Komisja Europejska obniżyła w poniedziałek prognozę wzrostu PKB dla UE na 2025 r. z 1,5 proc. do 1,1 proc. Prognozowany wcześniej na ten rok poziom 1,5 proc. Unia ma osiągnąć w 2026 roku. Według KE obniżone perspektywy wzrostu są efektem niepewności w światowym handlu, wywołanej amerykańskimi cłami.
Komisarz ds. bezpieczeństwa gospodarczego Valdis Dombrovskis, prezentując wiosenną prognozę gospodarczą, podkreślił, iż obniżenie prognoz i większa niepewność są konsekwencją ceł ogłoszonych przez USA. Pomimo tego KE przewiduje, iż unijna gospodarka będzie rosnąć w tym roku w umiarkowanym tempie. Odnotowała też, iż 2025 r. rozpoczął się na „nieco mocniejszych podstawach, niż przewidywano”.
KE spodziewa się osiągnięcia historycznie najniższego poziomu bezrobocia przez Unię w 2026 r. Jak powiedział Dombrovskis, pomimo skromnego wzrostu PKB na poziomie 1 proc., w 2024 r. rynki pracy poradziły sobie dobrze. W ubiegłym roku utworzonych zostało w UE 1,7 mln nowych miejsc pracy, a do końca 2026 r. powstaną – według prognoz KE – kolejne dwa miliony.
„Oczekuje się, iż stopa bezrobocia spadnie do 5,7 proc. w 2026 r., co będzie nowym historycznie najniższym poziomem” – zapowiedział Dombrovskis.
Jeśli chodzi o płace w Unii, po wzroście o 5,3 proc. w 2024 r. mają one zwiększyć się o 3,9 proc. w tym roku i o 3 proc. w roku przyszłym. KE podniosła swoje przewidywania dotyczące wskaźnika konsumpcji do 1,5 proc. w 2025 r. i do 1,6 proc. w 2026 r.
Według Dombrovskisa „nieprzewidywalne” i „arbitralnie uzasadniane” komunikaty, dzięki których USA ogłaszały cła, doprowadziły „do wzrostu niepewności w globalnej polityce gospodarczej do poziomów niespotykanych od najmroczniejszych momentów pandemii Covid-19”. Zwrócił uwagę, iż z tego powodu obniżone zostały prognozy globalnego wzrostu poza UE z poziomu 3,6 proc. zapowiadanego jesienią do 3,2 proc. na lata 2025 i 2026.
Amerykańskie cła „spowodowały również bardzo wysoki poziom zmienności na rynkach finansowych”. „Ta zmienność rynku pozostaje podwyższona, a nastroje są niepewne” – zaznaczył Dombrovskis.
Jak dodał, KE przeprowadziła symulację potencjalnego wpływu ceł, ogłoszonych przez prezydenta USA Donalda Trumpa 2 kwietnia (niektóre z nich zostały zawieszone na 90 dni). Wynika z nich, iż do końca 2026 r. globalny PKB byłby o 0,4 proc. niższy od poziomu bazowego bez ceł, a światowy handel spadłby o 2,9 proc.
Z prognoz KE wynika jednak, iż więcej stracą na cłach Stany Zjednoczone niż UE. „Skumulowany wzrost w latach 2025 i 2026 w USA byłby o około 1 punkt proc. niższy niż poziom bazowy bez ceł, ponieważ UE odnotowałaby znacząco niewielki spadek rzędu 0,2 punktu proc.” – podkreślił Dombrovskis. „Krótko mówiąc, jeżeli szukasz stabilnego, solidnego i przewidywalnego miejsca do prowadzenia działalności gospodarczej i inwestowania, UE jest miejscem dla ciebie” – dodał.
KE zakłada, iż – wbrew zapowiadanemu jesienią mocnemu odbiciu w eksporcie UE – wzrośnie on tylko o 0,7 proc., przy czym spadek eksportu towarów w efekcie „napięć handlowych” zostanie częściowo zniwelowany przez niedotknięte nimi usługi. W 2026 r. wzrost eksportu ma przyspieszyć do 2,1 proc. – wynika z prognozy.
Według Komisji postępować będzie spadek tempa wzrostu cen. Po tym, jak w 2024 r. inflacja w strefie euro spadła do 2,4 proc., w tym roku powinna osiągnąć poziom 2 proc., zakładany przez Europejski Bank Centralny.
„Ceny surowców energetycznych wyraźnie spadły od jesieni 2024 r. i najprawdopodobniej będą spadać nadal. Podobnie, wzmocnione euro powinno również przyczynić się do presji dezinflacyjnej” – podkreśliła KE.
Dombrovskis zauważył jednak, iż inflacja ma pozostać wysoka w krajach Europy Środkowej i Wschodniej ze względu na silniejszy wzrost jednostkowych kosztów pracy. „Jednak z czasem różnica między inflacją w państwach członkowskich ma się zmniejszyć” – dodał.
