Alergia to nadmierna, przesadna reakcja układu odpornościowego na substancje, które są całkowicie nieszkodliwe. Uczulić może wszystko – od pyłków roślin, przez składniki żywności, po metal z biżuterii. Jak rozpoznać objawy alergii? Dowiedz się więcej o jej rodzajach i sposobach leczenia.
Sezonowe i całoroczne alergie wziewne
Alergia wziewna jest najczęściej spotykanym typem reakcji uczuleniowej. Wywołujące ją cząsteczki dostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem. Ten typ alergii często nazywany jest sezonową, ponieważ wiele alergenów stanowią pyłki roślin kwitnących o określonej porze roku – drzew, traw i kwiatów. Jednak z niektórymi związkami wywołującymi alergię wziewną możesz mieć styczność przez cały czas. Należą do nich np. roztocza kurzu domowego, czy sierść lub ślina zwierząt.
Do objawów alergii wziewnej należą:
- katar,
- zatkany nos,
- kichanie,
- alergiczne zapalenie spojówek,
- świąd oczu i nosa.
Alergie pokarmowe wywołują najbardziej różnorodne objawy
W przypadku alergii pokarmowej objawy uczulenia pojawiają się po spożyciu posiłku zawierającego określony składnik. Do najczęstszych alergenów pokarmowych można zaliczyć m.in.:
- orzechy,
- mleko krowie,
- jajka,
- ryby i owoce morza.
Objawy alergii pokarmowej najczęściej dotykają układ trawienny i obejmują biegunkę, ból brzucha, wzdęcia, nudności, wymioty czy mrowienie w jamie ustnej. Jednak czasem mogą pojawić się także dolegliwości ze strony skóry i układu oddechowego, takie jak:
- pokrzywka,
- wysypka,
- obrzęk twarzy, gardła czy śluzówki nosa,
- świąd skóry i błon śluzowych,
- katar,
- łzawienie.
Alergie kontaktowe – jak skóra reaguje na alergen?
Alergia kontaktowa rozwija się w wyniku kontaktu alergenu ze skórą i objawia się w postaci pokrzywki, zaczerwienienia, miejscowego rogowacenia i świądu, a także pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym. Mogą wywołać ją wszystkie związki odpowiadające za wziewne i pokarmowe objawy uczulenia, a także np.:
- składniki leków i kosmetyków,
- lateks,
- jad owadów,
- metale – nikiel, pallad,
- detergenty[1].
Dostępne metody leczenia alergii
W zależności od rodzaju alergii sposoby jej leczenia obejmują preparaty miejscowe, a także doustne tabletki na alergię zawierające np. bilastynę. Jej działanie polega na blokowaniu aktywności histaminy – to cząsteczka, która po kontakcie z alergenem jest uwalniana w dużych ilościach z komórek, a następnie aktywuje receptory H1 i tym samym wywołuje większość objawów alergii.
Bilastyna wiąże się z tymi receptorami, zajmując miejsce histaminy, przez co może złagodzić reakcję uczuleniową – świąd, kichanie, katar, łzawienie czy pokrzywkę. Jej działanie jest precyzyjne, przez co rzadko wywołuje skutki uboczne, nie powoduje też senności[2].
Do miejscowych preparatów na alergię należą:
- krople do oczu – również bazują na substancjach przeciwhistaminowych, np. azelastynie, olopatadynie czy wspomnianej wcześniej bilastynie,
- aerozole do nosa – mogą zawierać m.in. sterydy, które hamują rozwój reakcji zapalnej,
- maści na skórę – znajdziesz w nich zarówno składniki antyhistaminowe, np. dimenhydrinat, jak i sterydowe – hydrokortyzon.
Jeśli zastanawiasz się, czy Twoje objawy wynikają z alergii, zwróć uwagę na to, kiedy występują. Czy pojawiają się stale o tej samej porze roku, w konkretnej sytuacji (np. po kontakcie ze zwierzęciem domowym) lub po spożyciu określonego posiłku? jeżeli zauważysz taki wzorzec, warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże w postawieniu dokładnej diagnozy i dobraniu odpowiedniego leczenia.
[1] https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8610-allergies [dostęp 24.01.2025].
[2] Sybilski A. J. (2022). Efektywność kliniczna i bezpieczeństwo bilastyny. Część I. Alergoprofil, 18(4): 11-16.
