Stały Komitet Rady Ministrów w czwartek, 4 września, ma się zająć projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Według nowej wersji projektu, dla osób w wieku 18-65 lat minimalna liczba usług asystenckich w miesiącu będzie wynosiła 20 godzin, a maksymalna – 240 godzin.
Obecnie usługi asystenckie realizowane są przez MRPiPS w ramach czasowych programów kierowanych do samorządów i organizacji pozarządowych. Nie ma systemowego uregulowania usług asystenckich tak, by każda osoba potrzebująca miała do nich dostęp.
Cel ten realizuje opublikowany w grudniu 2024 r. projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Do regulacji zgłoszono zastrzeżenia, głównie z Ministerstwa Finansów. Pod koniec sierpnia ukazała się nowa wersja projektu. Wiceminister rodziny Łukasz Krasoń poinformował, iż uwzględniono w nim zdecydowaną większość uwag MF.
Zgodnie z projektem do ubiegania się o bezpłatną asystencję osobistą uprawnione będą osoby w wieku 18-65 lat, mające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, które uzyskają w skali poziomu potrzeby wsparcia łącznie co najmniej 80 punktów, oraz osoby w wieku 13-18 lat mające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności ze wskazaniami o konieczności stałej albo długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Miesięcznie dla osób w wieku 18-65 lat minimalna liczba godzin asystencji będzie wynosiła 20, a maksymalnie – 240. Dla osób w wieku 13-18 lat minimalna liczba godzin asystencji będzie wynosiła 20, maksymalnie – 80. W pierwszej wersji projektu minimalna liczba w obu przypadkach wynosiła 30 godzin.
Suma niewykorzystanych godzin asystencji osobistej może być wykorzystana w kolejnych miesiącach, jednak miesięczny wymiar godzin asystencji osobistej razem z godzinami zaplanowanymi na dany miesiąc i godzinami niewykorzystanymi nie może łącznie przekroczyć dwukrotności przyznanej miesięcznej liczby godzin asystencji.
W uzasadnieniu do projektu zwrócono uwagę, iż osoby, które nie uzyskają 80 punktów w skali poziomu potrzeby wsparcia, bardzo często pozostają jednocześnie osobami niepełnosprawnymi w stopniu umiarkowanym i znacznym, które w określonych sytuacjach potrzebują wsparcia asystenta osobistego. Podobnie jest w przypadku osób starszych (powyżej 65 lat), u których potrzeba wsparcia wynika z nabytej wcześniej niepełnosprawności.
W nowej wersji projektu postanowiono, iż dla tych osób wsparcie będzie kontynuowane w ramach programu Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej finansowanego z Funduszu Solidarnościowego.
Prawo do asystencji osobistej będzie przyznawane w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Prawo do asystencji i liczba godzin będą ustalane na podstawie: formularza samooceny; wywiadu bezpośredniego z osobą z niepełnosprawnością oraz obserwacji jej funkcjonowania podczas wywiadu lub – o ile jest to konieczne dla adekwatnego rozpoznania potrzeb osoby z niepełnosprawnością – wywiadu bezpośredniego z osobą stale wspierającą.
Do składów decydujących w miarę możliwości powinna wchodzić osoba z niepełnosprawnością zbliżoną do niepełnosprawności osoby składającej wniosek.
Projekt zakłada utworzenie rejestru asystentów osobistych oraz realizatorów asystencji osobistej. Osoba z niepełnosprawnością będzie mogła sama wskazać asystenta realizatorowi, a asystent następnie dołączy do rejestru. o ile nie zrobi tego samodzielnie, realizator usługi przedstawi jej co najmniej dwóch kandydatów zdolnych do świadczenia usługi.
Asystentem osobistym będzie mogła zostać osoba pełnoletnia, która między innymi: ukończyła szkolenie dla asystentów osobistych, ukończyła szkolenie z pierwszej pomocy i ewakuacji osób z niepełnosprawnościami, przeszła indywidualny instruktaż udzielania wsparcia konkretnej osobie, nie jest spokrewniona z osobą, którą miałaby wspierać, spełnia inne formalne wymogi ustawowe, również związane z niekaralnością, i zostanie wpisana do rejestru asystentów osobistych.
Zgodnie z regulacją przygotowaną w resorcie rodziny asystent może udzielać wsparcia osobie z niepełnosprawnością przy czynnościach związanych z higieną, czynnościach medycznych zleconych przez lekarza, czynnościach domowych, przemieszczaniu się, komunikowaniu się z innymi osobami, w pracy, w podejmowaniu aktywności społecznych.
Zgodnie z projektem ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca przypadającego w 14. miesiącu od dnia jej ogłoszenia. (PAP)
kkr/ joz/ lm/, fot.pixabay.com
Data publikacji: 03.09.2025 r.
.jpg)