W przeszłości, tran był podstawowym dodatkiem do diety małych dzieci, szczególnie w przedszkolach. Dziś, ten zwyczaj wydaje się być zapomniany. Czy zatem powinniśmy samodzielnie wprowadzić tran do diety naszych pociech? Przyjrzyjmy się bliżej temu specyfikowi i sprawdźmy, czy warto go stosować.
Co to adekwatnie jest tran? To olej, czy precyzyjniej mówiąc, ciekły tłuszcz pochodzenia zwierzęcego, który zdobywa się z wątroby dorsza atlantyckiego lub innych ryb z rodziny dorszowatych. Czasami, określenie „tran” używane jest również w odniesieniu do ciekłego tłuszczu pozyskanego z wątroby rekina, choć nazwa ta jest chroniona i powinna dotyczyć wyłącznie produktów pochodzących od dorsza. Również halibuta stanowi źródło trzewiowego oleju, choć jest to rozwiązanie mniej powszechne. Nie bez powodu nazywamy też tranem substancję uzyskaną z tkanki tłuszczowej fok lub wielorybów.
Podstawowe znaczenie ma jednak to, iż tran jest suplementem diety bogatym w cenne składniki, takie jak witaminy czy kwasy omega 3 i omega 6, które są niezwykle potrzebne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Tran jest znanym człowiekowi od wieków specyfikiem. Jego adekwatności doceniali między innymi Wikingowie, którzy wynaleźli choćby swoją własną metodę pozyskiwania oleju z wątroby ryb. Dla tej kultury był to nieoceniony dodatek do diety, szczególnie ze względu na surowe warunki klimatyczne tam panujące, gdzie brakowało słońca przez większość roku.
Tran jest bogatym źródłem witaminy A, która pełni wiele istotnych funkcji w naszym organizmie. Jest niezbędna w procesie syntezowania białek oraz przemiany lipidów. Wspomaga również wzrost naszego organizmu oraz pomaga w walce z trądzikiem i utrzymaniu zdrowia naszych oczu. Witamina D, również zawarta w tranie, jest kluczowa dla wielu układów w naszym ciele – kostnego, nerwowego, mięśniowego, immunologicznego oraz krążenia. Dodatkowo, w tranie znajduje się witamina E, często nazywana witaminą młodości, która posiada adekwatności antyoksydacyjne i opóźnia starzenie się komórek. Tran jest też bogatym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega 3 (w tym EPA i DHA) oraz omega 6.
Wybierając tran, najpopularniejszym rozwiązaniem jest ten produkowany z dorsza atlantyckiego. Istnieje jednak wiele różnych form tego produktu – olej (często z różnymi dodatkami smakowymi), kapsułki, tabletki – a wybór zależy tylko od naszych preferencji. Warto jednak pamiętać, iż naturalna forma oleju jest zawsze lepsza, choć kapsułki są łatwiejsze do przyjęcia.
Podawanie tranu niemowlętom powinno zawsze być skonsultowane z pediatrą, ze względu na ryzyko przedawkowania witamin A i D, które dla małego organizmu mogą okazać się niebezpieczne. Rodzice dzieci powyżej trzeciego roku życia mają do wyboru wiele różnych form tranu – płynnej, w kapsułkach, tabletek czy żelków – a decyzja powinna być podjęta na podstawie indywidualnych upodobań dziecka.
