Na całym świecie zapalenie płuc jest przyczyną 18 proc. zgonów u dzieci poniżej 5. roku życia, będąc najczęstszą ich przyczyną w tej populacji. W Polsce śmiertelność nie jest oczywiście aż tak wysoka, niemniej – zwłaszcza w okresie infekcyjnym – zachorowalność jest wysoka i sięga 36–46 przypadków na 1000 dzieci.
W przypadkach łagodnych do umiarkowanych u dzieci leczonych ambulatoryjnie zarówno wytyczne polskie, jak i na przykład NICE podają, iż antybiotykoterapię można ograniczyć do 5 dni. Praktyka kliniczna pokazuje jednak, iż nie zawsze te zalecenia są realizowane. Odpowiedzi dostarcza metaanaliza przeprowadzona przez międzynarodowy zespół naukowców pod kierownictwem prof. Ya Gao z Lanzhou University.
Dokonali oni porównania randomizowanych badań klinicznych porównujących krótsze, trwające co najwyżej 5 dni, ambulatoryjne antybiotykoterapie z powodu pozaszpitalnego zapalenia płuc oraz dłuższe, trwające ponad 5 dni. Po destylacji danych włączono ostatecznie 16 badań obejmujących 12 774 dzieci.
Wykazano, iż nie ma istotnych różnic między antybiotykoterapią prowadzoną poniżej bądź powyżej 5 dni w zakresie efektu leczniczego (różnica ryzyka 0,1 proc., umiarkowana pewność dowodu), niepowodzenie leczenia (różnica 0,3 proc., umiarkowana pewność) i nawrotu choroby (różnica 0,5 proc., umiarkowana pewność). Dodatkowo krótsze ambulatoryjne leczenie antybiotykami nie zwiększa znacząco i istotnie śmiertelności (wysoka pewność) i prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na potrzebę zmiany antybiotykoterapii, konieczność hospitalizacji i ciężkie powikłania (umiarkowana pewność).
Widać wyraźnie, iż dzieci leczone ambulatoryjnie z powodu pozaszpitalnego zapalenia płuc mogą być poddawane terapii w zupełnie bezpieczny i bez uszczerbku na skuteczności sposób – taki, jaki podkreślają przecież towarzystwa naukowe, w tym polskie wytyczne opracowane w ramach Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków.
Opracowanie: lek. Damian Matusiak
