Starzenie się społeczeństw to jedno z kluczowych wyzwań współczesnego świata. Coraz większą uwagę przykłada się więc do zachowania zdrowia i sprawności umysłowej w późniejszym wieku. Pogorszenie pamięci czy spowolnienie myślenia uznaje się za naturalną część starzenia. Wyniki kilku dużych badań klinicznych wskazują, iż regularna suplementacja multiwitamin może nie tylko wspierać ogólne zdrowie, ale też opóźniać spadek funkcji poznawczych, takich jak pamięć i koncentracja1.
Jak mózg reaguje na upływ lat?
Proces starzenia jest bardzo skomplikowany. Wraz z wiekiem nasze ciało, w tym również mózg, stopniowo się zmienia, co często skutkuje pogorszeniem funkcji poznawczych, takich jak pamięć, koncentracja, mowa oraz inne aspekty związane z przetwarzaniem informacji.2
Seniorzy często doświadczają problemów z pamięcią, gorzej radzą sobie ze stresem, a także są bardziej narażeni na depresję oraz choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Zmiany te wynikają z pogarszającej się pracy sieci nerwowej. Polega ono na zmniejszeniu ilość neuroprzekaźników i stopniowym zanikaniu połączeń między komórkami nerwowymi.3
Czy starzenie się mózgu można zatrzymać?
Choć starzenie się jest procesem naturalnym, coraz więcej badań wskazuje, iż odpowiedni styl życia może znacząco spowolnić jego przebieg. To właśnie na tym etapie farmaceuta odgrywa kluczową rolę i ma realny wpływ na poprawę zdrowia pacjentów. Zalecenie pacjentowi regularnej aktywności fizycznej, zastosowanie zrównoważonej diety, aktywności intelektualnej oraz kontaktów społecznych stanowi podstawowy filar utrzymania sprawności poznawczej w starszym wieku.3
Z uwagi na spadającą jakość żywności i wiążące się z tym niedobory niektórych składników odżywczych, które ciężko jest rozpoznać, farmaceuta może zalecić suplementację uzupełniającą, na przykład preparatami o działaniu wspierającym funkcje poznawcze, takimi jak suplementy diety z linii Centrum.
Linia produktów marki Centrum
Centrum to seria kompleksowych suplementów diety uwzględniających zmieniające się wraz z wiekiem potrzeby organizmu. Zawiera zestaw witamin i minerałów, które wspierają najważniejsze obszary zdrowia.1
Marka Centrum, znana z wieloletniego doświadczenia, stawia dziś na indywidualizację suplementacji, oferując produkty dostosowane do wieku, płci i stylu życia pacjentów. Dzięki temu może stanowić istotny element wspierający starzenie się i dobrą jakość życia.1
Składniki Centrum Silver – witaminy B1, B3, B6, B12 i C – przyczyniają się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu
Prawidłowe odżywianie to klucz do zdrowego funkcjonowania mózgu. Choć temat ten przez cały czas wymaga dalszych badań, wiadomo już, iż mikroskładniki odżywcze odgrywają istotną rolę w utrzymaniu sprawności układu nerwowego, zwłaszcza w kontekście starzenia się i profilaktyki chorób neurodegeneracyjnych5,6.
Poniżej zestawiono niektóre mikroskładniki odżywcze, występujące w składzie preparatów serii Centrum Silver, dostępnych w Polsce7:
| Składniki | Wpływ na funkcjonowanie mózgu |
| Witamina B1 (tiamina), witamina B5 (kwas pantotenowy), witamina B3 (niacyna), witamina B6 (pirydoksyna), witamina B12 (kobalamina), witamina C | Wsparcie prawidłowego metabolizmu energetycznego i zmniejszenie uczucia zmęczenia |
| Witamina C, Witamina D, Cynk | Wsparcie funkcjonowania układu odpornościowego |
| Witamina C, Witamina E, Cynk | Ochrona komórek przed stresem oksydacyjnym |
Jednym z procesów przeciwdziałających starzeniu się mózgu jest metabolizm homocysteiny, aminokwasu, którego podwyższony poziom wiąże się z neurotoksycznością i rozwojem demencji. choćby niewielki niedobór jednej z witamin z grupy B może prowadzić do zaburzeń metylacji, stresu oksydacyjnego i przyspieszonego zaniku mózgu. Coraz więcej badań wskazuje, iż pełna suplementacja całej grupy witamin B może skutecznie hamować ten proces.5
Badania COSMOS zostały przeprowadzone w USA, przy użyciu Centrum Silver z USA, którego skład różni się od składu produktu polskiego. Chociaż dokładne mechanizmy są przez cały czas badane, dekady badań pokazują, iż składniki takie jak kwas pantotenowy, jod, cynk, żelazo przyczyniają się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu.*
