede wszystkim pamiętać, aby postawa ciała była wyprostowana i rozluźniona. Mięśnie układu fonacyjnego, oddechowego oraz artykulacyjnego nie mogą być zbyt napięte. Należy też wypracować prawidłowy tor oddechowy – tor żebrowo-brzuszno-przeponowy – najefektywniejszy ze wszystkich sposobów oddychania. Podczas wdechu żebra się rozszerzają, unosząc się na boki oraz w dół. Przepona obniża się, dzięki czemu zwiększa się objętość płuc. Aby regulować oddech wykorzystując go do pracy zawodowej warto wypracować podparcie oddechowe w czasie fonacji. Jest to świadome wydłużenie fazy wydechowej z jednoczesnym powolnym przesuwaniem przepony ku górze. Aby tego dokonać należy umiejętnie wykorzystać napięcie mięśniowe, rozpoczynając od niewielkiego, a kończąc na najbardziej intensywnym napięciu mięśni.
Poza kontrolowaniem napięcia mięśniowego oraz pracy narządów towarzyszących procesowi mowy warto zwrócić też uwagę na warunki, w których pracujemy głosem. Szczególną uwagę powinno się poświęcić następującym czynnikom:
- wilgotność powietrza- powinna wynosić od 60% do 70%;
- temperatura powietrza- optymalną temperatura znajduje się w przedziale 18- 21oC;
- poziom zapylenia pomieszczenia- aby uniknąć zbyt dużego stężenia pyłu w powietrzu powinno się regularnie przecierać meble i podłogi wilgotną ściereczką, unikać zakładania firanek, zasłon, obrusów. Pracując przy tablicy zawsze powinno ją się ścierać wilgotną gąbką;
- ruch powietrza- wietrzenie sali jest bardzo ważne, jednak powinno odbywać się w sytuacji, kiedy nikogo nie ma w sali;
- hałas w miejscu pracy- optymalnym poziomem głośności jest 65 dB. W przypadku braku niemożności opanowania hałasu osoba mówiąca powinna stosować mikrofon;
- higiena życia- regularne uprawianie sportu, prawidłowe odżywianie, czas na długi sen i wypoczynek.
Mitem jest, iż o higienę głosu powinni dbać jedynie nauczyciele. Każdy głos może być trenowany. Dzięki ćwiczeniom poprawie ulega jakość oddechu, reguluje się przemiana materii oraz praca serca. Nasze ciało jest bardziej rozluźnione oraz dotlenione, dzięki czemu poprawia się jego funkcjonowanie. Warto zatem poświęcić chwilę na ćwiczenia emisji głosu, a efekty pracy zobaczymy w niedługim czasie.
