Próchnica zębów to jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych – dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Powstaje w wyniku działania bakterii próchnicotwórczych, które rozkładają cukry zawarte w pożywieniu i produkują kwasy uszkadzające szkliwo. Regularne mycie zębów jest podstawą profilaktyki, ale równie istotny jest wybór odpowiedniej pasty. Skład pasty na próchnicę ma najważniejsze znaczenie w zapobieganiu próchnicy, a w niektórych przypadkach – we wspomaganiu jej leczenia.
Dlaczego skład pasty jest tak ważny
Podstawową funkcją pasty do zębów jest usuwanie płytki bakteryjnej i resztek jedzenia. Jednak w profilaktyce próchnicy nie chodzi tylko o mechaniczne czyszczenie – równie istotne są substancje czynne zawarte w paście. Najważniejszym składnikiem o udowodnionej skuteczności jest fluor we właściwym stężeniu (najczęściej 1350–1500 ppm dla dorosłych). Jony fluorkowe wbudowują się w strukturę szkliwa, wzmacniając je i czyniąc bardziej odpornym na działanie kwasów bakteryjnych. Regularne stosowanie pasty z fluorem może choćby zatrzymać proces demineralizacji we wczesnym stadium próchnicy.
Rodzaje past chroniących przed próchnicą
Na rynku dostępne są różne rodzaje past dedykowanych profilaktyce próchnicy. Warto zwrócić uwagę na:
– Pasty fluorkowe – najpowszechniejsze i rekomendowane przez towarzystwa stomatologiczne. Zawierają związki fluoru (np. fluorek sodu, fluorek cyny), które remineralizują szkliwo i hamują rozwój bakterii.
– Pasty z hydroksyapatytem – ten naturalny składnik szkliwa w formie mikro- lub nanocząsteczek może uzupełniać mikroubytki i zmniejszać nadwrażliwość zębów.
– Pasty z dodatkami antybakteryjnymi – zawierają np. związki cyny, cynku czy olejki eteryczne ograniczające rozwój bakterii odpowiedzialnych za powstawanie płytki nazębnej.
– Pasty dla dzieci – z obniżoną zawartością fluoru (np. 500–1000 ppm w zależności od wieku) i łagodnym smakiem, by chronić zęby mleczne przed próchnicą bez ryzyka nadmiernego spożycia fluoru.
Kiedy sięgnąć po specjalistyczną pastę
Osoby z podwyższonym ryzykiem próchnicy, np. noszące aparat ortodontyczny, z suchością jamy ustnej czy chorobami przewlekłymi, mogą potrzebować specjalistycznych past o wyższym stężeniu fluoru (do 5000 ppm – wyłącznie na receptę) lub z dodatkowymi składnikami remineralizującymi. Stomatolog może doradzić, która pasta będzie najodpowiedniejsza, a także uzupełnić profilaktykę o płukanki czy żele fluorkowe.
O czym jeszcze pamiętać, by pasta była skuteczna
Nawet najlepsza pasta nie spełni swojej roli, jeżeli nie będzie stosowana prawidłowo. Zęby należy myć minimum dwa razy dziennie przez co najmniej dwie minuty, a po wieczornym szczotkowaniu nie powinno się już jeść ani pić nic poza wodą. Ilość pasty też ma znaczenie – dla dorosłych to porcja wielkości ziarna grochu, dla małych dzieci jeszcze mniej. Należy także stosować nić dentystyczną lub irygator, aby usunąć płytkę bakteryjną z przestrzeni międzyzębowych, gdzie szczoteczka nie dociera.
Domowe i profesjonalne wsparcie profilaktyki
Pasta do zębów to fundament codziennej higieny jamy ustnej, ale pełną ochronę przed próchnicą zapewnia dopiero połączenie jej z adekwatną dietą i regularnymi wizytami u dentysty. Ograniczenie cukrów prostych, picie wody zamiast słodzonych napojów, żucie gum bezcukrowych z ksylitolem czy stosowanie płukanek fluorkowych to dodatkowe sposoby na wzmocnienie szkliwa. W gabinecie stomatologicznym można skorzystać z zabiegów profilaktycznych, takich jak fluoryzacja kontaktowa, lakowanie bruzd czy usuwanie kamienia i osadów.
Pasta do zębów dobrana do potrzeb to najważniejszy element profilaktyki próchnicy. Najczęściej polecane są pasty fluorkowe we właściwym stężeniu, uzupełnione o składniki remineralizujące i antybakteryjne. W przypadku szczególnego ryzyka próchnicy warto poradzić się stomatologa i rozważyć preparaty o wyższym stężeniu fluoru lub specjalistyczne pasty dostępne w aptekach. Regularne szczotkowanie, adekwatna dieta i kontrole stomatologiczne sprawią, iż zęby pozostaną zdrowe i odporne na próchnicę przez długie lata.
Artykuł sponsorowany
