Listerioza jest rzadką, ale bardzo poważną zakaźną chorobą wywoływaną przez Gram-dodatnie pałeczki Listeria monocytogenes. Bakterie te powszechnie występują w środowisku. Często nosicielami są zwierzęta, które jednak zakażenie przechodzą najczęściej bezobjawowo.
Człowiek zaraża się Listeria monocytogenes przede wszystkim drogą pokarmową poprzez spożycie zanieczyszczonych produktów. Około 10 proc. ludzi jest nosicielem tych bakterii.
Główny Inspektorat Sanitarny publikuje co jakiś czas ostrzeżenia o wykryciu bakterii Listeria monocytogenes w określonych partiach różnych produktów. Tak było np. na początku czerwca tego roku z partią hamburgerów wieprzowo-drobiowych Konspol wyprodukowanych dla Biedronki.
Listerioza u osób zdrowych z prawidłową odpornością najczęściej przebiega bezobjawowo albo objawy mają niewielkie nasilenie. U osób starszych i z obniżoną odpornością po zakażeniu może dojść do zapalenia opon mózgowych, mózgu i do sepsy.
Listerioza stanowi zagrożenie głównie dla kobiet w ciąży, noworodków i wspomnianych osób z obniżoną odpornością. Ryzyko zachorowania zwiększa się trzykrotnie po 70. roku życia, a u kobiet w ciąży aż 17-krotnie. U tych ostatnich po okresie inkubacji trwającym mniej więcej trzy tygodnie pojawiają się objawy grypopodobne lub charakterystyczne dla zapalenia dróg moczowych. Wskutek zakażenia może dojść do obumarcia płodu, poronień lub wrodzonej listeriozy u noworodka.
W leczeniu listeriozy stosuje się antybiotyki. Podaje się amoksycylinę z aminoglikozydem, kotrimoksazol i makrolidy. Antybiotykoterapia trwa od 3 do 8 tygodni. Powikłaniem po zakażeniu listeriozą może być bezpłodność.
