Stosowanie rygorystycznych diet
Udowodniono, iż odpowiedni sposób żywienia nie tylko wzmacnia działanie leków, ale przede wszystkim poprawia samopoczucie i redukuje stany zapalne tarczycy. Kluczem do sukcesu jest jednak ich trwałe wdrożenie. Wiele osób z niedoczynnością tarczycy i chorobą Hashimoto walczy ze spowolnionym metabolizmem i nadprogramowymi kilogramami. Niestety krótkie i szybkie diety cud mogą tylko pogorszyć sprawę. Zbyt drastyczne ograniczenie spożywanych kalorii może doprowadzić do wzrostu stężenia kortyzolu i spadku syntezy hormonów tarczycy.
Autorki książki "Ogarnij tarczycę": Lidia Wójcik i Kamila Bogucka (rozmówczynie w podkaście Interii "Można zdrowiej") podkreślają, iż najskuteczniejszym rozwiązaniem jest stosowanie diety przeciwzapalnej, dostosowanej do pory roku i regionu, w którym żyjemy. Ekspertki zwracają uwagę na to, iż osoby z chorobami tarczycy mają skłonności do radykalizmu, tymczasem "ograniczenia i rygor związany z wyborem jedzenia może dużo bardziej stresować i szkodzić niż jedzenie pizzy od czasu do czasu". Obie specjalistki podkreślają, iż najważniejsze są świadome wybory i rezygnacja z żywności wysokoprzetworzonej, pamiętać jednak trzeba o swoim dobrostanie psychicznym. "Dieta na urlopie we Włoszech może wydawać się niezdrowa, ale nagle okazuje się, iż nam służy, bo [ze względu na brak stresu związanego z ograniczeniami na diecie] obniża się poziom kortyzolu. Reklama
Założenia diety przeciwzapalnej są proste: eliminujemy żywność wysokoprzetworzoną, a do codziennego menu włączamy produkty bogate w polifenole, czyli naturalne substancje zwalczające stany zapalne w organizmie. Węglowodany proste zamieniamy na złożone (przede wszystkim pieczywo pełnoziarniste i kasze), unikamy tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, a korzystamy z dobrodziejstw naturalnych przeciwutleniaczy, które znajdują się w olejach roślinnych, oliwie z oliwek, orzechach czy awokado (szczególnie cenne przy hashimoto). Każdego dnia spożywamy też 3 porcje owoców i 4-5 porcji warzyw. Świetny wpływ na organizm mają także herbaty (np. zielona, biała, oolong) i napary z ziół (np. pokrzywa, morwa biała). Najważniejszym elementem diety przeciwzapalnej jest wykluczenie słodyczy, słonych przekąsek, gotowych dań, przetworzonych mięs i wędlin. Ważne, by dietę przeciwzapalną dostosować do naszych potrzeb i ewentualnych innych schorzeń (najlepiej wspólnie z dietetykiem).
Zbyt mało białka w diecie
Niedobory białka mogą przyczyniać się do wzrostu poziomu TSH i zaburzeń produkcji hormonów tarczycy. Wpływają też na uczucie większego zmęczenia i problemy z koncentracją. U osób z niedoczynnością tarczycy białko powinno pokrywać ok. 15-20% zapotrzebowania na energię, jeszcze więcej w przypadku choroby Hashimoto - choćby 25%. Ważne, by dieta była bogata w pełnowartościowe białko: chude mięso, ryby morskie, nabiał, jaja w umiarkowanych ilościach, nasiona roślin strączkowych.
Wykluczenie warzyw kapustnych
Osoby ze zdiagnozowaną niedoczynnością tarczycy często eliminują ze swojej diety warzywa kapustne jako produkty, które zaburzają wchłanianie jodu do organizmu. Jak ze wszystkim, także w tej kwestii należy zachować umiar. Warzywa kapustne zawierają wiele cennych składników odżywczych i nie powinno się z nich całkowicie rezygnować. Wystarczy je ograniczyć, a do tego do diety włączyć produkty bogate w jod. Warto też wiedzieć, iż gotowanie, kiszenie, mrożenie czy płukanie warzyw kapustnych zmniejsza aż o 40% ilość substancji odpowiedzialnych za wiązanie jodu.
Dieta bez glutenu i laktozy
Szkodliwa dla organizmu jest niepotrzebna eliminacja produktów zawierających gluten czy laktozę. Wciąż pokutuje mit, iż laktoza jest odpowiedzialna za stany zapalne i należy jej unikać szczególnie przy chorobach tarczycy. Rzeczywiście - celiakia i nietolerancja laktozy aż trzykrotnie częściej występują u osób zmagających się z chorobą Hashimoto, ale wyłączenie tych składników z diety powinno być poprzedzona diagnostyką. Tylko eliminacja związana z faktyczną nietolerancją pokarmową może przynieść korzystne efekty, takie jak obniżenie poziomu TSH czy zmniejszenie procesów autoimmunizacyjnych.
Nadmierna suplementacja
Osoby z chorobami tarczycy bardzo często potrzebują suplementacji, jednak ich przyjmowanie powinno być poprzedzone badaniami i konsultacją endokrynologa. Niestety chorzy, chcąc poprawić złe samopoczucie czy zahamować wypadanie włosów, zaczynają przyjmować różnorodne suplementy. Należy pamiętać, iż zbyt duże ilości niektórych pierwiastków (np. żelaza) mogą pogarszać pracę innych narządów. Znacznie lepszym rozwiązaniem może być włączenie do diety produktów bogatych w jod (makrela, dorsz, otręby, sól jodowana, wody mineralne), cynk (nasiona lnu, pestki dyni, pełnoziarniste produkty), selen (skorupiaki, ryby, czosnek, orzechy brazylijskie, grzyby) oraz żelazo (czerwone mięso w umiarkowanych ilościach, nasiona lnu, pestki dyni, mak, sezam, pistacje).
Czytaj także:
Źródło:
Podcast Karoliny Siudei-Dudek "Można zdrowiej", odc. 2.
K. Pastusiak, J. Michałowska, P. Bogdański, Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, “Varia Medica" 2018, t. 2, nr. 2.
