Osobowość borderline wiąże się z silnymi wahaniami nastroju, impulsywnymi zachowaniami i trudnościami w budowaniu trwałych relacji. Osoby z tym zaburzeniem często odczuwają wewnętrzną pustkę, lęk przed odrzuceniem i intensywne emocje, które trudno im kontrolować. Borderline wpływa nie tylko na psychikę, ale też na codzienne funkcjonowanie i kontakty z otoczeniem.
Czym jest borderline?
Osobowość borderline nazywana jest także osobowością chwiejną emocjonalnie lub z pogranicza. Jedną z jej cech głównych jest niestabilność emocjonalna i trudność w regulowaniu własnych emocji. Częstym zjawiskiem jest także uczucie pustki wewnętrznej, która towarzyszy takim osobom na co dzień. Osobowość z pogranicza charakteryzuje się także unikaniem odrzucenia, co często przejawia się w skrajnych reakcjach emocjonalnych. Osoby takie często wykazują trudności z przystosowaniem i utrzymywaniem relacji. Zwiększona jest także skłonność do podejmowania ryzykownych działań, nadużywania substancji psychoaktywnych i prób samobójczych.
Cechy
Osoby z borderline wykazują silną potrzebę do bycia w związku, jednak takie relacje często są burzliwe i niestabilne. Odczuwają one silny lęk przed porzuceniem, przez co mogą wykazywać nieracjonalne zachowania i wyobrażenia. Motywacją do podejmowania nowych znajomości, zwykle jest towarzyszące im uczucie pustki. Ich obraz własnej osoby może się zmieniać, a ich samoocena może być za niska lub za wysoka. Bywa, iż osoba z borderline szuka przyczyny problemu wokół swojego otoczenia, co motywuje ją do jego częstej zmiany. Pacjenci często doświadczają gwałtownych zmian nastroju, które mogą trwać od kilku godzin do kilku dni, a ich emocje są bardzo intensywne i trudne do opanowania. Typowe są również impulsywne zachowania, takie jak nadmierne wydawanie pieniędzy czy objadanie się. Charakterystyczna jest także trudność w utrzymaniu stabilnej tożsamości. Osoby te mogą nieustannie kwestionować swoje cele, wartości, zainteresowania czy choćby orientację seksualną.
Objawy
Borderline cechuje się przede wszystkim zmiennością i skrajnością nastrojów. Zdarzają się także wybuchy emocjonalne, które mogą nieść za sobą negatywne skutki społeczne. Często występuje poczucie niespełnienia i zaniżone poczucie własnej wartości. Osobom z borderline towarzyszy ogarniające uczucie pustki i obniżony nastrój, z którym współwystępuje niezadowolenie swoją osobą. Są oni także nieufni i podejrzliwi. Otoczenie odbierają negatywnie, często interpretując neutralne lub życzliwe zachowania jako wrogie, chłodne czy odrzucające. Może to prowadzić do nieporozumień, nadmiernych reakcji emocjonalnych oraz pogłębiania konfliktów, choćby w relacjach z bliskimi osobami. Ich zachowania i nastroje są nieprzewidywalne. Osobowość z pogranicza charakteryzuje się także brakiem umiejętności do przewidywania konsekwencji swoich zachowań. Niektóre osoby z borderline także odczuwają objawy psychotyczne, takie jak epizody urojeniowe czy omamy. Bywa, iż nie mają oni jasno określonych celów i wartości, a ich plany dotyczące przyszłości są niejasne. Często występuje także chroniczne uczucie pustki. W sytuacjach stresowych osoby z borderline mogą reagować impulsywnie, na przykład poprzez samookaleczanie, wybuchy złości lub podejmowanie ryzykownych działań, które chwilowo przynoszą ulgę, ale w dłuższej perspektywie pogłębiają problemy emocjonalne i społeczne. Wielu pacjentów doświadcza też silnych wewnętrznych sprzeczności – jednocześnie pragną bliskości i od niej uciekają, bojąc się zranienia. Taki wewnętrzny konflikt prowadzi do frustracji, izolacji i poczucia niezrozumienia.
Jak szukać pomocy?
Jeśli znasz kogoś, kto walczy z borderline lub sam jesteś taką osobą – nie zwlekaj, ponieważ odpowiednia pomoc znacząco wpłynie na poziom życia osoby chorej. Warto zgłosić się do psychologa lub psychiatry, który postawi diagnozę i zaproponuje odpowiednią formę leczenia. Dobrym pomysłem będzie także zaangażowanie się w grupy wsparcia, gdzie można wymieniać się doświadczeniami z osobami w podobnej sytuacji. Szukanie pomocy to nie oznaka słabości, ale odwagi i troski o własne zdrowie psychiczne.
