Jeszcze dwie dekady temu płacenie kartą było rzadkością, a dziś? Trudno wyobrazić sobie codzienne zakupy bez zbliżenia karty, telefonu czy smartwatcha do terminala. Jak pokazuje badanie "Zwyczaje płatnicze a rozwój sieci akceptacji kart w Polsce", płatności bezgotówkowe szturmem zdobyły portfele Polaków. Czy to oznacza, iż gotówka niedługo zniknie z obiegu?
Płatności bezgotówkowe w Polsce rosną w siłę
Jeszcze w 2005 roku zaledwie 2% wszystkich transakcji detalicznych w Polsce odbywało się bezgotówkowo. Przez lata trend ten nabierał tempa i w 2023 roku już 65% płatności odbywało się bez fizycznej gotówki. To ogromny skok, zwłaszcza biorąc pod uwagę, iż jeszcze w 2015 roku było to 31%.
![]() |
Płatności bezgotówkowe w Polsce; opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie badania "Zwyczaje płatnicze Polaków" |
Udział płatności bezgotówkowych w liczbie płatności detalicznych w poszczególnych latach w Polsce:
- 2005 - 2%
- 2007 - 6%
- 2009 - 10%
- 2010 - 11%
- 2012 - 18%
- 2013 - 20%
- 2015 - 31%
- 2016 - 37%
- 2018 - 43%
- 2019 - 46%
- 2020 - 54%
- 2021 - 57%
- 2022 - 62%
- 2023 - 65%
Karty, telefony, a może BLIK? Czym Polacy płacą najchętniej?
W 2023 roku Polacy najczęściej wybierali kartę płatniczą (40% transakcji detalicznych) jako formę płatności. Gotówka, przez cały czas popularna, znalazła się na drugim miejscu z wynikiem 35%. Dynamiczny rozwój technologii mobilnych przyczynił się do wzrostu popularności płatności mobilnych NFC (16%), a Blik, mimo swojej popularności w płatnościach internetowych, stanowi jedynie 3% transakcji detalicznych. A co z przelewami i innymi formami płatności? Te stanowią niewielki margines – przelewy to 2% wszystkich transakcji detalicznych, a inne aplikacje płatnicze 4%. Choć wydaje się to niewiele, rosnąca liczba nowych technologii płatniczych może w przyszłości jeszcze bardziej zdywersyfikować ten rynek.
Kto płaci jak? Wiek a wybór metody płatności
Zachowania płatnicze są silnie uzależnione od wieku. Jak wynika z badania, młodsze pokolenia zdecydowanie częściej korzystają z nowoczesnych metod:
- Osoby w wieku 18-24 lat – największy odsetek użytkowników płatności mobilnych NFC (37% transakcji) i stosunkowo niski udział gotówki (21%).
- Grupa 25-39 lat – 37% transakcji opłaconych kartą, 23% to płatności NFC, a 29% gotówką.
- Osoby w wieku 40-54 lat – tutaj dominuje już karta płatnicza (47% transakcji), ale gotówka przez cały czas stanowiła 36% transakcji.
- Seniorzy (55-75 lat) – wśród osób powyżej 55. roku życia gotówka jest przez cały czas popularna (43% transakcji), ale już połowa transakcji w tej grupie wiekowej opłacana była kartą płatniczą (50%).
Największy kontrast widoczny jest wśród użytkowników płatności mobilnych – o ile 37% transakcji detalicznych dokonanych przez najmłodszych opłacono telefonem, o tyle wśród seniorów ten odsetek nie przekracza 2-3%.
Gotówka – czy jeszcze ma szansę?
Choć płatności bezgotówkowe stają się coraz popularniejsze, gotówka wciąż trzyma się mocno. Dla wielu osób, zwłaszcza starszych, jest wygodniejsza i bardziej intuicyjna. Ponadto, w niektórych miejscach (np. targowiska, małe sklepy) przez cały czas jest preferowaną formą zapłaty.
Jednak nie da się ukryć, iż trend jest jednoznaczny – Polska zmierza w kierunku społeczeństwa bezgotówkowego. Czy gotówka całkowicie zniknie? Raczej nie, ale jej rola będzie stopniowo maleć.
Przyszłość płatności w Polsce
Coraz większa cyfryzacja, rozwój nowych technologii oraz wzrost świadomości konsumentów sprawiają, iż płatności bezgotówkowe będą się dalej rozwijać. Być może za kilka lat udział gotówki w transakcjach detalicznych spadnie poniżej 20%, a jeszcze większą popularność zdobędą płatności mobilne czy choćby biometria.
Jedno jest pewne – Polska dynamicznie zmierza w stronę świata, w którym portfele będą coraz lżejsze, a płatności coraz szybsze i wygodniejsze.
A Ty? Jak najczęściej płacisz?
Image by freepik