Coraz głośniej w środowisku farmaceutycznym przebijają się apele o umożliwienie farmaceutom prowadzenia indywidualnych praktyk zawodowych. Póki co są to jedynie inicjatywy oddolne pojedynczych farmaceutów lub organizacji branżowych. Samorząd zawodu farmaceuty stopniowo też przekonuje się do tego rozwiązania.
Indywidualne Praktyki Zawodowe Farmaceutów miałby umożliwić farmaceutom otwieranie prywatnych gabinetów jak lekarze czy pielęgniarki. Mogliby w nich świadczyć usługi związane z przeglądami lekowymi, optymalizacją farmakoterapii. Farmaceuci chcieliby też wystawiać recepty w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego – jak w tej chwili mogą to robić pielęgniarki.
- Czytaj także: Farmaceuci chcą otwierać prywatne gabinety
– Lekarze, pielęgniarki i fizjoterapeuci mogą od dawna otwierać prywatne praktyki zawodowe. Farmaceuta również jest zawodem zaufania publicznego i niezależnym zawodem medycznym. Przyznawanie uprawnień farmaceutom wyłącznie w miejscu pracy (w aptekach) jest niezrozumiałe i ogranicza ich niezależność zawodową – pisał we wrześniu farmaceuta Dawid Kerpic w petycji do Minister Zdrowia.
Przekonywał on, iż wprowadzenie tych zmian pozwoliłoby na pełne wykorzystanie potencjału farmaceutów. To z kolei może przynieść korzyści pacjentom oraz całemu systemowi opieki zdrowotnej.
Farmaceuta częścią zespołu terapeutycznego
Propozycję zwiększenia samodzielności i podmiotowości farmaceutów popiera też Stowarzyszenie Edukacji Farmaceutycznej. To młoda organizacja, powstała we wrześniu tego roku. Jej celem jest wspieranie farmaceutów, rozwijanie ich kompetencji i budowanie silnej pozycji zawodu.
– Postrzegamy siebie, jako platformę, która porządkuje i gromadzi rozproszone inicjatywy, by następnie przedstawiać je Ministerstwu Zdrowia czy innym instytucjom w spójnej formie. Dotyczy to także rozwijania indywidualnych praktyk farmaceutycznych – chcemy jasno zdefiniować, jakie kompetencje farmaceuty realnie przynoszą korzyści systemowi ochrony zdrowia – mówił Marzena Korbecka-Paczkowska, prezes SEF.
- Czytaj również: Indywidualne praktyki farmaceutyczne – czas na zmiany?
W rozmowie z naszą redakcją podkreślała niedawno, iż rolą farmaceuty jest wspieranie lekarzy i pielęgniarek w pracy i odciążanie systemu. SEK współpracuje z komisją zdrowia w Senacie. W przyszłości chce angażować także organizacje pacjenckie. Jej celem jest przygotowanie gruntu legislacyjnego, by wprowadzenie regulacji dotyczących indywidualnych praktyk stało się naturalnym krokiem dla decydentów.
Co na to samorząd zawodu farmaceuty?
Jeszcze kilka lat temu samorząd zawodu farmaceuty negował możliwość prowadzenia przez farmaceutów gabinetów i opieki farmaceutycznej w oderwaniu od aptek. W 2022 roku na nasze zapytanie w tej kwestii Naczelna Izba Aptekarska przesłała 6-stronicową analizę biura prawnego. Zostało w niej przedstawione pojęcie opieki farmaceutycznej jako świadczenia zdrowotnego. Poruszono w nim też kwestię uprawnień do jej sprawowania oraz definicję podmiotu sprawującego opiekę farmaceutyczną. Wszystko w oparciu Ustawę o Zawodzie Farmaceuty oraz Prawo farmaceutyczne.
– …w opinii Naczelnej Izby Aptekarskiej powyższe ustawowe uregulowania precyzyjnie wskazują, iż opieka farmaceutyczna może być świadczona przez farmaceutę wyłącznie w aptece. Przepisy nie przewidują możliwości jej świadczenia w innych miejscach, w tym m. in. sklepie zielarsko – medycznym, sklepie specjalistycznym zaopatrzenia medycznego oraz prywatnym gabinecie – można było przeczytać w podsumowani tej opinii.
