Nietolerancja laktozy to najczęściej występująca nietolerancja pokarmowa. Niestety jej objawy są niespecyficzne, dlatego wykrycie tego zaburzenia to duży problem. Przy podejrzeniu nietolerancji laktozy możesz wykonać badania, które pomogą Ci określić przyczynę uporczywych dolegliwości. Jednym z nich jest test oddechowy. Na czym polega to badanie i w jaki sposób je wykonać?
Czym jest nietolerancja laktozy i jakie objawy mogą o niej świadczyć?
Nietolerancja laktozy to stan, w którym organizm nie jest w stanie trawić laktozy, czy cukru prostego występującego np. w produktach mlecznych. Wynika to z niedoboru enzymu trawiennego – laktazy, który jest odpowiedzialny za rozkład laktozy. Niestrawiony cukier zalega i fermentuje w jelicie grubym, co wywołuje nieprzyjemne objawy, np.:
- bóle brzucha, zwłaszcza po spożyciu produktów bogatych w laktozę,
- wzdęcia,
- gazy,
- odgłosy przelewania się w brzuchu,
- biegunka,
- zaparcia,
- skurcze brzucha,
- nudności i wymioty.
Czym jest test oddechowy na nietolerancję laktozy?
Test oddechowy na nietolerancję laktozy to badanie nieinwazyjne i bezbolesne, które pomaga odnaleźć przyczynę problemów jelitowych. Inaczej jest nazywany wodorowym testem oddechowym, ponieważ polega na pomiarze poziomu wodoru w wydychanym powietrzu po spożyciu laktozy. Wodór to gaz, który wydziela się w przewodzie pokarmowym w wyniku fermentacji laktozy, dlatego jego obecność w oddechu wskazuje na problem z jej trawieniem.
Wodorowy test oddechowy wykorzystywany jest także w diagnostyce innych dolegliwości przewodu pokarmowego, np.
- nietolerancji fruktozy,
- SIBO, czyli zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego,
- zespołu jelita drażliwego (IBS),
- choroby uchyłkowej jelita grubego,
- niewydolności trzustki.
Jak przebiega test oddechowy na nietolerancję laktozy?
Test oddechowy na nietolerancję laktozy rozpoczyna się od pomiaru bazowego stężenia wodoru wydychanego na czczo. Następnie wypijesz roztwór przygotowany z 25 g laktozy rozpuszczonej w 250 ml wody. W ciągu następnych 2. godzin zostaną wykonane kolejne pomiary poziomu wodoru. W tym celu próbki wydychanego powietrza będą pobierane co ok. 15-20 minut.
Otrzymane wyniki powinny być przeanalizowane przez gastroenterologa lub dietetyka klinicznego. Podwyższone poziomy wodoru wskazują na nietolerancję, która może wynikać z niedoboru lub całkowitego braku enzymu laktazy.
Jak przygotować się do wodorowego testu oddechowego?
Do badania musisz przystąpić na czczo – ostatni posiłek zjedz ok. 12 godzin przed testem. Po nim możesz pić jedynie niegazowaną wodę, bez żadnych dodatków. Ponadto zwróć uwagę na swoją dietę w dniu poprzedzającym badanie. Unikaj produktów, które zawierają węglowodany proste i złożone, np. owoców, ciemnego pieczywa, makaronu. Ogranicz też warzywa, które mogą wywołać wzdęcie, m.in.:
- kapustę,
- fasolę,
- groch,
- cebulę,
- kalafiora,
- brokuły.
W dniu badania unikaj palenia papierosów, ponieważ mogą one wpłynąć na jego wynik. Umyj zęby pastą bez ksylitolu i wypłukaj jamę ustną dedykowanym płynem o adekwatnościach antyseptycznych.
Przeciwwskazania do wykonania testu oddechowego na nietolerancję laktozy
Chociaż wodorowy test oddechowy jest nieinwazyjny, istnieje kilka przeciwwskazań do jego wykonania. Nie mogą wykonać go osoby z:
- dziedziczną nietolerancją fruktozy,
- hipoglikemią poposiłkową.
Ponadto warto zachować co najmniej 4 tygodnie odstępu pomiędzy przyjmowaniem antybiotyku a badaniem, ponieważ może on wpłynąć na jego wynik. Podobnie nie zaleca się przyjmowania środków przeczyszczających na tydzień przed testem. Niektóre badania, np. kolonoskopia, wymagają zastosowania silnych środków oczyszczających przewód pokarmowy. W takiej sytuacji również odczekaj z testem wodorowym 4 tygodnie od ich zastosowania.
Test oddechowy na nietolerancję laktozy uznawany jest za złoty standard diagnostyki tego zaburzenia. Dlatego, jeżeli cierpisz na częste dolegliwości przewodu pokarmowego o nieustalonej przyczynie, porozmawiaj ze swoim lekarzem o możliwości wykonania tego badania.
fot.MART PRODUCTION/pexels