Świerzb, na który cierpi około 130 mln ludzi, rozprzestrzenia się głównie poprzez bezpośredni kontakt ze skórą. Większość przypadków występuje w krajach rozwijających się, jednak w ostatnich latach odnotowano zwiększoną liczbę zachorowań w krajach wysoko rozwiniętych, a jak pokazują dane literaturowe główną przyczyną takiego trendu jest niepowodzenie leczenia, do którego dochodzi w choćby 30 proc. przypadków. Sugerowano, iż czynniki predykcyjne nieskuteczności terapii są głównie związane z odpornością gospodarza i rodzajem leczenia (w tym opornością na leki), jednakże dotychczasowe badania są bardzo niejednorodne i nigdy nie były systematycznie oceniane.
Z powyższych względów międzynarodowy zespół naukowców przeprowadził metaanalizę obejmującą 147 badań wydestylowanych z uznanych i prestiżowych medycznych baz danych (Medline, Embase, Cinahl, Web of Science, Scopus, Global Health oraz Cochrane). Obliczono, iż ogólna częstość występowania niepowodzenia leczenia wyniosła 15,2 proc., a materiał źródłowy określono jako umiarkowanej pewności. Odsetek ten był istotnie mniejszy przy doustnym stosowaniu iwermektyny (11,8 proc.) oraz miejscowej iwermektyny (9,3 proc.) i permetryny (10,8 proc.).
Z klinicznego punktu widzenia najważniejszy wydaje się jednak inne odkrycie - częstość niepowodzeń była mniejsza u pacjentów leczonych dwiema dawkami doustnej iwermektyny (zaledwie 7,1 proc) w porównaniu z podaniem jednej dawki (15,2 proc). Częstość występowania niepowodzeń w leczeniu permetryną w analizowanym okresie (lata 1983 - 2021) wzrastała odpowiednio o 0,27 i 0,58 proc. rocznie. Niestety, zaledwie w trzech pracach przeprowadzono analizę czynników ryzyka, a niestety żadne nie oceniały przyczyn oporności.
Według autorów powyżej metaanalizy druga dawka iwermektyny powinna zostać uwzględniona we wszystkich wytycznych; niepokojący jest systematyczny wzrost oporności na leki, w tym na permetynę, co zostawia szerokie pole do poszukiwania odpowiedzi.