- Czytaj także: Czy opieka farmaceutyczna jest możliwa poza apteką?
W ostatnim czasie to podejście jednak się zmienia. Jak przekonuje rzecznik prasowy NIA – Konrad Madejczyk – samorząd popiera indywidualne i grupowe praktyki farmaceutyczne. Zapewnia też, iż NIA rozpoczęła starania w zakresie wprowadzenia rozwiązań prawnych umożliwiających farmaceutom ich zakładanie. Dziś w ocenie NIA wiele działań farmaceutów – przeglądy lekowe, konsultacje, badania diagnostyczne czy kontynuacja terapii – spełnia definicję świadczeń zdrowotnych. Brak odpowiednich przepisów sprawia jednak, iż farmaceuci nie mogą w pełni funkcjonować na równi z innymi zawodami medycznymi.
– Wprowadzenie indywidualnych praktyk farmaceutycznych wzmocniłoby pozycję farmaceutów w systemie, poprawiło dostęp pacjentów do świadczeń i odciążyło ochronę zdrowia w sytuacji niedoboru kadr medycznych – dodaje rzecznik NRA.
Studenci też chcą IPZF
Kilka dni temu w dyskusję na temat Indywidualnych Praktyk Zawodowych Farmaceutów włączyli się też studenci farmacji. Zrzeszające je Polskie Towarzystwo Studentów Farmacji wyraziło swoje poparcie dla zmian w tym kierunku. Przyszli farmaceuci dostrzegają w tym istotny krok w kierunku „dalszego rozwoju zawodu farmaceuty, poprawy atrakcyjności ścieżki zawodowej oraz wzmocnienia roli farmaceuty w systemie ochrony zdrowia”.
Jak przekonują studenci umożliwienie prowadzenia indywidualnej praktyki zawodowej stworzy przestrzeń do pełniejszego wykorzystania wiedzy i umiejętności farmaceutów. Szczególnie w obszarach takich jak opieka farmaceutyczna, profilaktyka zdrowotna, monitorowanie farmakoterapii czy edukacja pacjentów.
– W obliczu obserwowanego spadku zainteresowania studiami farmaceutycznymi oraz odpływu wykwalifikowanych farmaceutów z zawodu, inicjatywa ta może stanowić realną odpowiedź na potrzebę odnowienia prestiżu i niezależności zawodu farmaceuty. Możliwość prowadzenia indywidualnej działalności zawodowej przyczyni się do wzrostu satysfakcji zawodowej, zwiększy motywację do dalszego kształcenia i pozwoli na lepsze wykorzystanie potencjału absolwentów kierunku farmacja – uważają studenci.
Podkreślają też, iż farmaceuta jako zawód zaufania publicznego, powinien mieć możliwość wykonywania swoich zadań w sposób samodzielny. Zgodnie z posiadają wiedzą, kompetencjami i odpowiedzialnością. Indywidualne Praktyki Zawodowe Farmaceutów, funkcjonujące na zasadach zbliżonych do praktyk lekarskich i pielęgniarskich. Są naturalnym etapem rozwoju zawodu i odpowiedzą na zmieniające się potrzeby pacjentów oraz systemu ochrony zdrowia w Polsce.
– Polskie Towarzystwo Studentów Farmacji, reprezentujące przyszłych farmaceutów, w pełni popiera działania zmierzające do wprowadzenia Indywidualnych Praktyk Zawodowych Farmaceutów do ustawy o działalności leczniczej. Uważamy, iż to rozwiązanie przyczyni się do rozwoju zawodowego, poprawy jakości opieki nad pacjentem oraz budowania nowoczesnego wizerunku farmaceuty, jako samodzielnego specjalisty w systemie ochrony zdrowia – czytamy w stanowisku PTSF.
©MGR.FARM
