Czym jest hepatomegalia i jakie daje objawy?
Hepatomegalia, inaczej powiększona wątroba, diagnozowana jest, gdy narząd przekracza 13-15 cm długości i waży ponad 1700 g u mężczyzn lub 1500 g u kobiet. Choć sam stan nie powoduje bólu, towarzyszy mu uczucie ciężkości i pełności w nadbrzuszu oraz nieprzyjemny ucisk po prawej stronie brzucha, szczególnie odczuwalny po posiłkach. Często jednak objawy te są mylnie interpretowane jako niestrawność, przez co wiele osób ich nie zauważa. Z reguły hepatomegalię wykrywa się przypadkowo podczas badania USG wykonywanego z innych powodów.
Najczęstsze przyczyny powiększonej wątroby
Stan powiększenia wątroby może być zwiastunem różnych schorzeń. Do najczęstszych powodów zaliczamy zakażenia wirusowe, takie jak wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C. Ponadto, stłuszczenie wątroby, które wiąże się z otyłością, zespołem metabolicznym oraz insulinoopornością, również może prowadzić do jej powiększenia. Siedzący tryb życia i dieta bogata w cukry oraz tłuszcze przetworzone dodatkowo zwiększają ryzyko tego schorzenia. Jak podaje fundacja Saventic, hepatomegalia może pojawić się także w przebiegu marskości wątroby, chorób autoimmunologicznych, a także schorzeń hematologicznych.
Rzadko, ale znacząco, powiększona wątroba towarzyszy też takim chorobom jak amyloidoza, choroba Wilsona, hemochromatoza czy choroba Gauchera.
Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza?
Nie warto panikować, jeżeli jednorazowo pojawi się u Ciebie uczucie pełności w nadbrzuszu lub dyskomfort po prawej stronie, szczególnie po obfitym lub ciężkostrawnym posiłku. Jednak w sytuacji, gdy do tych dolegliwości dołączą takie objawy jak:
- nagły spadek masy ciała;
- przewlekłe zmęczenie;
- zmiany koloru moczu lub stolca;
- obrzęki kończyn;
- częste infekcje;
- stany podgorączkowe wraz z utratą apetytu;
należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Im wcześniej zostanie rozpoznana przyczyna hepatomegalii, tym większe szanse na skuteczne leczenie i uniknięcie poważniejszych konsekwencji.
Jakie badania pomagają zdiagnozować hepatomegalię?
Podstawową metodą rozpoznania powiększonej wątroby jest ultrasonografia jamy brzusznej (USG). W celu ustalenia przyczyn hepatomegalii, wykonuje się dodatkowo badania krwi, obejmujące morfologię, próby wątrobowe, parametry stanu zapalnego, testy serologiczne oraz markery autoimmunologiczne. Ważne są także poziomy ferrytyny i żelaza.
W niektórych przypadkach lekarz może skierować pacjenta na bardziej zaawansowane testy, takie jak badania genetyczne czy enzymatyczne w celu wykrycia chorób rzadkich. Ponadto, jeżeli zachodzi taka potrzeba, wykonywana jest biopsja wątroby, rezonans magnetyczny bądź elastografia – ocena elastyczności tkanki wątroby dzięki fal ultradźwiękowych.
Co warto wiedzieć o powiększonej wątrobie?
- Powodem powiększenia wątroby mogą być nie tylko infekcje wirusowe, ale również stłuszczenie wątroby, otyłość i zespół metaboliczny.
- Objawy hepatomegalii to m.in. pełność w nadbrzuszu, ucisk po prawej stronie brzucha oraz dyskomfort po jedzeniu.
- Diagnostyka obejmuje USG, badania krwi oraz czasami biopsję, rezonans lub elastografię.
- Nie lekceważ sygnałów swojego organizmu i w razie wątpliwości skonsultuj się ze specjalistą.
