Rezyliencja, czyli sprężystość psychiczna. Jak i po co ją budować?

Dziś rezyliencja, czyli umiejętność skutecznego radzenia sobie ze stresem i dostosowywania się do trudności życiowych, staje się ważnym aspektem utrzymania zdrowia psychicznego. Jak przetrwać trudne sytuacje i rozwijać się pomimo przeciwności losu? Sprawdź, co to jest rezyliencja i, jak ją w sobie wzmacniać każdego dnia.

Co to znaczy rezyliencja?

Rezyliencja – co to adekwatnie oznacza? Słowo rezyliencja pochodzi z łaciny (resilire) i oznacza dosłownie: odbić z powrotem, sprężyście się odbić. Rezyliencja to zdolność do przystosowywania się do sytuacji stresowych, plastyczność umysłu i pokonywania przeciwności życiowych, a także rozwijania się w trudnych warunkach. Wyjaśniając, co to jest rezyliencja nie sposób nie wspomnieć, iż jest to również umiejętność wykorzystywania własnych, czasem dość trudnych doświadczeń, co pozytywnie wpływa na rozwój osobisty, a dodatkowo także na zwiększenie pewności siebie.

Na czym polega koncepcja resilience?

Koncepcja rezyliencji, zwanej również resilience (w języku angielskim), obejmuje szeroki zakres teorii i badań z dziedziny psychologii i socjologii. Są to prace badawcze skoncentrowane na zdolności jednostek, społeczności (zarówno tych lokalnych, jak i większych – państw, regionów) do przystosowywania się, radzenia sobie i rozwijania się w obliczu trudności, stresu czy różnego rodzaju kryzysów lub niespodziewanych zdarzeń o różnej skali i gwałtowności.

Co kształtuje rezyliencję w człowieku?

Koncepcję resilience w człowieku kształtują różnorodne czynniki, zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Poniżej znajdziesz kilka kluczowych elementów, które wpływają na rozwijanie ważnej umiejętności, jaką jest rezyliencja. Psychologia zna liczne przykłady, w których wsparła ona profilaktykę problemów psychicznych i chorób, dlatego zapoznaj się z nimi uważnie.

• Silne relacje społeczne – to istotne źródło wsparcia emocjonalnego, bliskie relacje z rodziną, przyjaciółmi czy partnerem życiowym są fundamentalne dla budowania rezyliencji. Posiadanie ludzi, na których można polegać, tworzy solidny fundament w obliczu wielu życiowych trudności.
• Wsparcie środowiska społecznego – kultura organizacyjna i społeczna, w której przebywa człowiek również odgrywa istotną rolę w kształtowaniu rezyliencji. Sprzyjające warunki społeczne, które cenią otwartość, wsparcie i tolerancję, mogą istotnie wspomagać rozwój tej cechy.
• Optymizm i pozytywne podejście – osoby odporne często cechuje optymizm. Pozytywne podejście do życia pomaga im dostrzegać szanse choćby w trudnych sytuacjach, co dodatkowo mobilizuje do działania.
• Samoregulacja emocji – kontrolowanie i zarządzanie własnymi emocjami to istotna umiejętność w budowaniu rezyliencji. jeżeli chciałbyś ją wzmocnić, to być może zainteresują Cię warsztaty rozwoju osobistego SUPER-ego. Dzięki takiej pracy rozwojowej nauczysz się unikać destrukcyjnych reakcji na stres i dowiesz się, jak utrzymać równowagę psychiczną.

Który czynnik wspiera rezyliencję najbardziej? Cóż, rezyliencję można postrzegać jako wynik złożonej interakcji między wewnętrznymi cechami jednostki a wpływami środowiskowymi, które wspólnie kształtują zdolność radzenia sobie w obliczu trudności życiowych.

Rezyliencja – ćwiczenia

Skoro już wiesz, na czym polega koncepcja resilience, powinieneś też poznać ćwiczenia, które mogą pomóc w budowaniu rezyliencji.

Cele i planowanie – określanie krótko- i długoterminowych celów oraz tworzenie konkretnych planów działania pomaga zwiększyć poczucie kontroli i skuteczności, co wpływa na rozwijanie rezyliencji.

Rozwijanie relacji społecznych – aktywne budowanie i utrzymywanie zdrowych relacji społecznych dostarcza wsparcia emocjonalnego i zwiększa odporność psychiczną.

Medytacja i mindfulness – ćwiczenia medytacyjne oraz praktyki mindfulness mogą pomóc w rozwijaniu umiejętności skupiania uwagi na teraźniejszości, co z kolei wpływa na lepsze radzenie sobie ze stresem.

Techniki oddechowe – proste ćwiczenia oddechowe, takie jak głębokie oddychanie brzuchem, mogą pomóc w zrelaksowaniu ciała i redukcji napięcia emocjonalnego.

Dziennik pozytywnych wydarzeń – codzienne zapisywanie pozytywnych wydarzeń i doświadczeń może pomóc w kształtowaniu optymistycznego podejścia do życia.

Ćwiczenia kontrolowania myśli – świadome wywieranie wpływu na swoje myśli i próby spojrzenia na sytuacje z różnych perspektyw mogą pomóc w budowaniu elastyczności myślowej.

Uczestnictwo w grupach wsparcia – aktywny udział w grupach wsparcia społecznego może dostarczyć poczucia przynależności i wsparcia emocjonalnego w trudnych chwilach.

Rezyliencja – podsumowanie

Rezyliencja wprawdzie wynika z pewnych predyspozycji genetycznych i osobistych doświadczeń życiowych, jednak bardzo ważne jest, aby ją ćwiczyć i wzmacniać. Regularna praktyka powyższych metod może pomóc w budowaniu i utrzymaniu rezyliencji w obliczu życiowych, niespodziewanych wyzwań, których nie do końca się spodziewaliśmy.

Warto podkreślić, iż rezyliencja to umiejętność, którą można rozwijać poprzez świadome praktyki i codzienne nawyki. Dążąc do zwiększenia własnej rezyliencji, człowiek nie tylko wzmacnia odporność psychiczną, ale kształtuje też zdolność do efektywnego radzenia sobie z wyzwaniami, jakie niesie ze sobą życie. Ostatecznie, rozwijanie rezyliencji staje się ważnym elementem dążenia do pełnej satysfakcji życiowej.