Pacjenci onkologiczni po zabiegu chirurgicznym mają do dyspozycji wiele badań, które są pomocne w wykrywaniu pozostałości usuniętej masy nowotworowej bądź przerzutów odległych. Najczęściej do wykrywania pozostałości lub nawrotu nowotworu wykorzystuje się tomografię komputerową, rezonans magnetyczny czy pozytonową tomografię emisyjną. Badania te mają jednak ograniczone umiejętności wykrywania bardzo małych śladów nowotworu we krwi określanych jako molekularna choroba resztkowa (MRD). Nieleczona choroba resztkowa może świadczyć o początku nawrotu choroby nowotworowej.
Zespół Warsaw Genomics, chcąc zaspokoić potrzeby pacjentów i ich lekarzy prowadzących, podjął współpracę z amerykańską firmą Natera i wzbogacił swoją ofertę badań o test Signatera™. Nagranie z rozmowy przedstawicieli obu firm jest udostępnione na kanale YouTube Badamy Geny.
Test Signatera to wysoce czuły i spersonalizowany test molekularnej choroby resztkowej (MRD). Badanie wykorzystuje krążące DNA guza (ctDNA) w celu ilościowego oznaczenia MRD. Test Signatera™ projektowany jest indywidualnie dla wszystkich pacjenta, aby pomóc wcześniej zidentyfikować nawrót choroby. W zależności od rodzaju nowotworu nawrót może zostać rozpoznany choćby 9,5 miesiąca wcześniej (średni czas wykrycia dla raka piersi)1, dzięki wcześniejszemu wykryciu zwiększającego się stężenia ctDNA we krwi.
Badanie zostało opracowane przez firmę Natera w Stanach Zjednoczonych, zyskując status terapii przełomowej nadany przez FDA. Badanie zostało zwalidowane do użycia w wielu typach nowotworów, m.in. w raku jelita grubego, piersi, płuca i pęcherza moczowego.1-5 Skuteczność diagnostyczną testu potwierdzono klinicznie na wszystkich etapach leczenia zarówno w trakcie monitorowania odpowiedzi na leczenie neoadjuwantowe, w czasie pooperacyjnej oceny MRD, jak i oceny skuteczności leczenia w postaci zaawansowanej.
Przełomowe wyniki badań klinicznych, m.in. CIRCULATE-Japan (rak jelita grubego), INSPIRE (immunoterapia), IMvigor010 (rak pęcherza), EBLIS (rak piersi), opublikowano w renomowanych czasopismach: „Nature Medicine, „Nature Cancer”, „JAMA Oncology”, „Clinical Cancer Research”. Test dokładniej identyfikuje chorych z wysokim ryzykiem wznowy. U 97 proc. pacjentów z dodatnim wynikiem testu Signatera™ wystąpił nawrót raka jelita grubego bez dodatkowego leczenia.2 Badanie Circulate-Japan, największe tego typu badanie kliniczne dotyczące raka jelita grubego, którym objęto ponad 1000 osób, wykazało, iż pacjenci z niewykrywalnym postoperacyjnie MRD nie odnieśli dodatkowej korzyści z terapii adjuwantowej.6 Zastosowanie wielokrotnych oznaczeń stężenia ctDNA w teście Signatera™ może być również wykorzystywane w celu długoterminowego monitorowania. Na podstawie długoterminowej analizy pacjentek z rakiem piersi w badaniu EBLIS, najdłuższym tego typu badaniu (do 12 lat follow-up), wykazano, iż czułość badania Signatera™ pod kątem nawrotu wynosi 88 proc., a mediana wcześniejszego wykrycia wznowy wyniosła 10,5 miesiąca.7
Signatera™ stanowi również niezwykle pomocne narzędzie przy monitorowaniu pacjentów, którzy przyjmują lub rozważają stosowanie immunoterapii. Pozwala zidentyfikować chorych, u których nie występuje odpowiedź na podane leczenie oraz tych z długotrwałą, pozytywną odpowiedzią.8
Badanie Signatera™ składa się z 2 etapów. W pierwszym z wykorzystaniem sekwencjonowania całego eksomu (WES) poszukiwane i typowane są charakterystyczne dla nowotworu mutacje klonalne tzw. sygnatury. Do wykonania sygnatur niezbędny jest bloczek parafinowy z zatopioną w nim tkanką guza, szkiełko z wybarwionym materiałem oraz 3 probówki z krwią pacjenta. Drugim etapem jest badanie monitorujące ilość ctDNA nowotworu we krwi pacjenta.
Badanie jest wykonywane w Stanach Zjednoczonych. W momencie złożenia pierwszego zamówienia zaprojektowanie spersonalizowanego testu Signatera™ wynosi 4 tygodnie od dostarczenia materiału do laboratorium w USA. Po zaprojektowaniu testu wynik badania monitorującego jest dostępny po upływie 1-2 tygodni od dostarczenia materiału do laboratorium w USA.
Piśmiennictwo:
1. Coombes RC, Page K, Salari R, et al. Personalized Detection of Circulating Tumor DNA Antedates Breast Cancer Metastatic Recurrence. Clin Cancer Res. 2019;25(14):4255-4263.
2. Reinert T, Henriksen TV, Christensen E, et al. Analysis of Plasma Cell-Free DNA by Ultradeep Sequencing in Patients With Stages I to III Colorectal Cancer. JAMA Oncol. 2019.
3. Abbosh C, Birkbak NJ, Wilson GA, et al. Phylogenetic ctDNA analysis depicts early-stage lung cancer evolution. Nature. 2017;545(7655):446-451.
4. Christensen E, Birkenkamp-Demtroder K, Sethi H, et al. Early Detection of Metastatic Relapse and Monitoring of Therapeutic Efficacy by Ultra-Deep Sequencing of Plasma Cell-Free DNA in Patients With Urothelial Bladder Carcinoma. J Clin Oncol. 2019;37(18):1547-1557.
5. Data on file
6. Kotani D, Oki E, Nakamura Y, et al. Molecular residual disease and efficacy of adjuvant chemotherapy in patients with colorectal cancer. Nature Medicine. 2023; https://doi.org/10.1038/s41591-022-02115-4
7. Shaw JA, et al. Serial postoperative ctDNA monitoring for early detection of breast cancer recurrence. Poster presented at: ASCO; June 3-7, 2022; Chicago, IL.
8. Bratman SV, Yang SYC, Iafolla MAJ, et al. Personalized circulating tumor DNA analysis as a predictive biomarker in solid tumor patients treated with pembrolizumab. Nature Cancer. 2020.1:873-881.
Dowiedz się więcej i zobacz nagranie!