Depresja to jedno z najczęstszych zaburzeń psychicznych, które może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, płci czy statusu społecznego. W kontekście pracy, depresja staje się coraz bardziej palącym problemem. Zrozumienie różnych rodzajów depresji u pracowników jest najważniejsze zarówno dla samych pracowników, jak i dla pracodawców, aby móc skutecznie identyfikować i wspierać osoby zmagające się z tym zaburzeniem.
Czym to jest depresja?
Depresja to zaburzenie nastroju, które charakteryzuje się utrzymującym się uczuciem smutku, braku energii, utratą zainteresowania codziennymi aktywnościami oraz trudnościami w myśleniu i koncentracji. Osoby cierpiące na depresję mogą doświadczać także objawów fizycznych, takich jak zmęczenie, zaburzenia snu czy apetytu. Depresja jest stanem chorobowym, który wymaga leczenia — nie jest to po prostu „zły dzień” lub chwilowy spadek nastroju.
Depresja w miejscu pracy
Istnieje wiele rodzajów depresji, które mogą wpływać na pracowników, a ich rozpoznanie jest najważniejsze dla zapewnienia odpowiedniego wsparcia. Poniżej przedstawiamy najczęstsze typy depresji, które mogą dotyczyć pracowników:
a) Depresja jednobiegunowa (major depressive disorder, MDD)
To najczęściej spotykany rodzaj depresji. Charakteryzuje się ona występowaniem jednego lub więcej epizodów depresyjnych, które mogą trwać kilka tygodni, miesięcy, a choćby lat. Pracownik z depresją jednobiegunową może doświadczać silnego smutku, utraty energii, problemów z koncentracją, a także poczucia beznadziei i bezwartościowości. Objawy te mogą znacząco wpływać na jego zdolność do wykonywania obowiązków zawodowych.
b) Dystymia (chroniczna depresja)
Dystymia to łagodniejsza, ale przewlekła forma depresji. Osoby z dystymią doświadczają objawów depresji przez co najmniej dwa lata, ale objawy te nie są tak intensywne jak w przypadku depresji jednobiegunowej. Pracownik z dystymią może funkcjonować stosunkowo normalnie, ale jego codzienne życie jest często naznaczone chronicznym uczuciem smutku, niskiego poziomu energii i ogólnego braku zadowolenia z życia.
c) Depresja atypowa
Ten rodzaj depresji charakteryzuje się zmiennością nastroju — pracownik może reagować pozytywnie na pozytywne wydarzenia, ale jednocześnie doświadcza objawów takich jak nadmierna senność, zwiększony apetyt, uczucie ciężkości w kończynach oraz silna wrażliwość na odrzucenie. Depresja atypowa może być trudniejsza do wykrycia, ponieważ jej objawy mogą być mniej oczywiste.
d) Depresja sezonowa (sezonowe zaburzenie afektywne)
Depresja sezonowa to rodzaj depresji związany z okresem roku, najczęściej zimą, kiedy jest mniej światła słonecznego. Objawy obejmują zmęczenie, smutek, przygnębienie, trudności z koncentracją oraz zwiększoną potrzebę snu. Pracownik cierpiący na depresję sezonową może odczuwać spadek produktywności i motywacji w okresie jesienno-zimowym.
e) Depresja związana z wypaleniem zawodowym
Depresja wywołana wypaleniem zawodowym jest wynikiem długotrwałego stresu w miejscu pracy, który nie jest odpowiednio zarządzany. Objawy obejmują utratę motywacji, cynizm, zmęczenie emocjonalne oraz obniżenie efektywności. Pracownik, który doświadcza tego rodzaju depresji, może czuć się przytłoczony, wyczerpany i niezdolny do realizacji swoich obowiązków.
ThePresja – czyli depresja wynikająca z presji Często określana jest jako depresja reaktywna lub sytuacyjna. Jest rodzaj depresji, który rozwija się jako bezpośrednia reakcja na stresujące okoliczności i nadmierną presję w życiu zawodowym. Ten typ depresji jest związany z intensywnym obciążeniem psychicznym, które może wynikać z oczekiwań stawianych pracownikowi, nadmiaru obowiązków, napiętych terminów czy też braku wsparcia ze strony przełożonych i kolegów z pracy.
Depresja wynikająca z presji jest zwykle reakcją na konkretne wydarzenie lub okoliczność w miejscu pracy. Może to być efekt przedłużającego się stresu, który staje się zbyt trudny do zarządzania. W przeciwieństwie do innych rodzajów depresji, które mogą mieć podłoże biologiczne, depresja reaktywna jest zwykle wynikiem zewnętrznych czynników stresowych.
Przyczyny depresji wynikającej z presji obejmują:
– Wysokie oczekiwania: Pracownik może odczuwać presję, aby spełniać nadmierne wymagania dotyczące wydajności, które mogą być niemożliwe do osiągnięcia.
– Brak kontroli: Poczucie braku kontroli nad obowiązkami zawodowymi, brakiem wpływu na podejmowanie decyzji czy kierunek projektu.
– Nierównowaga między życiem zawodowym a prywatnym: Pracownicy, którzy spędzają nadmierną ilość czasu w pracy, zaniedbując swoje potrzeby osobiste i relacje, mogą być bardziej narażeni na rozwój depresji.
– Toksyczne środowisko pracy: Praca w miejscu o niezdrowej kulturze organizacyjnej, gdzie panuje rywalizacja, zastraszanie lub brak wsparcia, może zwiększać ryzyko depresji.
– Stałe przeciążenie pracą: Nieskończone zadania, nadgodziny i brak przerw regeneracyjnych mogą prowadzić do chronicznego zmęczenia i wyczerpania psychicznego.
Dlaczego ważne jest zrozumienie depresji u pracowników?
Zrozumienie różnych rodzajów depresji u pracowników jest najważniejsze z kilku powodów. Przede wszystkim, zapewnienie wsparcia i stworzenie przyjaznego środowiska pracy może pomóc w zapobieganiu dalszym komplikacjom zdrowotnym i poprawie jakości życia pracowników. Ponadto, wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie depresji może przyczynić się do zwiększenia produktywności, zmniejszenia absencji i ograniczenia rotacji pracowników.
Na zakończenie
Depresja jest poważnym problemem zdrowotnym, który może znacząco wpływać na funkcjonowanie pracowników i całych zespołów. Zrozumienie różnych typów depresji, ich objawów i możliwości wsparcia jest kluczem do tworzenia zdrowego, wspierającego środowiska pracy. Pracodawcy, którzy inwestują w zdrowie psychiczne swoich pracowników, mogą liczyć na większe zaangażowanie, lojalność oraz lepsze wyniki finansowe.
Bibliografia
1. American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.).
2. World Health Organization. (2020). Depression. Dostępne na: [https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression](https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression)
3. Maslach, C., & Leiter, M. P. (2016). Burnout: A Psychological Perspective. Current Directions in Psychological Science, 25(2), 103-107.
4. Kring, A. M., & Johnson, S. L. (2018). Abnormal Psychology: The Science and Treatment of Psychological Disorders (14th ed.). Wiley.
5. Harvard Health Publishing. (2021). Seasonal Affective Disorder (SAD). Dostępne na: [https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/seasonal-affective-disorder-sad](https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/seasonal-affective-disorder-sad)
Cześć! Nazywam się Antonina Dudek.
Jestem autorką powyższego artykułu. Jestem studentką V roku psychologii, wolontariuszką na rzecz zdrowia psychicznego oraz dobrostanu. Na co dzień pracuje w korporacji na stanowisku Team Leader, ale w wolnym czasie uwielbiam aktywność fizyczną oraz podróże.
