Płyn w zatoce Douglasa to nieprawidłowość pojawiająca się u kobiet, która może mieć rozmaite podłoże. Jako iż zatoki Douglasa nie posiadają mężczyźni, problem ich nie dotyczy. W większości przypadków obecność płynu w zachyłku odbytniczo-macicznym wiąże się z wystąpieniem szeregu objawów klinicznych, zwłaszcza dolegliwości bólowych i nieprawidłowości w cyklu miesiączkowym. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz ginekolog.
Zatoka Douglasa – anatomia
Zatoka Douglasa to charakterystyczne zagłębienie zlokalizowane w tylnej części miednicy mniejszej u kobiet. Stanowi przestrzeń zwaną również zachyłkiem odbytniczo-macicznym, ponieważ leży między tylną ścianą macicy, a przednią ścianą odbytnicy. Kontaktuje się także z tylnym sklepieniem pochwy i szyjką macicy. Choć zatoka Douglasa jest dość znaną i rozpoznawalną strukturą anatomiczną, nie pełni żadnych funkcji i nie odpowiada za żadne czynności fizjologiczne kobiety.
Płyn w zatoce Douglasa – przyczyny
W przypadku zdrowych kobiet zatoka Douglasa jest pusta, czyli pozbawiona płynów i wydzielin. W niektórych jednak przypadkach podczas badań można jednak zaobserwować płyn w zatoce Douglasa. Jego obecność zawsze ma patologiczne podłoże i powinna skłaniać do wykonania bardziej szczegółowych badań. Możliwymi przyczynami tego zjawiska są:
- pęknięcie torbieli jajnika;
- endometrioza;
- nowotwór jajnika;
- zapalenie otrzewnej lub jelit;
- wodniak jajnika;
- zapalenie przydatków;
- krwawienia do jamy brzusznej;
- marskość wątroby;
- zapalenie miednicy mniejszej;
- pęknięcie ciąży pozamacicznej.
Warto wiedzieć, iż nie tylko problemy zdrowotne zlokalizowane w pobliżu miednicy mniejszej mogą objawiać się płynem w zatoce Douglasa. Także niewydolność krążenia jest jedną z jego przyczyn.
Płyn w zatoce Douglasa – objawy
Obraz kliniczny może zmieniać się w zależności od przyczyny gromadzenia się płynu oraz stanu zdrowia i wieku kobiety. Najczęściej wiążą się one z nieprawidłowościami w cyklu miesiączkowym, takimi jak:
- nieregularne krwawienia;
- zaburzenia miesiączkowania, zwykle zbyt długi, zbyt obfity lub bardzo skąpy okres.
Do innych, równie charakterystycznych objawów zaliczamy:
- bóle podbrzusza;
- nudności i wymioty;
- utrata lub brak apetytu;
- biegunka;
- bóle w okolicy jajników;
- stan podgorączkowy (najczęściej związany z występującym stanem zapalnym);
- bolesne współżycie.
Ból może promieniować w kierunku pachwin oraz ud.
Płyn w zatoce Douglasa – diagnostyka
Podstawą diagnostyki płynu w zatoce Douglasa jest badanie ginekologiczne (zwłaszcza USG przezpochwowe). Uzupełniająco lekarz wykonuje USG przez powłoki brzuszne i zaleca ocenę beta hCG, aby wykluczyć ciążę ektopową. Bardzo ważne są badania krwi, zwłaszcza pod kątem hormonów tarczycy. W zależności od wskazywanych przez pacjentkę objawów oraz własnych podejrzeń ginekolog może nakłuć zatokę Douglasa i pobrać znajdujący się w niej płyn, aby przekazać go do badań bakteriologicznych lub cytologicznych.
Płyn w zatoce Douglasa – leczenie
Zawsze wdraża się leczenie przyczynowe. Dlatego jeżeli bezpośrednią przyczyną płynu w zatoce Douglasa są stany zapalne, najczęściej wdraża się farmakoterapię. Natomiast gdy gromadzi się on wskutek nowotworu jajnika, lekarz dobiera metody leczenia onkologicznego. Zwykle są to chemioterapia, radioterapia i operacja usunięcia jajników (oraz innych tkanek okolicznych, w zależności od obecności przerzutów). Pękniętą ciążę pozamaciczną usuwa się laparoskopowo.
Objawowo natomiast usuwa się płyn z zatoki Douglasa przy użyciu długiej i grubej igły. Odessany płyn także odsyłany jest do badań histopatologicznych. Rokowania zależą od dokładnej przyczyny gromadzenia się płynu w tym miejscu.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella - naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Gogacz M., Gałczyński K., Romanek-Piva K., Winkler I., Rechberger T., Adamiak-Godlewska A., Stężenie wybranych czynników angiogennych w płynie otrzewnowym i surowicy krwi pacjentek z endometriozą, Ginekologia Polska, 3/2015.
- Huras H., Lachowska A., Packing miednicy mniejszej w położnictwie, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 5/2017.