ONZ wzywa Unię Europejską do wzmocnienia orędownictwa wśród rolników i zachęcania ich do odpowiedzialnych praktyk i promowania zrównoważonego rozwoju w rolnictwie. Systemy monitorowania i nadzoru uznano za podstawę to realizacji tych działań.
“Leczenie AMR obciąża gospodarkę kwotą $412 miliardów rocznie, natomiast koszt zwolnień lekarskich z tego powodu jest szacowany przez ONZ na $443 miliardy.” – powiedziała dr Yukiko Nakatani, asystentka dyrektora generalnego ONZ ds. AMR podczas zebrania Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) w Parlamencie Europejskim. Kraje ONZ podczas ostatniego zgromadzenia w Nowym Jorku zobowiązały się do działania na rzecz zmniejszenia o 10 proc. szacowanej liczby 4,95 mln zgonów rocznie związanych z AMR do 2030 roku. Liczba zgonów może wzrosnąć dziesięciokrotnie w przeciągu kolejnych 20 lat o ile nie zostaną podjęte odpowiednie działania.
Deklaracje polityczne dotyczyły również zapewnienia dostępu do odpowiednich antybiotyków oraz adekwatnej diagnostyki i potencjału laboratoryjnego. Kraje ONZ przeznaczą łącznie 100 mln dolarów na realizację krajowych planów działań w zakresie AMR. Plany działania dotyczą zapobiegania zakażeniom i ich kontroli. Celem jest zapewnienie podstawowych usług związanych z czystą wodą, warunkami sanitarnymi, higieną i gospodarką odpadami we wszystkich placówkach opieki zdrowotnej w krajach ONZ oraz spełnienie minimalnych wymagań WHO dotyczących cyklicznych instrukcji (IPC) do 2030 r.
Uzgodnienia polityczne są ambitne, jednak wiele szczegółów wciąż wymaga dopracowania. Zakres, w jakim rządy wezmą indywidualną odpowiedzialność za opracowanie wiarygodnej strategii osiągnięcia celu 10 proc. redukcji śmiertelności z powodu AMR, a także zaprojektowanie prawdziwie niezależnego, globalnego zaplecza monitorującego, będą definiowane dopiero w nadchodzących miesiącach. “Musimy mieć wspólne metodologie i wspólne sieci laboratoryjne na całym świecie, ze wspólnymi standardami. Czy ONZ jest w stanie zagwarantować system nadzoru i gromadzenia danych?” – zapytał Vytenis Andriukaitis, europoseł z Litwy.
Doktor Yukiko Nakatani podkreślała znaczenie zachęcania sektora prywatnego do transferu technologii dotyczącej produkcji antybiotyków lokalnym producentom w krajach o niskim i średnim poziomie zamożności. Powodzenie transferu technologii zależy od wzmocnienia regulacji w krajach odbiorców i ustalenia wymagań dotyczących konkretnych produktów w poszczególnych regionach i na świecie. Należy potwierdzić czy modele biznesowe lokalnego producenta są odpowiednie do produkcji danego produktu.
Organizacja Narodów Zjednoczonych wzywa również cztery globalne organizacje: ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP), Światową Organizację Zdrowia (WHO) i Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (WOAH) do podjęcia współpracy z krajami w celu aktualizacji globalnego planu działania dotyczącego AMR mając na względzie wszystkie sektory gospodarki w myśl podejścia „Jedno zdrowie”.
Kraje ONZ ambitnie deklarują korzystanie z antybiotyków znajdujących się na liście zatwierdzonych przez WHO – ich udział powinien stanowić 70 proc. wszystkich antybiotyków dostępnych w systemach zdrowia. Na liście OZN znajdują się leki o ograniczonych skutkach ubocznych i niższym potencjale wywoływania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe. Jednak brak dostępności antybiotyków o wąskim spektrum działania w niektórych krajach może uniemożliwić dostosowanie się do tej zasady. ONZ uznało za priorytet zwiększenie dostępu do szybkich narzędzi diagnostycznych i systemów opieki szpitalnej. Adekwatna infrastruktura diagnostyczna jest niezbędna, ponieważ terminowa i dokładna diagnostyka ma najważniejsze znaczenie w ograniczeniu zbędnego stosowania antybiotyków.
Podczas zebrania Komisji ENVI przedstawiciele ONZ podkreślili również potrzebę wprowadzenia bardziej rygorystycznych wytycznych weterynaryjnych oraz badań w procesie produkcji zwierzęcej i żywności w celu ograniczenia niewłaściwego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych. ONZ wzywa Unię Europejską do wzmocnienia orędownictwa wśród rolników i zachęcania ich do odpowiedzialnych praktyk i promowania zrównoważonego rozwoju w rolnictwie. Systemy monitorowania i nadzoru uznano za podstawę to realizacji tych działań.
Przedstawiciele ONZ wskazywali na konieczność wsparcia finansowego dla państw o niskich i średnich dochodach – “Jest wiele dostępnych interwencji w rolnictwie. Należy przyjrzeć się systemom produkcji żywności, które w tej chwili macie, ponieważ są one jedną z głównych przyczyn AMR. Aby realizować krytyczne działania mające na celu zapewnienie, iż rolnicy zaprzestaną używania antybiotyków, musimy dać im alternatywne rozwiązania.” ONZ promuje inicjatywę RENOFARM, mającą na celu zmniejszenie wykorzystania leków przeciwdrobnoustrojowych w rolnictwie.
“Ludzie chcą mieć tanie mięso nie zdając sobie sprawy, iż to wpływa na nasze zdrowie. Jest to powiązane z czynnikami stresu, które sprawiają, iż zwierzęta są jeszcze bardziej podatne na infekcje. Widzimy to szczególnie w masowej hodowli zwierząt i ich transportu” – powiedział jeden z europosłów. Wskazywano także – “W Europie ponad 50 proc. wykorzystywanych antybiotyków stosujemy w hodowli zwierząt – to skandal. Każdy wie, iż jeżeli zwierzęta są w masowej hodowli to będą potrzebowały antybiotyków. To po prostu fakt i przez cały czas to robimy.” Europosłowie widzą również potrzebę większenia zakresu regulacji dotyczących produktów rolniczych, importowanych z państw trzecich.
Cele interwencji podjętych przez Komisję Europejską są ściśle równoważne z celami deklarowanymi przez ONZ. “AMR nie jest tylko chorobą. To światowy kryzys dotykający ludzi, zwięrzęta i środowisko” – podkreśliła dr Anne van Stappen z Komisji Europejskiej DG Sante. UE niezależnie przyjęła cel ograniczenia stosowania środków przeciwbakteryjnych u ludzi o 20 proc., oraz zmniejszenia ich stosowania u zwierząt o 50 proc. “Chcemy osiągnąć ten cel do 2030 r. “ – powiedziała van Stappen. W ciągu ostatnich lat UE zebrała ponad 1 miliard euro na wsparcie innowacji i badań nad AMR. W przyszłym roku uruchomione zostanie europejskie partnerstwo “1/2 AMR” z wkładem 100 milionów euro. Unia przeznaczy kolejne 2,5 miliona euro na finansowanie niezależnego panelu ds. oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe. Na projekt EU-JAMRAI2 Komisja przeznaczyła 62 mln euro. Celem projektu jest zapewnienie państwom członkowskim istotnej pomocy w opracowaniu i okresowej aktualizacji Krajowych Planów Działania w zakresie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe w 2025 roku.
