(Fot. Archiwum)Kontakt z naturą niesie wiele korzyści, ale wiąże się także z pewnym ryzykiem. Jednym z najpoważniejszych zagrożeń jest kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Lekarze przypominają, iż skuteczną metodą profilaktyki są szczepienia ochronne.
– Lekarz rodzinny ocenia stan zdrowia pacjenta i decyduje o możliwości podania szczepionki. Dlatego pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza POZ – wyjaśnia Krzysztof Bałata, dyrektor Podkarpackiego Centrum Medycznego w Rzeszowie. – Do skonsultowania się z lekarzem zachęcamy szczególnie osoby aktywne fizycznie, rodziny z dziećmi oraz seniorów, którzy spędzają czas na działkach czy spacerach wśród zieleni.
Groźna choroba układu nerwowego
Kleszczowe zapalenie mózgu to wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, przenoszona przez ukąszenie zakażonego kleszcza. Do zakażeń dochodzi najczęściej od wiosny do wczesnej jesieni, a liczba zachorowań w Polsce z roku na rok wzrasta.
Choroba zwykle przebiega dwuetapowo. Początkowe objawy przypominają infekcję wirusową: pojawia się gorączka, bóle głowy i mięśni oraz ogólne osłabienie. U około jednej trzeciej chorych dochodzi do drugiej, znacznie groźniejszej fazy – mogą wystąpić zaburzenia świadomości, porażenia, a w skrajnych przypadkach także śpiączka. KZM może prowadzić do trwałych powikłań neurologicznych, takich jak uszkodzenia mózgu i rdzenia kręgowego.
Jak przebiega szczepienie przeciw KZM
W przeciwieństwie do boreliozy, na kleszczowe zapalenie mózgu nie istnieje skuteczne leczenie przyczynowe. Dlatego szczepienia pozostają najpewniejszą formą ochrony. Schemat szczepienia pierwotnego obejmuje trzy dawki: dwie pierwsze podawane w odstępie 1–3 miesięcy oraz trzecią po 5-12 miesiącach. Raz na 3-5 lat należy podać dawkę przypominającą. Proces warto rozpocząć już wczesną wiosną, aby uzyskać odporność przed okresem największej aktywności kleszczy.
Każde szczepienie powinno być poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym. Szczepionka przeciw KZM jest przepisywana na receptę i dostępna odpłatnie w aptekach.
Jak zmniejszyć ryzyko ukąszenia przez kleszcza?
Poza szczepieniami, specjaliści zalecają także stosowanie środków odstraszających owady, noszenie ubrań zakrywających ciało oraz dokładne sprawdzanie skóry po spacerach na terenach zielonych.
– Kleszcze występują nie tylko w lasach, ale też w miejskich parkach i przydomowych ogrodach. Ryzyko ukąszenia jest realne, dlatego warto o siebie zadbać – podkreśla Krzysztof Bałata.
Osoby zainteresowane szczepieniem powinny skontaktować się ze swoją poradnią lekarza rodzinnego w celu uzyskania szczegółowych informacji i rozpoczęcia procesu kwalifikacji. Pacjenci, którzy wybrali lekarza rodzinnego przyjmującego w Podkarpackim Centrum Medycznym, mogą zaszczepić się bezpośrednio w tej placówce.
Fot. arch. PCM w Rzeszowie
