Likopen - co to takiego?
Likopen to naturalny barwnik roślinny z grupy karotenoidów, który nadaje soczystą czerwień pomidorom, różowy odcień grejpfrutom i arbuzom, a także złocisto-pomarańczowy kolor morelom i papryce. To właśnie on odpowiada za intensywne barwy wielu warzyw i owoców, a w naszym organizmie pełni jeszcze ważniejszą rolę, działa jak potężny przeciwutleniacz, neutralizując wolne rodniki odpowiedzialne za starzenie się komórek i rozwój wielu chorób.
Na tle innych karotenoidów likopen wyróżnia się wyjątkowo silnymi adekwatnościami antyoksydacyjnymi. Badania pokazują, iż wspiera zdrowie serca, wpływając na poziom lipidów we krwi, kondycję naczyń, regulację ciśnienia i hamowanie procesów zapalnych. Działa również przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i wzmacnia odporność. Regularne spożywanie produktów bogatych w likopen może zmniejszać ryzyko raka prostaty, nowotworów jajnika oraz chorób układu krążenia.Reklama
Likopen - działanie
Działanie likopenu opiera się przede wszystkim na jego adekwatnościach przeciwutleniających, które pomagają chronić organizm przed stresem oksydacyjnym. Wolne rodniki, które neutralizuje likopen, są produktami ubocznymi procesów metabolicznych, a także mogą być generowane przez czynniki zewnętrzne, takie jak zanieczyszczenie środowiska, dym papierosowy czy promieniowanie UV. Nadmiar wolnych rodników może prowadzić do uszkodzeń DNA, białek oraz lipidów, co jest jednym z mechanizmów starzenia i rozwoju chorób przewlekłych.
Jak likopen wpływa na zdrowie?
Poprawia zdrowie serca. Badania sugerują, iż spożycie likopenu może pomóc w redukcji ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Działa on poprzez obniżanie poziomu "złego" cholesterolu LDL oraz poprawianie elastyczności naczyń krwionośnych. Regularne spożywanie likopenu może obniżyć ciśnienie krwi i zmniejszyć ryzyko miażdżycy.
Ochrona przed nowotworami. Wiele badań koncentruje się na związku między spożyciem likopenu a zmniejszeniem ryzyka nowotworów, zwłaszcza raka prostaty. Mechanizmy te wynikają z antyoksydacyjnych adekwatności likopenu, które mogą hamować wzrost komórek nowotworowych. W badaniach epidemiologicznych wykazano, iż mężczyźni spożywający więcej produktów bogatych w likopen mają niższe ryzyko rozwoju raka prostaty.
Ochrona skóry. Likopen może działać ochronnie na skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UV. Może zmniejszać ryzyko powstawania oparzeń słonecznych i przeciwdziałać starzeniu się skóry związanemu z ekspozycją na słońce.
Zdrowe oczy. Podobnie jak inne karotenoidy, likopen może wspomagać ochronę przed chorobami oczu, takimi jak zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem i zaćma, które mogą być spowodowane stresem oksydacyjnym.
W jakich produktach znajdziemy likopen?
Likopen znajduje się w wielu czerwonych i pomarańczowych owocach i warzywach. Głównym źródłem likopenu w diecie człowieka są pomidory, a zwłaszcza ich przetwory.
Pomidory i przetwory pomidorowe - likopen jest obecny w dużych ilościach w pomidorach, a szczególnie w ich przetworach, takich jak sosy, koncentraty, keczupy, ponieważ procesy termiczne (gotowanie, smażenie) zwiększają biodostępność likopenu. Przykładowo, gotowany sos pomidorowy zawiera więcej przyswajalnego likopenu niż surowe pomidory.Arbuzy - arbuz jest jednym z owoców o najwyższej zawartości likopenu.Różowy grejpfrut.Czerwone odmiany papryki.Morele.
Likopen - jak zwiększyć przyswajalność?
Tłuszcz
Likopen jest rozpuszczalny w tłuszczach, co oznacza, iż jego wchłanianie poprawia się w obecności tłuszczu. Spożywanie produktów bogatych w likopen wraz z niewielką ilością zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek, awokado czy orzechy, zwiększa jego biodostępność.
Gotowanie
Obróbka termiczna, np. gotowanie pomidorów lub przygotowanie sosu pomidorowego, zwiększa dostępność likopenu. Pod wpływem temperatury likopen przekształca się w formę, która jest łatwiejsza do wchłonięcia przez organizm.
Rozdrobnienie
Przetwarzanie mechaniczne, jak blendowanie lub siekanie, może także poprawić dostępność likopenu, ponieważ rozkłada błonnik, ułatwiając jego uwolnienie.
Źródło: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8626194/
CZYTAJ TAKŻE:
