Podcast o wartości oceny technologii medycznych

Profesorskim okiem o mierzeniu i ocenie wartości technologii medycznych… Prof. Maciej Niewada wskazuje przede wszystkim, iż cały system ochrony zdrowia jest skoncentrowany na pacjencie, dlatego definiowanie wartości ma zasadnicze znaczenie – wydatki muszą być oceniane z punktu widzenia korzyści, które pacjent otrzymuje dzięki leczeniu. Zorientowanie systemu na wartość automatycznie spowoduje, iż zaczynamy monitorować ten obszar, zbieramy dane, a co za tym idzie – jesteśmy w stanie lepiej nim zarządzać.

Idea mierzenia wartości, otrzymywanej przez pacjenta, jest bliska ocenie technologii medycznych. Analizy HTA wykorzystują do tego celu jednostki QALY, czyli lata życia w dobrym zdrowiu. Najważniejsza korzyść – to właśnie maksymalizowanie liczby QALY dzięki wykorzystywaniu posiadanego budżetu na sfinansowanie dostępnych technologii medycznych. Choć oczywiście istnieją obawy, które traktujemy specyficznie – na przykład leczenie osób z chorobami rzadkimi. Inne elementy, które dotyczą na przykład funkcjonowania rodziny, kosztów pośrednich, są także ważne ale na razie nie posiadamy dobrych metod ich mierzenia.

Maciej Niewada przytacza w tym kontekście koncepcję analizy wielokryterialnej, jako metody stanowiącej opcję szerszego sposobu porządkowania różnych opcji terapeutycznych, z wykorzystaniem agregacji więcej niż 1-2 tradycyjnie stosowanych kryteriów. Staramy się przyjmować zunifikowane podejście do oceny różnych technologii, chorób i pacjentów, ponieważ wszystkie wydatki pochodzą z jednego budżetu. Mierzenie uniwersalnego efektu wydawanych pieniędzy – to cel, do którego dążymy, oceniając metody leczenia.

Mierzenie wartości powinno być szerzej obecne w analizach systemowych, choć niestety opieramy się na zasadzie płacenia za usługi. Płacenie za wykonaną usługę jest o wiele łatwiejsze niż rozliczanie wartości. Nie tylko w Polsce, kilka jest rozwiązań płacenia za efekt, ponieważ wymagają one bardziej zaawansowanych metod i analiz. “Jestem dobrej myśli” – mówi Maciej Niewada, prognozując, iż jednak te rozwiązania będą się upowszechniać. VBHC nie jest nową koncepcją, jest z nami już dosyć długo – i będzie się rozwijać. Coraz częściej będą wprowadzane elementy płacenia na podstawie dostarczonej wartości, a nie jedynie wykonanej usługi.

Wymaga to jednak digitalizacji i rozwijania systemu zbierania i wykorzystania danych, na których powinny się opierać podejmowane decyzje. jeżeli – dzięki zbieraniu i analizie danych – będziemy potrafili zobiektywizować efekt leczenia, łatwiej będziemy też mogli podejmować decyzje o jego finansowaniu. Jednak wymaga to – zdaniem Macieja Niewidy – zwiększania nakładów na ochronę zdrowia. Zwłaszcza lecznictwo szpitalne wymaga dofinansowania. Aby wydawać środki płatnika publicznego w zależności od efektów klinicznych, musimy skończyć z zarządzaniem biedą. Aby myśleć pragmatycznie o takich rozwiązaniach, musimy osiągnąć masę krytyczną wydatków i dofinansowania systemu.

Posłuchać warto!