Badania COSMOS oceniły wpływ multiwitamin na zdrowie mózgu
Badania COSMOS (COcoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study) to szeroko zakrojony projekt kliniczny z randomizacją, obejmujący ponad 21 tysięcy starszych dorosłych w USA, w ramach którego przeprowadzono trzy randomizowane badania kliniczne:
- COSMOS-Mind (ocena poprzez rozmowę telefoniczną),
- COSMOS-Web (ocena poprzez formularz elektroniczny),
- COSMOS-Clinic (ocena podczas wizyty stacjonarnej).8,9
W badaniu COSMOS-Web wykazano, iż codzienna suplementacja preparatem multiwitaminowym** istotnie polepszyła pamięć u osób starszych poprawiając wydajność pamięci epizodycznej8. Z kolei w badaniu Cosmos-Mind zaobserwowano znaczącą poprawę ogólnych funkcji poznawczych, pamięci epizodycznej i funkcji wykonawczych przy codziennej suplementacji multiwitaminowej u osób starszych.8
Meta-analiza obejmująca wszystkie trzy badania wykazała, iż suplementacja preparatem multiwitaminowym** może spowolnić starzenie się mózgu o 2 lata w porównaniu z placebo***.9
Wyniki te wprowadzają nowe spojrzenie na zrozumienie wpływu multiwitamin na zdrowie mózgu osób starszych. W obliczu starzejących się społeczeństw rośnie zainteresowanie profilaktyką zaburzeń poznawczych u osób starszych. Styl życia, odżywiania i odpowiednia suplementacja wpływają na opóźnianie procesów starzenia się mózgu.
*Kwas pantotenowy przyczynia się do utrzymania prawidłowej sprawności umysłowej, a jod, cynk i żelazo przyczyniają się do utrzymania prawidłowego utrzymania mózgu.
** Centrum Silver w formulacji dostępnej w USA
***Wyniki metaanalizy z udziałem 5203 osób staszych wykazują, iż codzienne przyjmowanie multiwitaminy Centrum Silver z USA przez 2-3 lata może prowadzić do zmniejszenia starzenia się poznawczego o 2 lata w porównaniu z placebo.
Bibliografia
1. Haleon. (n.d.). Centrum – przegląd produktów. Haleon HealthPartner. https://www.haleonhealthpartner.com/pl-pl/wellness/brands/centrum/overview/
2. Krzystyniak, A. (2023). Jak odmłodzić mózg? Kosmos, 72(4), 477–486. https://kosmos.ptpk.org/index.php/Kosmos/article/view/2980/2868
3. Sikora, E. (2021). Czy starzenie się mózgu jest nieodwracalne? Wszechświat, 122(1–3), 33–38. https://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-73d4c9a6-c24d-44d0-942b-02f6fb6d4181
4. Centrum. (n.d.). Centrum Silver 50+ Multivitaminy. https://www.haleonhealthpartner.com/pl-pl/wellness/brands/centrum/products/adult-50/
5. Kennedy, D. O. (2016). B vitamins and the brain: Mechanisms, dose and efficacy—A review. Nutrients, 8(2), 68. https://doi.org/10.3390/nu8020068
6. Orywal, K., Socha, K., Iwaniuk, P., Kaczyński, P., Farhan, J. A., Zoń, W., Łozowicka, B., Perkowski, M., & Mroczko, B. (2025). Vitamins in the prevention and support therapy of neurodegenerative diseases. International Journal of Molecular Sciences, 26(3), 1333. https://doi.org/10.3390/ijms26031333
7. Rozporządzenie Komisji (UE) NR 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci. Dostęp online: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:02012R0432-20240819
8. Yeung, L. K., Alschuler, D. M., Wall, M., Luttmann-Gibson, H., Copeland, T., Hale, C., Sloan, R. P., Sesso, H. D., Manson, J. E., & Brickman, A. M. (2023). Multivitamin supplementation improves memory in older adults: A randomized clinical trial. The American Journal of Clinical Nutrition, 118(1), 273–282. https://doi.org/10.1016/j.ajcnut.2023.05.011
9. Vyas, C. M., Manson, J. E., Sesso, H. D., Cook, N. R., Rist, P. M., Weinberg, A., Moorthy, M. V., Baker, L. D., Espeland, M. A., Yeung, L. K., Brickman, A. M., & Okereke, O. I. (2024). Effect of multivitamin-mineral supplementation versus placebo on cognitive function: Results from the clinic subcohort of the Cocoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study (COSMOS) randomized clinical trial and meta-analysis of 3 cognitive studies within COSMOS. The American Journal of Clinical Nutrition, 119(3), 692–701. https://doi.org/10.1016/j.ajcnut.2023.12.011
